Жаңы саны

2023, №: 3

Кененирээк

Известия ВУЗов Кыргызстана

Макала
Авторлор
  1. Эшматов Р.
  2. Эшматов Р.
  3. R. Eshmatov
Макаланын аты
  1. ФУНКЦИИ СНОВИДЕНИЙ В РОМАНЕ КУБАТБЕКА ДЖУСУБАЛИЕВА «ХОЛОДНЫЕ СТЕНЫ»
  2. КУБАТБЕК ЖУСУБАЛИЕВДИН «МУЗДАК ДУБАЛДАР» РОМАНЫНДАГЫ ТҮШТӨРДҮН КӨРКӨМ ФУНКЦИЯСЫ
  3. FUNCTIONS OF DREAMS IN KUBATBEK JUSUBALIEV’S NOVEL «COLD WALLS»
Аннотация
  1. Статья посвящена анализу такого приёма, как литературный сон, на примере романа “Холодные стены” видного кыргызского писателя Кубатбека Жусубалиева. Показаны художественно-эстетические функции литературных снов в системе данного романа: ассоциативно-поэтические функции литературных снов как символы, образные модели как отражение психологической природы, сложные связи литературных снов с хронотопами (пространственно-временными координатами). Выполнен анализ таких возможностей художественных сновидений, как организация объективных пространственно-временных параметров, отражение субъективных пространственно-временных явлений, а также роль снов в сюжетно-композиционной органиазции романа. Для романа "Холодные стены” характерен такой прием, как "поток сознания". Именно поэтому в романе часто используются методы “самоанализа” (переживания,). Такой подход, опираясь на элементы философского учения о “бессознательном” позволяет акцентировать внимание на ментальном мире человека (героя), наблюдать, как законы души, проявляясь, рельефно подчеркивают события и мысли, образно отображая особенности внутреннего ментального мира героя. Таким образом литературные сны занимают центральное место в раскрытии образа и характера главного героя романа.
  2. Бул макалада жазуучу Кубатбек Жусубалиевдин “Муздак дубалдар” романындагы адабий түштөр көркөм талдоого алынат. Башкача айтканда, көркөм түштөрдүн чыгарманын тутумундагы көркөм-эстетикалык көп жактуу функциялары: маселен, адабий түштөрдүн ассоциативдүү-поэтикалык кызматтары – символдук, образдык моделдери – психологиялык табияты, адабий түштөрдүн хронотоптор – көркөм мезгил-мейкиндиктер менен болгон татаал байланыштары; көркөм түштөрдүн объективдүү мезгил-мейкиндиктерди уюштуруучу, субъективдүү мезгил-мейкиндиктерди чагылдыруучу жагдайлары – сюжеттик-композициялык жактан уюштуруучу, чагылдыруучу сыяктуу мүмкүнчүлүктөрү талдоого алынат. Ыкмакаражаттар өз кезегинде философиядагы “бейан” (бессознательное) жөнүндөгу окууларды колдонуу менен адамдын (кейипкердин) менталдуу дүйнөсүнө басым жасашып, жан-дүйнөнүн (психиканын) мыйзамдары (бейаӊ көрүнүштөрү) адам жашоосунда өтө ачык, рельефтүү көрүнөрүн, катышарын байкашып, адам баласынын менталдуу дүйнөсүнүн өзгөчөлүгүн, башкача айтканда, адамдын ой жүгүртүүсүнүн татаалдыгын көркөм чагылдырып, кармап берүүгө аракет кылган. Макалада “Муздак дубалдар” романынын ушундай адабий-эстетикалык табияты тереӊ талданат.
  3. The article analyses dreams in Kubatbek Jusubaliev’s novel “Cold walls” (“Muzdak dubaldar”). In particular, dreams’ artistic-aesthetic functions in fiction’s plot: dream worlds relationship with associative and poetic roles, symbolic, figurative models, physiological nature, the chronotopes - configurations of time and space are represented in language and discourse; dreams as an arranger and reflector of subjective and objective time and space, plot and composition will be studied. The novel “Cold walls” brought novelty in its form and content into national novel writing. As a result, the self-knowledge method was applied. Alongside these methods, the philosophic concept of unconsciousness and emphasizing the hero’s mental world were used to describe humankind’s mental world. The author of the novel by using physiological laws tried to show the complexity of human consciousness. Unconsciousness of hero revealed through dream worlds. The article focuses on the above-mentioned literature and aesthetic natures of the novel “Cold walls”.
Негизги сөздөр
  1. абсурд, бессознательное, Кубатбек Жусубалиев, литературный сон, модернизм, поток сознания, психология, скрытое, экзистенциализм.
  2. абсурд, бейан, Кубатбек Жусубалиев, адабий түш, жаңылануу, ой агым, психология, көмүскө, экзистенциализм.
  3. absurdity, unconsciousness, Kubatbek Jusubaliev, dream worlds, modernism, stream of consciousness, psychology, covert, existentialism.
Авторлор жөнүндө маалымат
  1. Эшматов Рысбек, Национальная Академия наук Кыргызской Республики, г.Бишкек, Кыргызская Республика, старший научный сотрудник.
  2. Эшматов Рысбек, Кыргыз Республикасынын Улуттук илимдер Академиясы, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы, ага илимий кызматкер.
  3. Rysbek Eshmatov, National Academy of Sciences of the Kyrgyz Republic, Bishkek, Kyrgyz Republic, senior researcher.
Pdf версиясы
DOI
  • DOI:10.26104/IVK.2019.45.557
  • Цитаталоо
  • Эшматов Р. ФУНКЦИИ СНОВИДЕНИЙ В РОМАНЕ КУБАТБЕКА ДЖУСУБАЛИЕВА «ХОЛОДНЫЕ СТЕНЫ». Известия ВУЗов Кыргызстана. 2021. №. 1. C. 280-284