Жаңы саны

2024, №: 2

Кененирээк

Известия ВУЗов Кыргызстана

Макала
Авторлор
  1. Орозобаков А.Т., Саякбаева Б.Б., Орозобаков Э.У., Токтосунов Э.К.
  2. Орозобаков А.Т., Саякбаева Б.Б., Орозобаков Э.У., Токтосунов Э.К.
  3. A.T. Orozobakov, B.B. Sayakbaeva, E.U. Orozobakov, E.K. Toktosunov
Макаланын аты
  1. ОБЩЕЕ СОДЕРЖАНИЕ ОЗОНА НАД СРЕДНЕЙ АЗИЕЙ ПО РЕЗУЛЬТАТАМ ОБРАБОТОК ДАННЫХ МИРОВОЙ СЕТИ
  2. ДYЙНӨЛYК ТАРМАКТЫК МААЛЫМАТТАРЫН ИШТЕТYYНYН ЖЫЙЫНТЫКТАРЫ БОЮНЧА ОРТО АЗИЯНЫН YСТYНДӨГY ОЗОНДУН ЖАЛПЫ КУРАМЫ
  3. TOTAL OZONE CONTENT ABOVE CENTRAL ASIA ACCORDING TO DATA PROCESSING RESULTS OF WORLWIDE NETWORK
Аннотация
  1. В статье представлены данные мировой сети на-зем¬ных станций, обработанные в обсерватории, соот-вет¬ствующих району миллиметровых наблюдений. При-в嬬дены вариации содержания озона со дня создания Ис-сык¬кульской обсерватории, как над оз. Иссыккулем так и Нижним Новгородом. Независимо от времени года четко отслеживаются превышения содержания озона в верхних широтах. Над обеими пунктами наземных наблюдений наблюдается весенний максимум, осенний минимум обще¬го содержания озона. Значительных изменений в распре¬де¬ле¬нии озона по данным мировой сети и наземных мик¬ро¬волновых измерений за последние годы не обнаружено. Высотные распределения озона над регионом наземных наблюдений Иссыккульской обсерва-тории вычислены и по модельным данным, где также отслеживаются весенний максимум, осенний минимум в пределах высот 20-60 км. Видно, что 10-15 лет наблю-дений не достаточны для оп¬ре¬деления истощения или нет озонного слоя.
  2. Бул макалада тиешелүү райондордо миллиметрдик байкоолор, обсерваторияда иштелип чыккан дал келүүлөр менен жер үстүндөгү станциялардын дүйнөлүк тармак¬та¬рынын маалыматтары берилген. Ысык-Көл обсерва¬ториясы түзүлгөн күндөн баштап озондун камтылышы¬нын вариациялары Ысык-Көлдө да, Нижний-Новгороддо да келтирилген. Жылдын кайсы мезгили экендигине кара¬бастан, жогору жактагы кеӊдиктерде озондун камты¬лышы жогорулап кеткендиги даана байкалып турат. Байкоо жүргүзүлгөн жер үстүндөгү эки пунктта теӊ озон¬дун жалпы камтылуусунун жазгы максимуму жана күз¬гү минимуму байкалды. Дүйнөлүк тармактардын жана жер үстүндөгү микротолкундарды өлчөөлөрдүн маа¬лыматы боюнча акыркы жылдарда озондун бө¬лүш¬тү¬рүлүшүндө ири өзгөрүүлөр болгон жок. Ысык-Көл об¬сер-ваториясынын жер үстүнө байкоолор жүр¬гүзүлгөн аймагында озондун бийиктиктен бөлүш¬түрү¬лүшү модел¬дик маалыматтар боюнча эсептелди, бул жакта да 20-60 км бийиктик чегиндеги жазгы мак¬симум жана күзгү ми¬нимум байкалды. Көрүнүп тур¬гандай озондук катмар¬дын түгөөнүүсүн же жок экен¬дигин аныктоо үчүн 10-15 жыл байкоо жүргүзүү жетиш¬сиз¬дик кылат.
  3. The data of global network of ground-based stations cor¬responding to the region of millimeter observations pro-ces¬sed at the observatory are set forth in the article. The varia¬tions in the ozone content above the Lake Issyk-Kul and Nizhny Novgorod are given for the period beginning from the date of the Issyk-Kul observatory creation. Excess ozone content is clearly tracked at high altitudes regardless of a season of the year. The spring maximum and the autumn minimum of total ozone content are observed above both points of ground observations. There were not significant changes in the ozone distribution for recent years according to the global network and ground-based microwave measurements. Vertical ozone distributions above the region of ground observations of the Issyk-Kul observatory were also calculated on model data where the spring maximum and the autumn minimum were also tracked at altitudes 20-60 km. It is clear that the period of observations during 10-15 years is insufficient to determin whether the ozone layer is depleted or not.
Негизги сөздөр
  1. общее содержание озона, озонный слой, концентрация озона, сезонный ход, вариация, весен¬ний максимум, осенний минимум.
  2. озондун жалпы мазмуну, озон кат¬ма¬ры, озондун концентрациясы, сезондук жүрүш, вариа¬ция, жазгы максимум, күзгү минимум.
  3. total ozone content, the ozone layer, the ozone concentration, seasonal course, variation, the spring maxi¬mum, the autumn minimum.
Авторлор жөнүндө маалымат
  1. Орозобаков Алманбет Токтосунович, Национальная Академия наук Кыргызской Республики, г.Бишкек, Кыргызская Республика, Институт физики имени академика Ж.Жеенбаева, кандидат физико-математических наук, ведущий научный сотрудник. Саякбаева Бурул Бапаевна, Национальная Академия наук Кыргызской Республики, г.Бишкек, Кыргызская Республика, Институт физики имени академика Ж.Жеенбаева, кандидат физико-математических наук, старший научный сотрудник. Орозобаков Эрмек Учурукович, Национальная Академия наук Кыргызской Республики, г.Бишкек, Кыргызская Республика, Институт физики имени академика Ж.Жеенбаева, академик, инженер. Токтосунов Элдияр Канатбекович, Национальная Академия наук Кыргызской Республики, г.Бишкек, Кыргызская Республика, Институт физики имени академика Ж.Жеенбаева, инженер.
  2. Орозобаков Алманбет Токтосунович, Кыргыз Республикасынын Улуттук илимдер Акаде- миясы, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы, академик Ж.Жеенбаев атындагы Физика инсти- туту, физика жана математика илимдеринин кандидаты, жетектөөчү илимий кызматкер. Саякбаева Бурул Бапаевна, Кыргыз Республикасынын Улуттук илимдер Академиясы, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы, академик Ж.Жеенбаев атындагы Физика институту, физика жана математика илимдеринин кандидаты, ага илимий кызматкер. Орозобаков Эрмек Учурукович, Кыргыз Республикасынын Улуттук илимдер Академиясы, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы, академик Ж.Жеенбаев атындагы Физика институту, академик, инженер. Токтосунов Элдияр Канатбекович, Кыргыз Республикасынын Улуттук илимдер Академиясы, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы, академик Ж.Жеенбаев атындагы Физика институту, инженер.
  3. Almanbet Orozobakov, National Academy of Sciences of the Kyrgyz Republic, Bishkek, Kyrgyz Republic, Institute of physics by name of academician J.Jeenbaev, candidate of physical and mathematical sciences, leading researcher. Burul Sayakbaeva, National Academy of Sciences of the Kyrgyz Republic, Bishkek, Kyrgyz Republic, Institute of physics by name of academician J.Jeenbaev, candidate of physical and mathematical sciences, senior researcher. Ermek Orozobakov, National Academy of Sciences of the Kyrgyz Republic, Bishkek, Kyrgyz Republic, Institute of physics by name of academician J.Jeenbaev, academician, engineer. Eldiar Toktosunov, National Academy of Sciences of the Kyrgyz Republic, Bishkek, Kyrgyz Republic, Institute of physics by name of academician J.Jeenbaev, engineer.
Pdf версиясы
DOI
  • 10.26104/IVK.2019.45.557
  • Цитаталоо
  • Орозобаков А.Т., Саякбаева Б.Б., Орозобаков Э.У., Токтосунов Э.К. ОБЩЕЕ СОДЕРЖАНИЕ ОЗОНА НАД СРЕДНЕЙ АЗИЕЙ ПО РЕЗУЛЬТАТАМ ОБРАБОТОК ДАННЫХ МИРОВОЙ СЕТИ. Известия ВУЗов Кыргызстана. 2019. №. 8. C. 3-11