Жаңы саны

2023, №: 3

Кененирээк

Известия ВУЗов Кыргызстана

Макала
Авторлор
  1. Асаналиева Н.А., Асылбекова Ж.А.
  2. Асаналиева Н.А., Асылбекова Ж.А.
  3. N.A. Asanalieva, J.A. Asylbekova
Макаланын аты
  1. БИОЛОГИЧЕСКИЕ ОСОБЕННОСТИ ОБЛЕПИХИ КРУШИНОВИДНОЙ ПРОИЗРАСТАЮЩИХ В НАРЫНСКОЙ ДОЛИНЕ
  2. НАРЫН ӨРӨӨНҮНДӨ КЕЗДЕШКЕН КРУШИНА СЫМАЛ ЧЫЧЫРКАНАКТЫН БИОЛОГИЯЛЫК ӨЗГӨЧӨЛҮКТӨРҮ
  3. BIOLOGICAL PECULIARITIES OF SEA BUCKTHORN GROWING IN THE NARYN VALLEY
Аннотация
  1. У облепихи крушиновидной произрастающих в На¬рын¬ской долине по сравнении с другими облепихами про¬израстающих на других территориях плоды круп¬ные, плодосные стебли длинные, без колючек или встре¬чаю¬тся изредка. В Нарынской долине у круши¬новидной облепихи плоды в основном желто-оран¬жевой и оран¬же¬вой окраски, форма шаровидная и яйцавидная, вкус кис¬лый и сладко-кислый. Среди полез¬ных и лекарст¬вен¬ных растений важное место занимает облепиха кру¬ши-новидная. Ценность плодов ее, как сырье для полу¬че-ние лечебных препаратов и витаминных пищевых про¬дук¬тов. Облепихи крушино¬видная культивируется ради плодов, имеет значение и как декоративное. Плоды используются для получения масла, применяемого в ме¬ди¬цине. Нарынской долине большинство жителей дан¬ных регионов плоды обле-пихи используют как в пище¬вых, так и в лечебных целях.
  2. Нарын өрөөнүндө кездешкен крушина сымал чы-чыр¬канак башка өрөөндө өскөн чычырканактарга са¬лыш¬тырмалуу мөмө сабагы узун, мөмөсү чонураак ке¬лет да, тикенектери сейрек жайгашкан. Практи-калык, чарбалык, медициналык мааниси чон өсүмдүк. Нарын өрөө¬нүндө кездешкен крушина сымал чычыр-канак¬тар¬дын мөмөсү сары жана кызгылт сары болуп саналат, фор¬масы тоголок жана жумуртка сымал, ал эми даа¬мы кычкыл жана таттуу кычкыл. Пайдалуу жана да¬ры өсүмдүктөр арасында маанилүү орунду крушина сымал чычырканак ээлейт. Мөмөсүнүн баалуу¬лугу бо¬луп, дарылоочу препараттарды даярдоо жана вита¬мин¬дүү тамак-аш продуктуларын алууда колдону¬лат Крушина сымал чычырканак мөмөсү үчүн өстүрү¬лөт, де-коративдик да мааниси бар. Уругунан медици¬нада кол¬донулуучу май алынат. Нарын өрөөнүндө калктын көпчүлүк бөлүгү чычырканактын мөмөсүн тамак-аш ка¬тары да жана ошондой эле дарылоо максатында да колдоноору белгилүү.
  3. The sea buckthorn grows in the Naryn Valley com-pa¬red to other sea buckthorn growing in other territories, the fruit is large, fruitful stems are long, without thorns or occa¬sio¬nally found. Sea buckthorn crunchiness growing with Naryn Valley lowland fruits are mostly yellow-orange in color, spherical and ovoid shape. Among the useful and me¬di¬cinal plants, an important place is occupied by sea buckthorn. The value of its fruits as a raw material for the pro¬duction of medicinal preparations and vitamin foods. Sea buckthorn is cultivated for the sake of the fruit has the value as a decorative. The fruit is used to obtain the oil are employed in medicine. Naryn Valley most of the inhabitants of these regions, the fruits of sea buckthorn are used both for food and for medical purposes.
Негизги сөздөр
  1. облепиха крушиновидная, поли¬ви¬тамин, антропогенное действие, облепиховые заросли, ре-культивация, устойчивость к засухе, межвидовой гиб¬рид.
  2. чычырканак, поливитамин, ан¬тро¬погендик таасир, чычырканак калындыктары, ре¬куль¬тивация, кургакчылыкка туруктуулук, түр аралык гибрид.
  3. sea buckthorn, multivitamin, anthropogenic effect, sea buckthorn thickets, recultivation, drought tole¬ran¬ce, interspeciflc hybrid.
Авторлор жөнүндө маалымат
  1. Асаналиева Н.А., Кыргызский национальный университет имени Ж.Баласагына, г.Бишкек, Кыргызская Республика, кафедра «Ботаники и физиологии растений», кандидат биологических наук, доцент. Асылбекова Ж.А., Кыргызский национальный университет имени Ж.Баласагына, г.Бишкек, Кыргызская Республика, кафедра «Ботаники и физиологии растений», магистрант.
  2. Асаналиева Н.А., Ж.Баласагын атындагы Кыргыз улуттук университети, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы, «Ботаника жана өсүмдүктөр физиологиясы» кафедрасы, биология илимдеринин кандидаты, доцент. Асылбекова Ж.А., Ж.Баласагын атындагы Кыргыз улуттук университети, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы, «Ботаника жана өсүмдүктөр физиологиясы» кафедрасы, магистрант.
  3. N.A. Asanalieva, Kyrgyz National University by name of Zh.Balasagyn, Bishkek, Kyrgyz Republic, Department of Botany and plant physiology, candidate of biological sciences, associate professor. J.A. Asylbekova, Kyrgyz National University by name of Zh.Balasagyn, Bishkek, Kyrgyz Republic, Department of Botany and plant physiology, undergraduate.
Pdf версиясы
DOI
  • 10.26104/IVK.2019.45.557
  • Цитаталоо
  • Асаналиева Н.А., Асылбекова Ж.А. БИОЛОГИЧЕСКИЕ ОСОБЕННОСТИ ОБЛЕПИХИ КРУШИНОВИДНОЙ ПРОИЗРАСТАЮЩИХ В НАРЫНСКОЙ ДОЛИНЕ. Известия ВУЗов Кыргызстана. 2019. №. 1. C. 37-40