|
|
-
Туткучбаева К.А.
-
Туткучбаева К.А.
-
K. Tutkuchbaeva
-
ИСТОРИЯ И ПРИРОДНЫЕ УСЛОВИЯ ГОСУДАРСТВЕННОГО ПРИРОДНОГО ПАРКА «КАРА-БУУРА» ТАЛАСКОЙ ОБЛАСТИ
-
ТАЛАС ОБЛУСУНУН МАМЛЕКЕТТИК «КАРА-БУУРА» ЖАРАТЫЛЫШ ПАРКЫНЫН ТАРЫХЫ ЖАНА ЖАРАТЫЛЫШ ШАРТТАРЫ
-
HISTORY AND NATURAL CONDITIONS OF THE STATE NATURAL «KARA-BUURA» PARK OF TALAS REGION
-
Государственный природный парк отличается богатством и разнообразием природных условий и природных ресурсов
с целью сохранения уникальных природных комплексов, лесных
угодий, объектов животного и растительного мира, имеющих
исключительную экономическую, эстетическую ценность для
будущих поколений. Здесь расположены уникальные арчовые и
еловые леса, исторические памятники, отмечены редкие виды
животного населения, радуют своим великолепием прекрасные
субальпийские и альпийские луга. По физико-географическому
районированию Кыргызской Республики территория государственного природного парка Кара-Буура расположена в
северо-Тянь-Шаньской физико-географической горной области, входящая в горную систему Тянь- Шань. Таласский хребет,
высшая точка которого 4488 м (пик Манас) имеет значительные площади оледенения. Происхождение насаждений березы,
ивы, рябина, боярышника, в том числе прочих кустарников естественное, по классам возраста также неравномерное. На
территории государственного природного парка протекает в
основном три реки: Кара-Буура, Шилбили, Куркуроо. Она образуется от снега, ледников и родниковых вод и течет между
гор шумным притоком, образуя ступенчатые пороги. Широко
развиты глубокие ущелья V-образного профиля и каньоны с
мощными осыпями и обвалами у основания склонов. Крутизна
склонов достигает 35-45% более.
-
Келечек муундар үчүн өзгөчө экономикалык, эстетикалык баалуулукка ээ болгон уникалдуу жаратылыш комплекстерин, токой жерлерин, жаныбарлар жана өсүмдүктөр дүйнөсүнүн объекттерин сактап калуу максатында мамлекеттик
жаратылыш паркы жаратылыш шарттарынын жана жаратылыш ресурстарынын байлыгы жана көп түрдүүлүгү менен
айырмаланат. Бул жерде уникалдуу арча жана карагай токойлору, тарыхый эстеликтер жайгашкан, жаныбарлардын популяциясынын сейрек кездешүүчү түрлөрү белгиленет, кооз субальп жана альп шалбаалары өздөрүнүн көркүнө суктанышат.
Физико-географиялык шарттары боюнча Мамлекеттик
«Кара-Буура» жаратылыш паркынын түндүгүндө Тянь-Шань
тоо кыркалары жана эң бийик муз каптаган Манас чокусу
(4488 м.) жайгашкан. Долоно, мажүрүм тал, четин, бадалдар
бир кылка жайгашкан эмес. Талас өрөөнүндөгү мамлекеттик
«Кара-Буура» жаратылыш паркында үч дарыя бар. Алар:
Кара-Буура, Шилбили, Күркүрөө. Бул дарыялар тоолордогу кар
мөңгүлөрдөн жана булактардан биригип, дарыяларга кошулуп
турат. Капталдарынын түбүндө массалык талус жана кар
көчкү түшкөн терең V формасындагы капчыгайлар жана капчыгайлар кеңири өнүккөн. Тоо капталдарынын тик болушу 35-
45% га көбүрөөк жетет.
-
The State Nature Park is distinguished by the richness and
diversity of natural conditions and natural resources in order to preserve unique natural complexes, forest lands, objects of the animal
and plant world that have exceptional economic and aesthetic value
for future generations. Unique juniper and spruce forests, historical
monuments are located here, rare species of animal population are
noted, beautiful subalpine and alpine meadows delight with their
splendor. According to the physical-geographical zoning of the Kyrgyz Republic, the territory of the state natural park Kara-Buura is
located in the northern Tien Shan physical - geographical mountainous region, which is part of the Tien Shan mountain system. The
Talas ridge, the highest point of which is 4488 m (Peak Manas), has
significant areas of glaciation. The origin of plantations of birch,
willow, mountain ash, hawthorn, including other shrubs, is natural,
also uneven by age classes. There are mainly three rivers flowing
on the territory of the state natural park: Karabuura, Shilbili, Kurkuroo. It is formed from snow, glaciers and spring waters and flows
between the mountains in a noisy tributary, forming stepped rapids.
Widely developed deep gorges V-shaped profile and canyons with
powerful talus and landslides at the base of the slopes. The steepness
of the slopes reaches 35-45% more.
-
хребет, перевал, континет, родники, водопады, озера, ледники, вечные снега, болота, фауна, флора.
-
кырка, ашуу, континент, булактар, шаркыратмалар, көлдөр, мөңгүлөр, түбөлүк карлар, саздар, фауна, флора.
-
ridge, pass, continent, springs, waterfalls, lakes, glaciers, eternal snows, swamps, fauna, flora.
Авторлор жөнүндө маалымат
-
Туткучбаева Каныкей Абдыжапаровна, Таласский
государственный университет, г.Талас,
Кыргызская Республика, старший преподаватель.
-
Туткучбаева Каныкей Абдыжапаровна,
Талас мамлекеттик университети, Талас
шаары, Кыргыз Республикасы, улук окутуучу.
-
Kanykey Tutkuchbaeva, Talas State University,
Talas, Kyrgyz Republic, senior lecturer.
Туткучбаева К.А. ИСТОРИЯ И ПРИРОДНЫЕ УСЛОВИЯ ГОСУДАРСТВЕННОГО ПРИРОДНОГО ПАРКА «КАРА-БУУРА» ТАЛАСКОЙ ОБЛАСТИ. Известия ВУЗов Кыргызстана. 2022. №. 5. C. 63-67
|
