Жаңы саны

2023, №: 3

Кененирээк

Известия ВУЗов Кыргызстана

Макала
Авторлор
  1. Миралы кызы А., Момунова Г.А.
  2. Миралы кызы А., Момунова Г.А.
  3. Miraly kyzy A., G.A. Momunova
Макаланын аты
  1. РЕДКИЕ И ИСЧЕЗАЮЩИЕ ВИДЫ РАСТЕНИЙ БАТКЕНСКОГО РЕГИОНА
  2. БАТКЕН АЙМАГЫНДАГЫ СЕЙРЕК КЕЗДЕШҮҮЧҮ ЖАНА ЖОГОЛУП БАРА ЖАТКАН ӨСҮМДҮКТӨРДҮН ТҮРЛӨРҮ
  3. RARE AND ENDANGERED SPECIES OF PLANT OF THE BATKEN REGION
Аннотация
  1. В статье рассматриваются проблемы и видовой состав редких и исчезающих растений Баткенского региона и поиск путей биологической индикации и разработка мониторинга уровня антропогенных воздействий на популяции редких растений. В междуречье р.Сох-Исфара немало ценных источников растительного сырья, которое используется или использовались ранее в народном хозяйстве. По нашим предварительным подсчетам в нем выявлено 230 кормовых, 115 лекарственных, 156 алкалодионосных, 147 медоносных, 96 жиромасличных и 78 видов эфиромасличных растений. К важнейшим растительным ресурсам междуречье относят и ряд видов лекарственных растений ныне широко применяемых в народной медицине, а также виды включенные в официальной фармацевтике. В междуречье р. Сох Исфара выявлены 40 видов растений, требующих меры их охраны. Приведен список нуждающихся в охране видов, рекомендуемых для включения в новое издание Красной книги Республики Кыргызстан, одновременно (в перспективе) может служить основой для издания Красной книги Баткенской области.
  2. Бул макалада Баткен аймагындагы сейрек кездешүүчү жана жоголуп бара жаткан өсүмдүктөрдүн түрлөрү аныкталып, бул өсүмдүктөрдү антропогендик таасирлерден сактоо үчүн коргоого алуу керектиги каралат. СохИсфара дарыясынын жээктеринде элдик медицинада кеңири колдонулуп келген дары өсүмдүк ресурстары өтө бай кездешет. Биздин болжолдуу маалыматтарыбызда 230 тоют, 115 дары-дармек, 156 алкалодионостук, 147 бал берүүчү, 96 май берүүчү, 78 эфир май берүүчү өсүмдүктөр кездешет. Жээк четинде жайланышкан өсүмдүктөрдүн массивдик бөлүгүн негизинен элдик медицинада жана фармацевтикада кеңири колдонулат. Сох-Исфара дарыясынын жээктеринде кездешкен 40 түргө жакын өсүмдүктөргө өзгөчө коргоо талап кылынат. Баткен областынын аймагында сейрек жана жоголуп бара жаткан өсүмдүктөрдүн түрлөрүн Кыргыз Республикасынын Кызыл китебине киргизүүгө сунушталат.
  3. The article discusses the species composition of rare and endangered plants of the Batken region and the search for ways of biological indication and the development of monitoring of the level of anthropogenic impacts on populations of rare plants.In the interfluve, the Sokh-Isfara River has many valuable sources of plant material that has been or has been used previously in the national economy. According to our preliminary estimates, 230 fodder, 115 medicinal, 156 alkalid-bearing, 147 honey bearing, 96 fat-bearing and 78 types of essential-oil plants were identified in it.The most important plant resources of the interfluve include a number of types of medicinal plants now widely used in folk medicine, as well as species included in official pharmaceuticals. In the interfluve river Sokh Isfara identified 40 species of plants requiring measures for their protection.The list of species requiring protection is recommended for inclusion in the new edition of the Red Book of the Republic of Kyrgyzstan, at the same time (in the future) can serve as the basis for the publication of the Red Book of the Batken region.
Негизги сөздөр
  1. ресурсы, урбанизация, фитомелиорация, рациональный, террас, фармацевтика, эндемический, флора, ландшафт, ареал, индикация.
  2. ресурстар, урбанизация, фитомелиорация, рационалдуу, террас, фармацевтика, эндемикалык, флора, ландшафт, ареал, индикация.
  3. resources, urbanization, phytomelioration, rational, terraces, pharmaceuticals, endemic, flora, landscape, range, indication.
Авторлор жөнүндө маалымат
  1. Миралы кызы А., Баткенский государственный университет, г.Баткен, Кыргызская Республика, кандидат биологических наук. Момунова Гулзат Ачыловна Баткенский государственный университет, г.Баткен, Кыргызская Республика, кандидат биологических наук.
  2. Миралы кызы А., Баткен мамлекеттик университети, Баткен шаары, Кыргыз Республикасы, биология илимдеринин кандидаты. Момунова Гулзат Ачыловна, Баткен мамлекеттик университети, Баткен шаары, Кыргыз Республикасы, биология илимдеринин кандидаты.
  3. Miraly kyzy A., Batken state University, Bishkek, Kyrgyz Republic, candidate of biological sciences. Gulzat Momunova, Batken state University, Bishkek, Kyrgyz Republic, candidate of biological sciences.
Pdf версиясы
DOI
  • DOI:10.26104/IVK.2019.45.557
  • Цитаталоо
  • Миралы кызы А., Момунова Г.А. РЕДКИЕ И ИСЧЕЗАЮЩИЕ ВИДЫ РАСТЕНИЙ БАТКЕНСКОГО РЕГИОНА. Известия ВУЗов Кыргызстана. 2019. №. 11. C. 37-41