Жаңы саны

2023, №: 3

Кененирээк

Известия ВУЗов Кыргызстана

Макала
Авторлор
  1. Кулманбетова А.С., Дөөлөткелдиева Т.Д.
  2. Кулманбетова А.С., Дөөлөткелдиева Т.Д.
  3. A.S. Kulmanbetova, T.D. Doolotkeldieva
Макаланын аты
  1. ВЫДЕЛЕНИЕ АКТИВНЫХ ШТАММОВ BEAUVERIA BASSIANA ИЗ ЕСТЕСТВЕННЫХ ИСТОЧНИКОВ И ОПРЕДЕЛЕНИЕ ИХ ЭНТОМОПАТОГЕННЫХ СВОЙСТВ
  2. BEAUVERIA BASSIANA ШТАММДАРЫН ТАБИГЫЙ БУЛАКТАРДАН БӨЛҮП АЛУУ ЖАНА ЭНТОМОПАТОГЕНДИК КАСИЕТТЕРИН ИЗИЛДӨӨ
  3. ISOLATION OF ACTIVE BEAUVERIA BASSIANA STRAINS FROM NATURAL SOURCES AND THE DETERMINATION OF THEIR ENTOMOPATHOGENIC PROPERTIES
Аннотация
  1. Сельскохозяйственные культуры поражаются ра第¬ными видами вредных насекомы. В настоящее время биологическая защита играет важную роль в борьбе с ними. Против различных видов вредителей произ¬водя¬тся биопрепараты на основе энтомопа-тогенных гри¬бов. Из них широко распространенный энтомо¬па¬то¬ген¬ный гриб Beauveria bassiana, который известен еще как возбудитель “белой мюскардины”. Энтомопатоген¬ный гриб Beauveria bassiana является космополитами. Уче¬ные утверждают, что эти грибы можно встретить везде где могут быть вредители, только в одном ус-ло¬вий если температура и влаж¬ность оптимальны. Гриб Beauveria bassiana поражает более 60 видов насеко¬мых в СССР, а Северном Америке гриб поражает толь¬¬ко насекомых более 175 видов. В статье приводятся ре¬зуль¬таты исследова¬ний по биологии и энтомопа¬то¬ген¬ным свойствам микромицетов Beauveria bassiana, ко¬то¬рые были выделены из естественных источников Кыр-гызстана.
  2. Айыл чарба өсүмдүктөрү ар түрдүү зыяндуу курт-кумурскалардан көп жабыр тартат. Азыркы учур¬¬да алар менен күрөшүүдө биологиялык коргоо ак¬туал¬дуу болуп саналат. Бул максаттарда зыяндуу курт-ку¬мурска¬ларга карата энтомопатогендик козу ка¬рын¬дар¬дын негизинде биопрепараттар өндүрүлөт. Алар¬дын ичинен кеңири таралганы Beauveria bassiana – энтомопатогендик козу карыны, ошондой эле алар курт-кумурскалардын “ак мускардин” илдетинин коз¬г¬гучу катары белгилүү, б.а курт-кумурскалардын ми¬те¬лери болуп саналат. Beauveria bassiana энто¬мопа¬то¬гендик козу карынын космополиттерге киргиз¬сек бо¬лот. Окумуштуулардын айтуусу боюнча бул козу карын курт-кумурскалар бар болгон жердин баарды¬гында кез¬деш¬тирүүгө болот, бир гана алардын жашоо шарт¬та¬ры үчүн температура жана нымдуулук опти¬малдуу да¬ра¬жада болушу керек. Beauveria bassiana козу карыны СССРде 60 түр курт-кумурсканы жабыр¬катса, ал эми Түндүк Америкада курт-кумурскалардын 175 түрүн жа¬быркатууга жөндөмдүү келишет. Бул илимий иште Кыргызстандын жаратылыш шартта¬рынан Beauveria bassiana козу карындары бөлүнүп алынып, алардын био¬ло¬гиялык өзгөчөлүктөрү жана энтомопатогендүүлүк ка¬сиеттери изилденди.
  3. Crops are affected by various types of harmful insects. Currently, biological protection plays an important role in combating them. Biological preparations based on entomo¬pa¬thogenic fungi are produced against various types of pests. Of these, the widespread entomopathogenic fungus Beauveria bassiana, which is also known as the causative agent of “white muscadine. Entomopathogenic fungi Beau¬ve¬ria bassiana is cosmopolitans. Scientists say that these fungi can be found everywhere where there may be pests. Only in one condition if the temperature and humidity are optimal. Fungi Beauveria bassiana affects more than 60 species of insects in the USSR and in North America the effects only insects of more than 175 species. The article pre¬sents the results of research on the biology and ento¬mo¬pa¬thogenic properties of micromycetes Beauveria bassia¬na, which were isolated from natural sources of Kyrgyzstan.
Негизги сөздөр
  1. белая мускардина, энтомопа¬то¬ген, грибы, биопрепарат, штамм, биологическая ак¬тив¬ность, вредители.
  2. beauveria bassiana, ак мускардин, энтомопатоген, козу-карын, биопрепарат, штамм, био¬логиялык активдүүлүк, зыянкечтер.
  3. white muscardine, entomopathogen, fungi, biological product, strain, biological activity, pests.
Авторлор жөнүндө маалымат
  1. Доолоткелдиева Тинатин Доолоткелдиевна, Кыргызско-Турецкий университет «Манас», отделение Защита растений, доктор биологических наук, профессор. Кулманбетова Айжамал Сапарбековна, Кыргызско-Турецкий университет «Манас», отделение Защита растений, магистрант.
  2. Дөөлөткелдиева Тинатин Дөөлөткелдиевна, Кыргыз-Түрк «Манас» университети, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы, ϴсүмдүктөрдү коргоо бѳлүмү, биология илимдеринин доктору, профессор. Кулманбетова Айжамал Сапарбековна, Кыргыз-Түрк «Манас» университети, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы, ϴсүмдүктөрдү коргоо бѳлүмү, магистрант.
  3. Tinatin Doolotkeldieva, Kyrgyz-Turkish University «Manas», Department of Head of the Plant Protection, doctor of biological sciences, professor. Aijamal Kulmanbetova, Kyrgyz-Turkish University «Manas», Department of Head of the Plant Protection, undergraduate.
Pdf версиясы
DOI
  • 10.26104/IVK.2019.45.557
  • Цитаталоо
  • Кулманбетова А.С., Дөөлөткелдиева Т.Д. ВЫДЕЛЕНИЕ АКТИВНЫХ ШТАММОВ BEAUVERIA BASSIANA ИЗ ЕСТЕСТВЕННЫХ ИСТОЧНИКОВ И ОПРЕДЕЛЕНИЕ ИХ ЭНТОМОПАТОГЕННЫХ СВОЙСТВ. Известия ВУЗов Кыргызстана. 2019. №. 1. C. 51-56