Жаңы саны

2023, №: 3

Кененирээк

Известия ВУЗов Кыргызстана

Макала
Авторлор
  1. Кендирбаева А.Ж., Темирбекова Н.А., Майрамбек уулу К.
  2. Кендирбаева А.Ж., Темирбекова Н.А., Майрамбек уулу К.
  3. A. Kendirbaeva, N. Temirbekova, Mairambek uulu K.
Макаланын аты
  1. СОСТОЯНИЕ ОРЕХОВО-ПЛОДОВЫХ ЛЕСОВ В САРЫ-ЧЕЛЕКСКОМ БИОСФЕРНОМ ЗАПОВЕДНИКЕ
  2. САРЫ-ЧЕЛЕК БИОСФЕРАЛЫК КОРУГУНДАГЫ ЖАҢГАК МӨМӨ-ЖЕМИШ ТОКОЙЛОРУНУН АБАЛЫ
  3. THE CURRENT STATEMENT OF WALNUT-FRUIT FORESTS OF SARY-CHELEK BIOSPHERE RESERVE
Аннотация
  1. В статье рассмотрены история исследования растительности и специфические черты гумидной растительности Сары-Челекского биосферного заповедника. Дана подробная характеристика растительности орехово-плодовых лесов района исследования. В отраслях сельского хозяйства последние 15-20 лет происходят сильные изменения. Работники сельского хозяйства из-за нестабильности получения прибыли в растениеводстве, считают приоритетным скотоводство и увеличивают поголовья скота. В настоящее время из-за увеличения поголовья скота уменьшаются площади лесов, ухудшаются качество сенокосов и пастбищ. Естественное возобновление леса очень слабое. В результате мониторинга орехово-плодовых лесов Юго-Западного Тенир-Тоо можно отметить, что удовлетворительное естественное возобновление наблюдается только в пределах Сары-Челекского биосферного заповедника. На сопредельных территориях биосферного заповедника в результате сильного антропогенного прессинга (интенсивного выпаса скота и вырубки деревьев) состояние орехово-плодовых лесов неудовлетворительное.
  2. Макалада Сары-Челек биосфералык коругунун өсүмдүктөрүн изилдөө тарыхы жана гумиддик өсүмдүктөрүнүн өзгөчөлүктөрү каралды. Аталган аймактын жаңгак мөмө-жемиш токойлоруна кеңири мүнөздөмө берилди. Кийинки 15-20 жылдын аралыгында айыл чарба тармактарында олуттуу өзгөрүүлөр болууда. Айыл чарбасында эмгектенген калк дыйканчылык боюнча алган кирешенин туруксуздугуна, өндүрүлгөн түшүмдүн баасынын бирде жогору, бирде кескин төмөндөшүнө байланыштуу мал чарбачылыгы кирешелүү тармак экендигине баа беришип, малдын санын өстүрүүгө умтулууда. Азыркы учурда ушул себептерге байланыштуу республикадагы токойлордун аянттары кыскарып, жайыттардын жана чабындылардын сапаттык көрсөткүчтөрү начарлоодо. Токойлордун табигый жол менен калыбына келүүсү өтө начар. Бул көрүнүштү Түштүк Батыш Теңир-Тоодогу жаңгак мөмө-жемиш токойлору боюнча иликтеген учурда токойдун табигый жол менен калыбына келүүсү Сары-Челек биосфералык коругунда гана канаатандыраарлык абалда экендигин белгилөөгө болот. Коруктан сырткары жаңгак мөмө-жемиш токойлорунунда адамдын чарбачылык иштеринин (малды чар-жайыт жаюу, токойду кыюу) натыйжасында жаңгак мөмө-жемиш токойлорунун абалы канаатандыраарлык эмес.
  3. The scientific article discusses the history of vegetation research and the specific features of the humid vegetation of the SaryChelek Biosphere Reserve. A detailed characteristics of the vegetation of the walnut-fruit forests of the study area is given. In the last 15-20 years there have been significant changes in the agricultural branches. Agricultural workers, consider livestock breeding a priority and increase the number of livestock, due to the instability of making a profit in crop production. At present, due to the increase in the number of livestock, forest areas are decreasing, and the quality of hayfields and pastures is deteriorating. Natural reforestation is very weak. As a result of monitoring the walnut-fruit forests of the South-Western Tenir-Too, it can be noted that satisfactory natural regeneration is observed only within the Sary-Chelek Biosphere Reserve. In the adjacent territories of the biosphere reserve, as a result of strong anthropogenic pressure (intensive grazing and cutting down of trees), the state of walnut-fruit forests is unsatisfactory.
Негизги сөздөр
  1. флора, растительность, орехоплодовые леса, эфемероиды, биосферный заповедник, хозяйственные работы, природные пути, восстановление.
  2. флора, өсүмдүктөр, жаңгак мөмө-жемиш токойлору, эфемероиддер, биосфералык корук, чарбачылык иштер, табигый жол, калыбына келтирүү.
  3. flora, vegetation, nut-fruit forests, ephemeroids, biosphere reserve, household work, natural paths, restoration.
Авторлор жөнүндө маалымат
  1. Кендирбаева А.Ж., Кыргызский национальный университет имени Ж.Баласагына, г.Бишкек, Кыргызская Республика. Темирбекова Н.А., Кыргызский национальный университет имени Ж.Баласагына, г.Бишкек, Кыргызская Республика. Майрамбек уулу К. Кыргызский национальный университет имени Ж.Баласагына, г.Бишкек, Кыргызская Республика.
  2. Кендирбаева А.Ж., Ж. Баласагын атындагы Кыргыз улуттук университети, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы. Темирбекова Н.А., Ж. Баласагын атындагы Кыргыз улуттук университети, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы. Майрамбек уулу К. Ж. Баласагын атындагы Кыргыз улуттук университети, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы.
  3. А. Kendirbaeva, Kyrgyz National University by name of Zh. Balasagyn, Bishkek, Kyrgyz Republic. N.Temirbekova, Kyrgyz National University by name of Zh. Balasagyn, Bishkek, Kyrgyz Republic. Mairambek uulu K., Kyrgyz National University by name of Zh. Balasagyn, Bishkek, Kyrgyz Republic.
Pdf версиясы
DOI
  • 10.26104/IVK.2019.45.557
  • Цитаталоо
  • Кендирбаева А.Ж., Темирбекова Н.А., Майрамбек уулу К. СОСТОЯНИЕ ОРЕХОВО-ПЛОДОВЫХ ЛЕСОВ В САРЫ-ЧЕЛЕКСКОМ БИОСФЕРНОМ ЗАПОВЕДНИКЕ. Известия ВУЗов Кыргызстана. 2022. №. 3. C. 51-53