Жаңы саны

2023, №: 3

Кененирээк

Известия ВУЗов Кыргызстана

Макала
Авторлор
  1. Зулпукаров К.З., Пазылова С.К.
  2. Зулпукаров К.З., Пазылова С.К.
  3. K.Z. Zulpukarov, S.K. Pazylova
Макаланын аты
  1. АКТУАЛИЗАЦИЯ РАЗЛИЧНЫХ ПРИЗНАКОВ КОНЦЕПТА «МЫСЛЬ» (ОЙ) В ПАРЕМИЯХ
  2. «ОЙ» КОНЦЕПТИНДЕГИ АР КЫЛ БЕЛГИЛЕРДИН ПАРЕМИЯЛАРДА АКТУАЛДАШУУСУ
  3. ACTUALIZATION OF THE VARIOUS SIGNS OF CONCEPT «THOUGHT» (OI) IN PAREMIES
Аннотация
  1. Статья посвящается описанию различных когни¬тивно-языковых признаков концепта «Ой/мысль» в па¬ре¬мийных изречениях. В ней демонстрируются типы значений различных лексем, выступающих в качестве экс¬понентов названного концепта в структуре пос¬ло¬виц и поговорок. Анализируются различные отношения слова ой к изучаемому концепту и его семантика. Ав¬то¬ры статьи, опираясь на новаторские идеи и прин¬ципы ис¬сле¬дования российского лингвокогнитолога М.В. Пиме¬но¬вой, на основе большого фактического мате-риа¬ла определяют пространственно-временные приз¬на¬ки кон¬цепта «Ой/мысль» в паремийных единицах и пытаются охарактеризовать их ядерные и пери¬фе¬рий¬ные показа¬тели с помощью статистического анализа. В иссле¬довании особо выделяются некоторые пери¬фе¬рий¬ные признаки рассматриваемого концепта, всесто¬рон¬не определяется их когнитивно-языковая сущность в составе паремий, показывается их продуктивность и специфичность относительно пространства и време¬ни. Семантика и когнитивное содержание слова ой оп¬ре¬деляются с точки зрения лингвокультурологии и линг¬воконцептологии.
  2. Макала паремиялык учкул сөздөрдөгү “Ой” кон-цеп¬тинин курамындагы түрдүү когнитивдик-тилдик бел¬ги¬лер сыпаттого арналат. Анда аталган концепт¬тин экспоненттери болгон түрдүү лексемалардын ма¬кал-лакаптардын курамындагы маанилери типтеш¬ти¬ри¬лип көрсөтүлөт. Концепттин ой сөзүнө карата түр¬дүү алакалары белгиленип, семантикасы талдоого алы¬нат. Макалада авторлор россиялык белгилүү лингво¬ког-ни¬толог М.В. Пименованын новатордук идеяларына жана изилдөө принциптерине таянып, ири фактылык материалдын негизинде “Ой” концептин камтыган па¬ре¬миялык бирдиктердеги мейкиндик жана убакыт¬тык мүнөздөгү белгилери аныкташып, статистикалык ана¬лиз¬дөөнүн жардамында иликтеп, алардагы ядролук жана перифериялык көрсөткүчтөрдү сыпаттап чы¬гуу¬га аракет жасашат. Изилдөөдө көрсөтүлгөн кон¬цеп¬т¬тин перифериялык айрым касиеттерине өзгөчө көңүл бөлүнүп, булардын паремиялардын тутумундагы когнитивдик-тилдик маани-маңызы ар тараптан аныꬬталат, мейкиндик жана убакытка карата алар¬дын өнүмдүүлүгү, бөтөнчөлүгү көрсөтүлөт. Ой сөзү¬нүн семантикасы жана когнитивдик мазмуну лингво¬ма¬да¬ният таануу менен лингвоконцептологиянын көз карашы аркылуу мүнөздөлөт.
  3. The article is devoted to the description of various cognitive-linguistic features of the concept of "Oi/thought" in paremic sentences. It demonstrates the types of meanings of various lexemes, which act as exponents of the named concept in the structure of proverbs and sayings. The various relations of the word oi to the concept under study and its semantics are analyzed. The authors of the article, relying on innovative ideas and research principles of the Russian linguistic and cognitive scientist M.V. Pimenova, on the basis of a large amount of factual material, determine the spatial-temporal characteristics of the concept of “Oi/thought” in paremic units and try to characterize their nuclear and peripheral indicators with the help of statistical analysis. The study highlights some of the peripheral features of the concept under consideration, their cognitive-lin¬guistic essence in the composition of the paremias is comprehensively determined, their productivity and speci¬fi¬city relative to space and time are shown. The semantics and cognitive content of the word oh are defined in terms of cultural linguistics and linguistic concept logo.
Негизги сөздөр
  1. пространство, время, мысль, кон¬цепт, пословицы и поговорки, картина мира, се¬ман¬тика, локализация.
  2. мейкиндик, убакыт, ой, концепт, макал-лакаптар, дүйнө сүрөтү, семантика, локализа¬ция.
  3. space, time, thought, concept, proverbs and sayings, worldview, semantics, localization.
Авторлор жөнүндө маалымат
  1. Зулпукаров Капар Зулпукарович, Ошский государственный университети, г.Ош, Кыргызская Республика, доктор филологических наук, профессор. Пазылова Самара Каримовна, Ошский государственный университети, г.Ош, Кыргызская Республика.
  2. Зулпукаров Капар Зулпукарович, Ош мамлекеттик университети, Ош шаары, Кыргыз Республикасы, филология илимдеринин доктору, профессор. Пазылова Самара Каримовна, Ош мамлекеттик университети, Ош шаары, Кыргыз Республикасы
  3. Kapar Zulpukarov, Osh State University, Osh, Kyrgyz Republic, doctor of philological sciences, professor. Samara Pazylova, Osh state University, Osh, Kyrgyz Republic.
Pdf версиясы
DOI
  • 10.26104/IVK.2019.45.557
  • Цитаталоо
  • Зулпукаров К.З., Пазылова С.К. АКТУАЛИЗАЦИЯ РАЗЛИЧНЫХ ПРИЗНАКОВ КОНЦЕПТА «МЫСЛЬ» (ОЙ) В ПАРЕМИЯХ. Известия ВУЗов Кыргызстана. 2019. №. 1. C. 154-158