|
|
-
Чыныкеева Г.Э. Жоошбекова А.Р., Абдувапова А.Т., Элчибеков У.С.
-
Чыныкеева Г.Э. Жоошбекова А.Р., Абдувапова А.Т., Элчибеков У.С.
-
G.E. Chynykeeva, A.R. Zhooshbekova, A.T. Abduvapova, U.S. Elchibekov
-
МИГРАЦИОННЫЕ ПРОЦЕССЫ ЮГА КЫРГЫЗСТАНА НА СОВРЕМЕННОМ ЭТАПЕ
-
АЗЫРКЫ ЭТАПТАГЫ КЫРГЫЗСТАНДЫН ТҮШТҮГҮНДӨГҮ МИГРАЦИЯЛЫК ПРОЦЕССТЕР
-
MIGRATION PROCESSES IN THE SOUTH OF KYRGYZSTAN AT THE PRESENT STAGE
-
Миграционные процессы в Кыргызской Республике
обусловлены политическими и социально-экономическими
трансформационными переменами, возникшими после распада Советского Союза. Миграцию населения независимого
Кыргызстана стали определять совершенно иные факторы, чем те, которые доминировали в последние десятилетия существования СССР. Реформирование социально-политической системы вывело на первый план такие факторы, как появление свободы передвижения населения, развитие рыночных отношений, включение Кыргызской Республики в неоднозначные и сложные процессы транснационализации мировой экономики, а также обострение межэтнических отношений. Особенность этих процессов в
постсоветском пространстве проявились в активизации
трудовых и этнических миграций, что неизбежно повлекло
за собой экономические и социально-структурные, этнокультурные изменения в регионах Кыргызстана. Миграционные процессы, прежде всего, связаны с социально-экономическими проблемами, а миграция, в свою очередь, активно влияет на социально-экономическое, этническое развитие общества. В данной статье опираясь на статистические данные дается общая характеристика динамике
численности населения, этническому составу, миграционным процессам и современной этнодемографической ситуации юга Кыргызстана. Южный регион Кыргызстана,
традиционно считается богатым ресурсами. Переход на
рыночные отношения, социально-экономические и политические реформы, социально-экономическая нестабильность в стране в первые годы суверенитета решительно
повлияли на динамику и характер жизни населения. Вследствие этого глубокое и всестороннее изучение этнодемографических процессов республики является актуальным.
Многообразие исторического развития этносов на территории Кыргызстана, самовоспроизводство народов, проживающего там, имеет как научную, так и практическую
значимость. Демографический процесс населения обусловлен рядом таких факторов, как: исторические особенности региона, уровень экономического развития,
взаимосвязь культур различных этносов.
-
Кыргыз Республикасындагы миграциялык процесстер
Советтер Союзу кулагандан кийин пайда болгон саясий
жана социалдык-экономикалык өзгөрүүлөргө байланыштуу. Эгемендүү Кыргызстандын калкынын миграциясы
СССРдин түзүлгөнүнүн акыркы он жылдыктарында үстөмдүк кылган факторлорго караганда таптакыр башка
факторлор менен аныктала баштады. Коомдук-саясий тутумду реформалоо калктын кыймылынын эркиндигинин
пайда болушу, рынок мамилелеринин өнүгүшү, улуттар
аралык мамилелердин курчушу Кыргыз Республикасын дүйнөлүк экономиканы улутташтыруунун бүдөмүк жана татаал процесстерине кошуу сыяктуу факторлорду алдыңкы
планга чыгарды. Постсоветтик мейкиндиктеги бул процесстердин өзгөчөлүгү Кыргызстандын региондорунда сөзсүз түрдө экономикалык, социалдык-структуралык, этномаданий өзгөрүүлөрдү шарттаган эмгек жана этникалык
миграциялардын күч алышында байкалган. Миграциялык
процесстер биринчи кезекте социалдык-экономикалык көйгөйлөр менен байланыштуу, ал эми миграция өз кезегинде
коомдун социалдык-экономикалык, этникалык өнүгүүсүнө
активдүү таасир этет. Бул макалада статистикалык
маалыматтардын негизинде Кыргызстандын түштүгүндөгү калктын санынын, этникалык курамынын, миграциялык процесстеринин жана заманбап этнодемографиялык
абалынын динамикасына жалпы мүнөздөмө берилген.
Адатта, Кыргызстандын түштүк аймагы ресурстарга
бай деп эсептелет. Рынок мамилелерине өтүү, социалдыкэкономикалык жана саясий реформалар, суверендүүлүктүн
алгачкы жылдарындагы өлкөдөгү социалдык-экономикалык туруксуздук калктын динамикасына жана мүнөзүнө
чечкиндүү таасирин тийгизди. Натыйжада, республиканын этнодемографиялык процесстерин терең жана ар тараптуу изилдөө актуалдуу болуп саналат. Кыргызстандын
аймагындагы этникалык топтордун тарыхый өнүгүшүнүн
ар түрдүүлүгү, анда жашаган элдердин өзүн-өзү өндүрүүсү
илимий да, практикалык да мааниге ээ. Калктын демографиялык процесси бир катар факторлор менен аныкталат:
аймактын тарыхый мүнөздөмөлөрү, экономикалык өнүгүү
деңгээли, ар башка этностордун маданияттарынын өз ара
байланышы ж.б.
-
Migration processes in the Kyrgyz Republic are due to political and socio-economic transformational changes that have
arisen after the collapse of the Soviet Union. The migration of
the population of independent Kyrgyzstan began to be determined by completely different factors than those that dominated in
the last decades of the existence of the USSR. Reforming the
socio-political system brought to the fore such factors as the
emergence of freedom of movement of the population, the development of market relations, the inclusion of the Kyrgyz Republic in the ambiguous and complex processes of transnationalization of the world economy, as well as the aggravation of interethnic relations. The peculiarity of these processes in the
post-Soviet space was manifested in the intensification of labor
and ethnic migrations, which inevitably entailed economic and
social-structural, ethnocultural changes in the regions of Kyrgyzstan. Migration processes are primarily associated with socio-economic problems, and migration, in turn, actively affects
the socio-economic, ethnic development of society.Based on statistical data, this article gives a general description of the dynamics of the population, ethnic composition, migration processes
and the current ethno-demographic situation in southern Kyrgyzstan.The southern region of Kyrgyzstan is traditionally
considered rich in resources. The transition to market relations,
socioeconomic and political reforms, socioeconomic instability
in the country in the first years of sovereignty decisively influenced the dynamics and character of the life of the population. As
a result of this, a deep and comprehensive study of the ethnodemographic processes of the republic is relevant. The diversity
of the historical development of ethnic groups on the territory of
Kyrgyzstan, the self-reproduction of the peoples living there, has
both scientific and practical significance. The demographic
process of the population is caused by a number of factors such
as: historical features of the region, the level of economic development, the relationship of cultures of various ethnic groups.
-
этнодемография, рождаемость, смертность, брак, развод, миграция, мотивы миграции, тенденция.
-
этнодемография, төрөт, өлүм, нике, ажырашуу, миграция, миграциялык мотивдер, тенденция.
-
ethno-demographi, births, deaths, marriages, divorces, migration, migration motives, the trend.
Авторлор жөнүндө маалымат
-
Чыныкеева Г.Э., Ошский государственный университет, г. Ош, Кыргызская Республика, кандидат
исторических наук.
Жоошбекова А.Р., Кыргызский государственный
университет им.И.Арабаева, г.Бишкек, Кыргызская
Республика, доктор исторических наук, профессор.
Абдувапова А.Т., Ошский государственный
университет, г. Ош, Кыргызская Республика,
старший преподаватель.
Элчибеков У.С., Ошский технологический университет, г. Ош, Кыргызская Республика, преподаватель.
-
Чыныкеева Г.Э., Ош мамлекеттик университети, Ош
шаары, Кыргыз Республикасы, тарых илимдеринин
кандидаты.
Жоошбекова А.Р., И.Арабаев атындагы Кыргыз
мамлекеттик университети, Бишкек шаары,
Кыргыз Республикасы, тарых илимдеринин
доктору, профессор.
Абдувапова А.Т., Ош мамлекеттик университети, Ош
шаары, Кыргыз Республикасы, ага окутуучу.
Элчибеков У.С., Ош технологиялык университети,
Ош шаары, Кыргыз Республикасы, окутуучу.
-
G. Chynykeeva, Osh State University, Osh, Kyrgyz
Republic, candidate of historical sciences.
A. Zhooshbekova, Kyrgyz State University by name of
I.Arabaev, Bishkek, Kyrgyz Republic, doctor of
historical sciences, professor.
A. Abduvapova, Osh State University, Osh, Kyrgyz
Republic, senior lecturer.
U. Elchibekov, Osh University of Technology, Osh,
Kyrgyz Republic, lecturer.
Чыныкеева Г.Э. Жоошбекова А.Р., Абдувапова А.Т., Элчибеков У.С. МИГРАЦИОННЫЕ ПРОЦЕССЫ ЮГА КЫРГЫЗСТАНА НА СОВРЕМЕННОМ ЭТАПЕ. Известия ВУЗов Кыргызстана. 2020. №. 4. C. 191-195
|
