Жаңы саны

2024, №: 2

Кененирээк

Известия ВУЗов Кыргызстана

Макала
Авторлор
  1. Мырзабаева Н.С.
  2. Мырзабаева Н.С.
  3. N.S. Myrzabaeva
Макаланын аты
  1. ФОРМИРОВАНИЕ ПОЛИТИКИ СОВЕТСКОЙ ВЛАСТИ ПО ОТНОШЕНИЮ К РЕЛИГИИ В КЫРГЫЗСТАНЕ
  2. КЫРГЫЗСТАНДА СОВЕТ БИЙЛИГИНИН ДИНГЕ КАРАТА САЯСАТЫНЫН КАЛЫПТАНЫШЫ
  3. FORMATION OF POLICY THE SOVET GOVERNMENT TOWARDS RELIGION IN KYRGYZSTAN
Аннотация
  1. В данной статье рассматриваются вопросы становления государственной политики в Кыргызстане в 20-30-е гг. Период после октябрьской революции был временем трансформации старого традиционного кыргызского общества в модернизированное советской властью состояние.С установлением советской власти на территории Кыргызстана начался новый этап взаимоотношения государства и религии. Ислам как религия и идеология всеохватно регламентирующая мировоззрение, сознание, жизнь и быт мусульман, безусловно являлся конкурентом и противником новой зарождающейся советской атеистической идеологии. Отрицание позитивного содержания у всего того, что имело отношение к религии, церкви было одним из постулатов советской идеологической доктрины. Религиозным организациям запрещалось вмешиваться в государственную жизнь, иметь собственность и статус юридического лица, взыскивать сборы и обложения в свою пользу, в школах запрещалось преподавание религиозных вероучений, но обучаться религии в частном порядке разрешалось. Вышеотмеченная политика касалась и Кыргызстана. Здесь допускалось отправление религиозных обрядов, борьба с религией здесь, в первые годы советской власти не носила ожесточенного характера. Бесспорным является тот факт, что за годы советской власти ислам в Средней Азии сумел сохранить большее воздействие на мусульманские народности, чем другие религии.
  2. Бул макалада 20-30-жылдардагы Кыргызстандагы мамлекеттик саясатын түзүү маселелери каралат. Октябрь революциясынан кийинки убакыт эски салттуу кыргыз коомун советтик бийлик тарабынан модернизацияланган абалга трансформациялоо доору болду. Совет бийлигинин Кыргызстанда орношу менен мамлекет менен дин ортосундагы карым-катнашта жаңы этап башталды. Ислам мусулмандардын жашоо-тиричилигине, акыл-эсине, дүйнө таанымына ар тараптуу таасир тийгизген дин жана идеология катары жаңыдан калыптанып келе жаткан советтик атеисттик идеологиянын атаандашы эле. Ошондуктан советтик бийлигин орнотуу жана калыптандыруу доорунун башында большевиктер жаңы коммунистттик көз-карашты тымызын күрөшүү аркылуу орнотууну туура көрүшкөн. Ошентип, советтик бийликтин алгачкы этабына большевиктердин өзүнүн бийлигин бекемдөө үчүн керек болгондугу үчүн дин менен компромисске барууга туура келген. Динге каршы саясат акырындык менен жүргүзүлгөн. Диний уюмдарга мамлекеттин ишине аралашууга, менчикке жана юридикалык укукка ээ болууга, өзүнүн максаты үчүн элден акча чогултууга, мектептерде диний сабактарды өтүүгө тыюу салынган, бирок өзүнүн жеке каалоосу менен динди үйрөнүүгө уруксат берилген. Ошентип, совет бийлигинин алгачкы жылдарында катуу текшерүүгө алынган аймактардагы кээ бир мечит жана диний борборлордон сырткары бардык Борбор Азия республикалары боюнча бардык мечиттер жана диний борборлор жабылган. Бардык элдик диний ой жүгүртүү жашыруун түргө өткөн. Совет бийлиги ушундай жол менен диний ишмерлерди мамлекеттин саясий, коомдук-экономикалык, укуктук жана маданий жашоосуна аралашуу укугунан ажыраткан. Жогоруда сөз кылынган саясат Кыргызстанга да тиешелүү болгон. Динге каршы күрөшүү мында башында катуу формада болгон эмес, ошондуктан бул жерде диний жөрөлгөлөрдүн өткөрүлүшүнө мүмкүнчүлүк берилген. Советтик бийлик доорунда Борбордук Азиядагы ислам башка диндерге караганда мусулмандардын үстүндө өзүнүн таасирин көп жоготпогондугун белгилей кетүүбүз керек
  3. This article deals with the formation of the state policy in Kyrgysztan in the 20-30-s.The period after the October revolution was a time of transformation of the old traditional Kyrgyz society into a state-modernized state. With the establishment of Soviet power on the territory of Kyrgyzstan, a new stage began in the relationship between state and religion. Islam as a religion and ideology all-round regulating the worldview, consciousness, life and life of Muslims, of course, was a competitor and opponent of the new nascent Soviet atheistic ideology. Therefore, in the initial period of the establishment and consolidation of Soviet power, the Bolsheviks chose a strategy of cautious struggle for the spread of the new communistworld view.At this time, stereotypes of the consciousness of the socialist era began to take shape. The denial of the positive content of all that was related to religion, the church was one of the tenets of the Soviet ideological doctrine. Antireligious policy was carried out with great caution, as the war went on, there was chaos, famine, devastation, however, there were instances of unauthorized arrests and murders of clergymen, the plundering of monasteries and mosques. In fact, an integral part of the "cultural revolution" proclaimed by the Soviet government became a struggle with religion, initially manifested in a latent form.Religious organizations wereforbidden to interfere in public life, to have property and the status of a legal entity, to levy fees and taxes in their favor, schools were not allowed to teach religious faiths, but private religion was allowed. It allowed the administration of religious rites, the fight against religion here, in the early years of Soviet power, was not of a fierce nature. Indisputable is the fact that during the years of Soviet power, Islam in Central Asia managed to maintain a greater impact on Muslim ethnic groups than other religions
Негизги сөздөр
  1. государства, советская власть, религия, мусульманин, большевик, идеология.
  2. мамлекет, совет бийлиги, дин, мусулман, большевик, идеология.
  3. state,soviet power,religious, Muslim, Bolshevik, ideology.
Авторлор жөнүндө маалымат
  1. Мырзабаева Нуржамал Сасалимовна, Международный университет им. К.Ш. Токтомаматова, г. Джалал-Абад, Кыргызская Республика, кандидат исторических наук, доцент.
  2. Мырзабаева Нуржамал Сасалимовна, К.Ш.Токтомаматов атындагы Эл аралык Университети Жалал-Абад шаары, Кыргыз Республикасы, тарых илимдеринин кандидаты, доцент.
  3. Nurzhamal Myrzabaeva, International University by name of, K.Toktomamatov, Jalal-Abad, Kyrgyz Republic, candidate of historical sciences, associate professor.
Pdf версиясы
DOI
  • DOI:10.26104/IVK.2019.45.557
  • Цитаталоо
  • Мырзабаева Н.С. ФОРМИРОВАНИЕ ПОЛИТИКИ СОВЕТСКОЙ ВЛАСТИ ПО ОТНОШЕНИЮ К РЕЛИГИИ В КЫРГЫЗСТАНЕ. Известия ВУЗов Кыргызстана. 2019. №. 11. C. 109-115