|
|
-
Тентигул кызы Н., Бексултанова Ч.Д.
-
Тентигул кызы Н., Бексултанова Ч.Д.
-
Tentigul kyzy N., Ch.D. Beksultanova
-
ЗНАНИЯ О ЗДОРОВЬЕ РЕБЕНКА И МАТЕРИ В ТРАДИЦИОННОМ ЦЕЛИТЕЛЬСТВЕ КЫРГЫЗОВ
-
КЫРГЫЗДАРДЫН САЛТТУУ ДАРЫГЕРЧИЛИГИНДЕГИ НАРИСТЕ ЖАНА ЭНЕГЕ КАРАТА САЛТТУУ БИЛИМДЕР
-
FELT AS THE MOST IMPORTANT COMPONENT OF THE MATERIAL CULTURE OF THE KYRGYZ PEOPLE
-
В статье отражены некоторые традиционные знания, относящиеся к здоровью матери и ребенка. Кыргызские знахари и лекари обладали отдельными знаниями, необходимыми для поддержания здоровья беременной женщины, а также методами проведения родов и обрядов,
выполняемые ими. Определен широкий спектр традиционных кыргызских народных знаний и средств, необходимых
при оказании помощи роженице, а также методы профилактики и лечения гинекологических заболеваний женщин.
Подчеркивается, что кыргызские знахари и лекари обладали несколькими способами лечения болезней с помощью минеральных веществ. В кыргызском народном традиционном лечении известны иррациональные методы защиты
детей от «сглаза». В статье анализируется, что по мнению кыргызских лекарей, причиной большинства детских
болезней является испуг. Амулеты “коз мончок” выполняли
фукнцию оберегов в защите и лечении маленьких детей от
болезней, связанных с сглазом. В качестве таких амулетов,
лекари использовали различные железные пуговицы.
-
Маклада энеге жана наристенин ден соолугуна тийгизген салттуу билимдердин кээ бир ыкмалары чагылдырган. Кыргыздардын табыптары кош бойлуу энени төрөтүүдөгү кээ бир ыкмалары жана баланын төрөлүшүндөгү
ырым-жырымдар берилди. Кыргыздардын элдик салттуу
дарылоосуна төрөгөн аялга жардам берүү менен аял ооруларын алдын алуунун, аларды дарылоонун көп сандаган элдик ыкмалары менен каражаттары камтылды. Кыргыз
табыптары минералдык дары-дармектерди пайдалануу
аркылуу ооруларды дарылоонун бир кыйла ыкмаларын билишкен. Кыргыздардын элдик салттуу дарылоосундагы
балдарды “көз тийүүдөн” коргоонун төмөнкүдөй айрым
иррационалдуу ыкмаларын атоого болот: киренелөө, суксуктоо. Кыргыз эмчилеринин пикиринде балдар ооруларынын басымдуу көп бөлүгүнүн себеби болуп «жүрөк түшүү»
болгону макалада анализденет. Кичинекей балдарды көз
тийүү менен байланышкан оору-сыркоолордон сактоого
жана аларды аталган оорулардан арылтууга тийиш болгон көз мончок да тумарга тең маанилеш кызматты аткарган. Көз мончок катары ар кыл түстөгү темир топчулар пайдаланылган.
-
The article reflects some traditional knowledge related to
the health of mothers and children. Kyrgyz medicine men and
healers possessed certain knowledge necessary to maintain the
health of a pregnant woman, as well as the methods of childbirth
and rituals they performed. A wide range of traditional Kyrgyz
folk knowledge and means necessary for providing assistance to
a woman in labor, as well as methods for the prevention and
treatment of gynecological diseases in women, have been identified. It is emphasized that Kyrgyz medicine men and healers
possessed several methods of treating diseases with the help of
minerals. In the Kyrgyz traditional treatment, irrational methods of protecting children from the "evil eye" are known. The
article analyzes that, according to Kyrgyz doctors, fear is the
cause of most childhood illnesses. Amulets "monchok" performed the function of amulets in the protection and treatment of
young children from diseases associated with the evil eye. As
such amulets, healers used various iron buttons.
-
эпос, народная медицина, лечебные травы, целительство, болезни, эмпирические знания, убеждения.
-
эпос, элдик медицина, дары чөптөр, табыпчылык, оорулар, эмпирикалык билимдер, ишенимдер.
-
epic, traditional medicine, medicinal herbs, healing, diseases, empirical knowledge, beliefs.
Авторлор жөнүндө маалымат
-
Бексултанова Чинара Дамировна, Кыргызская
государственная медицинская академия им. И.К.
Ахунбаева, г.Бишкек, Кыргызская Республика.
Тентигул кызы Назира, Кыргызская государственная медицинская академия им. И.К.Ахунбаева,
г.Бишкек, Кыргызская Республика.
-
Бексултанова Чинара Дамировна, И.К.Ахунбаев
атындагы Кыргыз мамлекеттик медициналык
академиясы, Бишкек шаары, Кыргыз
Республикасы.
Тентигул кызы Назира, И.К.Ахунбаев атындагы
Кыргыз мамлекеттик медициналык академиясы,
Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы.
-
Chinara Beksultanova, Kyrgyz State Medical Academy
by name of I.Akhunbaev, Bishkek, Kyrgyz
Republic.
Tentigul kyzy Nazira, Kyrgyz State MedicalAcademy by
name of I.Akhunbaev, Bishkek, Kyrgyz Republic.
DOI:10.26104/IVK.2019.45.557
Тентигул кызы Н., Бексултанова Ч.Д. ЗНАНИЯ О ЗДОРОВЬЕ РЕБЕНКА И МАТЕРИ В ТРАДИЦИОННОМ ЦЕЛИТЕЛЬСТВЕ КЫРГЫЗОВ. Известия ВУЗов Кыргызстана. 2021. №. 1. C. 185-192
|
