|
|
-
Темиралиева Г.Т.
-
Темиралиева Г.Т.
-
G. Temiralieva
-
ИСТОРИКО-АРХИТЕКТУРНЫЙ КОМПЛЕКС УЗГЕН В ИСЛАМСКОЙ АРХИТЕКТУРЕ
-
ӨЗГӨН ТАРЫХЫЙ-АРХИТЕКТУРАЛЫК КОМПЛЕКСИ ИСЛАМ АРХИТЕКТУРАСЫНДА
-
HISTORICAL AND ARCHITECTURAL COMPLEX UZGEN IN ISLAMIC ARCHITECTURE
-
Узген – один из древнейших городов Средней Азии. Город
был известен по сведениям, написанным на арабском, персидском и турецком языках. В конце 1-го тысячелетия до нашей
эры Узген был одним из крупнейших городов в государстве Давань, который известен своими более чем 70 большими и маленькими городами и небесными лошадями. Следовательно, зарождение города восходит к II-I векам до нашей эры. В городе
все еще есть культурный слой, такой как подземные трубы,
водопропускные трубы и части стен из обожженного и необожженного кирпича и пакса. Узген процветал во времена государства Караханидов, как его западная столица. Город прославился исламской культурой, развитой архитектурой и своими мощными дорогами, караван-сараев, которые обслуживали
купцов. Архитектурный стиль исламской культуры появился
на Ближнем Востоке в VII веке и распространился на оккупированные мусульманами Индию, Иран, Среднюю Азию и другие
территории. К особенностям исламской архитектуры можно
отнести строительство медресе и мавзолеев, башен, где их
высота равна на высоту многоэтажных домов. Первоначальная 44 метровая высота башни в Узгене является доказательством нашего мнения.
-
Өзгөн шаары бүтүндөй Борбордук Азиядагы эң байыркы
шаарлардан. Шаар араб, фарсы, түрк тилдеринде жазылган
даректерден белгилүү болду. Өзгөн б.з.ч. 1-миң жылдыктын
аягында 70тен ашуун чоң жана чакан шаарлары, күлүктөрү
менен белгилүү болгон Давань мамлекетиндеги ири шаарлардын бири болгон. Андыктан шаардын пайда болушу б.з.ч. II-I
кылымдарга таандык. Шаар азыр да жер алдындагы куурлар,
өтмөктөр, бышпаган жана бышкан кирпичтерден, паксадан
курулган дубалдардын бөлүктөрү сыяктуу бир топ маданий
катмарга ээ. Өзгөн Карахандар мамлекетинин тушунда батыштагы борбору болгон кезинде гүлдөп өнүккөн. Түрдүү архитекуралык курулуштар салынып, соодагерлерди тейлеген
кербен-сарайлар, таш төшөлгөн жолдору менен ислам маданияты, архитектурасы өнүккөн шаарга айланган. Ислам маданиятындагы архитектуралык стиль жакынкы Чыгышта VII
кылымдарда пайда болуп, мусулмандар каратып алган Индия,
Иран, Орто Азия жана башка аймактарга тараган. Ислам архитектурасындагы өзгөчөлүктөр катары саналган кумпалар,
көп кабаттуу үйлөрдүн бийиктигине тең мунара жана медресе, мавзолейлердин курулушу эсептелет. Өзгөндөгү мунаранын
алгачкы 44, 7 метрден ашкан бийиктиги эле бул сөзүбүзгө күбө.
-
Uzgen is one of the oldest cities in Central Asia. The city was
known for information written in Arabic, Persian and Turkish. At
the end of the 1st millennium BC, Uzgen was one of the largest cities
in the state of Davan, which is famous for its more than 70 cities and
towns and heavenly horses. Consequently, the origin of the city dates back to II-I centuries BC. There is still a cultural layer in the city
such as underground pipes, culverts, and parts of fired and adobe
walls. Uzgen flourished during the Karakhanid state as its western
capital. The city became famous for its Islamic culture, advanced
architecture and its paved roads, caravanserais that served merchants. The architectural style of Islamic culture appeared in the
Middle East in the 7th century and spread to the Muslim-occupied
India, Iran, Central Asia and other territories. The features of Islamic architecture include the construction of madrasahs and mausoleums, towers, whose height is equal to the height of multi-story
buildings. The original 44m high tower in Uzgen is proof of our
opinion.
-
Караханидское государство, религия ислам, исламская культура, исламская архитектура, минарет, мечеть-медресе, мавзолей, искусство.
-
Карахандар мамлекети, ислам маданияты, ислам архитектурасы, ислам дини, мунара, мечит-медресе, мавзолей, искусство.
-
Karakhanid state, religion Islam, Islamic culture, Islamic architecture, minaret, mosque-madrasah, mausoleum, art.
Авторлор жөнүндө маалымат
-
Темиралиева Гулжамал Тайлакбаевна,
Международный Узгенский институт
технологии и образования имени академика
Б.Мурзубраимова, г.Узген, Кыргызская
Республика, кандидат исторических наук, доцент.
-
Темиралиева Гүлжамал Тайлакбаевна,
Б.Мурзубраимов атындагы Эл аралык Өзгөн
технологиялык жана билим берүү институту,
Өзгөн шаары, Кыргыз Республикасы, тарых
илимдеринин кандидаты.
-
Gulzhamal Temiralieva, International
Uzgen Institute of Technology and
Education by name of academician B.
Murzubraimov, Uzgen, Kyrgyz Republic,
Candidate of historical sciences,
associate professor.
Темиралиева Г.Т. ИСТОРИКО-АРХИТЕКТУРНЫЙ КОМПЛЕКС УЗГЕН В ИСЛАМСКОЙ АРХИТЕКТУРЕ. Известия ВУЗов Кыргызстана. 2022. №. 1. C. 141-145
|
