Жаңы саны

2023, №: 3

Кененирээк

Известия ВУЗов Кыргызстана

Макала
Авторлор
  1. Кадыров А.А., Таиров К.А.
  2. Кадыров А.А., Таиров К.А.
  3. A. Kadyrov, K. Tairov
Макаланын аты
  1. ПРИГРАНИЧНЫЕ ПРОБЛЕМЫ В БАТКЕНСКОЙ ОБЛАСТИ И ИХ ВЛИЯНИЕ
  2. БАТКЕН АЙМАГЫНДАГЫ ЧЕК АРА КӨЙГӨЙЛӨРҮ ЖАНА АЛАРДЫН ТААСИРЛЕРИ
  3. BORDER PROBLEMS IN BATKEN REGION AND THEIR IMPACT
Аннотация
  1. В южной части Кыргызстана приграничный вопрос оставался неясным с 1930-х годов, и отсутствие вмешательства со стороны руководства стран после обретения независимости было серьезной проблемой. По мере того как этот вопрос движется вспять, соседи сдвигают границы навстречу внутрь страны, осваивают пустующие земли и становятся постоянными собственниками сотен гектаров земли. А для киргизской стороны это невосполнимая потеря. В чем основная причина возникновения пограничного вопроса в Ферганской долине, ставшего актуальным на межгосударственном уровне, и каковы будут дальнейшие развития этих событий. В статье дается научный анализ пограничной проблемы на основе архивных исторических данных. Поскольку пограничный вопрос в Баткенской области всегда был в центре серьезной проблемы и до сих пор вызывает споры, эти проблемы остаются «ядром» гораздо более сложной проблемы. Произошел ряд конфликтов из-за границ, земли и водных ресурсов, многие из которых переросли в вооруженные кон-фликты, а в последние годы - в кровопролитие. Поэтому в статье особое внимание направлена на полное освещение приграничных вопросов
  2. Кыргызстандын түштүк аймагында өткөн кылымдын 30-жылдарынан бери карай чек ара маселесинин такталбагандыгы болсо, эгемендүүлүк мезгилинен бери да мамлекет жетекчилеринин бул маселеге кийлигишпегендиги чоң койгөйлөрдү жаратып келет. Бул маселе улам артка жылган сайын, кошуналар чек ара сызыктарын улам бизге карай жылдырып, бош жаткан жерлерди улам өздөштүрүп, жүздөгөн гектар жерлердин түбөлүктүү ээлери болуп калып жатышат. Ал эми кыргыз тарап үчүн бул орду толгус оор жоготуу болуп саналат. Фергана өрөөнүндөгү мамлекеттер аралык деңгээлдеги актуалдуу темага айланган чек ара маселенин негизги себеби эмне жана бул окуялардын мындан ары өнүгүүсү кандай болот. Макалада чек ара көйгөйүнө архивдик тарыхый маалыматтардын негизинде илимий анализ берилди. Анткени Баткен аймагындагы чек ара көйгөйү олуттуу маселенин чордонунда болуп келген жана азыркы учурда да чуулгандуу, бул көйгөйлөр бир топ татаал маселенин «негизги түйүнү» бойдон калууда. Чек ара жана жер, суу ресурстарына байланышкан улуттар аралык бир канча чыр-чатактар чыгып, алардын көпчүлүгү куралдуу кагылышууларга чейин жетип, акыркы учурларда кан төгүлүүлөргө чейин барууда жана алар согуштук мүнөзү байкалууда. Андыктан макалада чек ара көйгөйлөрүн толук чагылдырууга басым жасалды.
  3. In the southern part of Kyrgyzstan, the border issue remained unclear since the 1930s, and the lack of interference from the leadership of the country after gaining independence was a serious problem. By the same token, this question will move forward, the neighbors will move the borders to meet the countries, assimilate the empty lands and become permanent owners of hundreds of hectares of land. And for the Kyrgyz side, this is an irreparable loss. What is the main reason for the border issue in the Fergana Valley, which has become a topical issue at the interstate level, and what will be the further development of these events. The article provides a scientific analysis of the border problem on the basis of archival historical data. Because the border issue in the Batken region has always been at the center of a serious problem and is still controversial, these problems remain the «core» of a much more complex issue. There have been a number of inter-ethnic conflicts over borders and land and water resources, many of which have escalated into armed conflict and, in recent years, into bloodshed, which is of a military nature. Therefore, the article emphasizes the full coverage of border issues.
Негизги сөздөр
  1. границы, земли, водные ресурсы, долина, конфликты, межгосударственные проблемы.
  2. чек ара, жер суу ресурстары, өрөөн, чыр-чатак, мамлекеттер аралык көйгөйлөр.
  3. borders, lands, water resources, valley, conflicts, interstate problems.
Авторлор жөнүндө маалымат
  1. Кадыров Абдинаби Азамбаевич, Баткенский государственный университет, г. Баткен, Кыргызская Республика, кандидат исторических наук, доцент. Таиров Кубанычбек Абдилазизович, Баткенский государственный университет, г. Баткен, Кыргызская Республика, старший преподаватель.
  2. Кадыров Абдинаби Азамбаевич, Баткен мамлекеттик университети, Баткен шаары, Кыргыз Республикасы, тарых илимдеринин кандидаты, доцент. Таиров Кубанычбек Абдилазизович, Баткен мамлекеттик университети, Баткен шаары, Кыргыз Республикасы, ага окутуучу.
  3. Abdinabi Kadyrov, Batken State University, Batken, Kyrgyz Republic, candidate of historical sciences, associate professor. Kubanychbek Tairov, Batken State University, Batken, Kyrgyz Republic, senior lecturer.
Pdf версиясы
DOI
  • DOI:10.26104/NNTIK.2019.45.557
  • Цитаталоо
  • Кадыров А.А., Таиров К.А. ПРИГРАНИЧНЫЕ ПРОБЛЕМЫ В БАТКЕНСКОЙ ОБЛАСТИ И ИХ ВЛИЯНИЕ. Известия ВУЗов Кыргызстана. 2021. №. 3. C. 93-95