|
|
-
Арапбаев Р.Н., Кочконбаева А.А., Эргешов М.О.
-
Арапбаев Р.Н., Кочконбаева А.А., Эргешов М.О.
-
R.N. Arapbaev, A.A. Kochkonbaeva, M.O. Ergeshov
-
ТЕХНОЛОГИЯ И ТЕХНИЧЕСКИЕ СРЕДСТВА ДЛЯ УБОРКИ РИСА В УСЛОВИЯХ КЫРГЫЗСТАНА
-
КЫРГЫЗСТАНДЫН ШАРТЫНДА КҮРҮЧТҮ ЖЫЙНООНУН ТЕХНОЛОГИЯСЫ ЖАНА ТЕХНИКАЛЫК КАРАЖАТТАРЫ
-
TECHNOLOGY AND TECHNICAL MEANS FOR HARVESTING RICE IN THE CONDITIONS OF KYRGYZSTAN
-
В природно-климатических условиях юга Кыргызстана для получения качественного сырья с высокими вкусовыми свойствами уборку и послеуборочную доработку зерновки шалы производят раздельным ручным способом, а не
прямым комбайнированием. Особое значение при уборке
риса, имеет состояние почвы и влажность стебля перед
уборкой урожая. По агротехническим требованиям, подачу
воды в чеки необходимо приостановить за 10-15 дней до начала уборки, зачастую по объективным и субъективным
причинам, этот прием не соблюдается. В большинстве
случаев это делается до 3 дня до начала уборки, или же
уборку начинают со слоем воды 5-10 см, при этом стебель
еще зеленоватый. Это все оказывает существенное влияние, так как почвы получаются болотистые с грязью а
стебель насыщен влагой. При этом резко снижается производительность уборки риса как при ручном, так и
механизированном способе. Некоторые субъекты сельского хозяйства Узгенского района используют прямое комбайнирование, для быстрого завершения уборочной компании (так как производительность при прямом комбайнировании составляет 1,2 га до 3,0 га, за 8 часов работы, в зависимости от состояния почвы, ее влажности) без учета
качества получаемого при этом сырья риса. Используя малогабаритные комбайны производства Китая, Кореи и др.,
их насчитывается около 10 штук в районе и они способны
работать в чеках с малыми площадями. Изучая технологию
уборки растения риса, при раздельном ручном способе, исследованы параметры скашивания риса сорта «Розувай»,
(высота растения риса с учетом корневой системы, высота убранной части растения, высота части растения
оставшееся на поле вместе с корневой системой, длина
окружности а также диаметр снопьев шалы). Получены
данные для последующих разработок техники и технических средств послеуборочной доработки риса.
-
Кыргызстандын түштүгүнүн табигый-климаттык
шарттарында жогорку даамдык касиетке ээ сапаттуу
чийки заттарды алуу үчүн, оромолдордун дан эгиндерин
оруп-жыюудан кийин кайра карап чыгуу түздөн-түз эмес,
өзүнчө кол ыкмасы менен жүргүзүлөт. бириктирүү. Күрүчтү оруп-жыйноодо өзгөчө мааниге ээ – бул оруп-жыйноого
чейинки кыртыштын абалы жана сабактагы нымдуулук.
Агротехникалык талаптардан улам, чектерге суу жеткирүү оруп-жыюу башталганга чейин 10-15 күн мурун токтотулуп турушу керек, көбүнчө объективдүү жана субъективдүү себептерден улам, бул техника сакталбайт. Көпчүлүк учурларда, бул оруп-жыюу башталганга чейин 3 күн
калганда жүргүзүлөт, же сөңгөктөрү калганча, 5-10 см суу
катмарынан башталат сабагы дагы эле жашыл. Мунун
бардыгы олуттуу таасир тийгизет, анткени топурактар
саздак болуп, сабагы нымга толгон. Ошол эле учурда, күрүчтү кол менен жана механикалаштырылган ыкмалар менен жыйноонун түшүмдүүлүгү кескин төмөндөдү. Өзгөн
районунун айрым айыл чарба субъектилери эгин орупжыюу өнөктүгүн тез арада бүтүрүү үчүн түздөн-түз
комбайнды колдонушат (түздөн-түз комбайн менен түшүмдүүлүк 1,2 гектардан 3,0 гектарга чейин, кыртыштын
абалына, нымдуулугуна жараша 8 сааттык жумуш үчүн).
натыйжасында күрүчтүн чийки болушун эске алуу менен.
Кытайда, Кореяда жана башкаларда жасалган чакан
көлөмдөгү комбайндарды колдонуп, алардын саны 10го
жакын, аймакта даана жана алар кичинекей аянттар
менен чектерде иштей алышат. Күрүч өсүмдүктөрүн
жыйноонун технологиясын изилдеп, өзүнчө кол менен,
"Розувай" сортундагы күрүчтү чабуунун параметрлери
изилденди (күрүч өсүмдүгүнүн бийиктиги, тамыр тутумун,
жыйналган бөлүгүнүн бийиктигин эске алуу менен өсүмдүк,
тамыр системасы менен талаада калган өсүмдүктүн бөлүгүнүн бийиктиги, шалдын тегереги жана боолору). Кийин
түшүм жыйноочу күрүчтү кайра иштетүү техникасын
жана техникалык каражаттарын иштеп чыгуу боюнча
маалыматтар алынды.
-
In the natural and climatic conditions of the south of
Kyrgyzstan, in order to obtain high-quality raw materials with
high taste properties, the harvesting and post-harvest revision
of the shawl grains is carried out by a separate manual method,
and not by direct combining. Of particular importance when
harvesting rice is the condition of the soil and the moisture of
the stem before harvesting. Due to agrotechnical requirements,
the water supply to the checks must be suspended 10-15 days
before the start of harvesting, often for objective and subjective
reasons, this technique is not observed. In most cases, this is
done up to 3 days before the start of harvesting, or harvesting
begins with a layer of water 5-10 cm, while the stem is still
greenish. All this has a significant effect, since the soils are
swampy with mud and the stem is saturated with moisture. At the
same time, the productivity of rice harvesting both with manual
and mechanized methods is sharply reduced. Some agricultural
entities of the Uzgen region use direct combining to quickly
complete the harvesting campaign (since the productivity with
direct combining is 1.2 hectares to 3.0 hectares, for 8 hours of
work, depending on the condition of the soil, its moisture),
without taking into account the quality the resulting raw rice.
Using small-sized combines made in China, Korea, etc., there
are about 10 of them pieces in the area and they are able to work
in checks with small areas. Studying the technology of
harvesting a rice plant, with a separate manual method, the
parameters of mowing rice of the "Rozuvay" variety were investigated (the height of the rice plant, taking into account the root
system, the height of the harvested part of the plant, the height
of the part of the plant remaining in the field with the root system, the circumference and the diameter sheaves of shaly). Data
for the subsequent development of techniques and technical
means of post-harvest rice processing were obtained.
-
рис, технические средства, условия, методы, агротехнические требования, качество, комбайн, объективные причины, субъективные причины.
-
күрүч, техникалык каражаттар, шарттар, ыкмалар, агротехникалык талаптар, сапаты, комбайн, объективдүү себептер, субъективдүү себептер.
-
rice, technical means, conditions, methods, agrotechnical requirements, quality, harvester, objective reasons, subjective reasons.
Авторлор жөнүндө маалымат
-
Арапбаев Руслан Нурмаматович, Ошский
государственный университет, г.Ош,
Кыргызская Республика, кандидат
технических наук, доцент.
Кочконбаева Айнагул Абдылдаевна,
Международный Узгенский институт
технологии и образования, г.Узген,
Кыргызская Республика, аспирант.
Эргешов Мансурбек Османалиевич, Ошский
государственный университет, г.Ош,
Кыргызская Республика, аспирант.
-
Арапбаев Руслан Нурмаматович, Ош
мамлекеттик университети, Ош шаары,
Кыргыз Республикасы, техника
илимдеринин кандидаты, доцент.
Көчкөнбаева Айнагул Абдылдаевна, Эл
аралык Өзгөн технология жана билим
берүү институту, Өзгөн шаары, Кыргыз
Республикасы, аспирант.
Эргешов Мансурбек Османалиевич, Ош
мамлекеттик университети, Ош шаары,
Кыргыз Республикасы, аспирант.
-
Ruslan Arapbaev, Osh state University, Osh,
Kyrgyz Republic, candidate of technical
sciences, associate professor.
Ainagul Kochkonbaeva, International Uzgen
Institute of Technology and Education,
Uzgen, Kyrgyz Republic, PhD student.
Mansurbek Ergeshov, Osh state University,
Osh, Kyrgyz Republic, PhD student.
DOI:10.26104/IVK.2019.45.557
Арапбаев Р.Н., Кочконбаева А.А., Эргешов М.О. ТЕХНОЛОГИЯ И ТЕХНИЧЕСКИЕ СРЕДСТВА ДЛЯ УБОРКИ РИСА В УСЛОВИЯХ КЫРГЫЗСТАНА. Известия ВУЗов Кыргызстана. 2020. №. 3. C. 10-19
|
