Жаңы саны

2024, №: 3

Кененирээк

Наука, новые технологии и инновации Кыргызстана

Макала
Авторлор
  1. Сарлыков Р.Т.
  2. Сарлыков Р.Т.
  3. R. Sarlykov
Макаланын аты
  1. СТАНОВЛЕНИЕ ПРОФЕССИОНАЛЬНОГО МУЗЫКАЛЬНОГО ТВОРЧЕСТВА В КЫРГЫЗСТАНЕ (1920-1930 года)
  2. КЫРГЫЗСТАНДА ПРОФЕССИОНАЛДЫК МУЗЫКАЛЫК ЧЫГАРМАЧЫЛЫКТЫН КАЛЫПТАНЫШЫ (1920-1930-жылдар)
  3. FORMATION OF PROFESSIONAL MUSICAL CREATIVITY IN KYRGYZSTAN (1920-1930)
Аннотация
  1. Данная статья посвящена историко-музыковедческому анализу генезиса профессионализации музыкального творчества Кыргызстана. В её преамбуле акцент делается на традиционности кыргызской музыки, имеющей многовековые традиции, которые просвидетельствованы наиболее ярким образом в музыкально-поэтическом эпосе Манас и других сказаниях и легендах. Особо отмечен характер вокализма и инструментализма кыргызской музыки. Проклассифицирована песенная парадигма кыргызов в дореволюционный период. Обосновывается творческий профессионализм акынов, синтезирующих вокал и игру на инструментах. Выявлена особая роль народного эпоса в контексте вокального-теоретического творчества. Показана особая роль массовых песен в кыргызской музыкальной культуре. Особое внимание уделено инструментальной основе кыргызской музыки. В статье анализируется формирование социальной инфраструктуры в музыкальной сфере в условиях советской парадигмы. Дана высокая оценка вкладу российских музыкантов и композиторов в становление профессионального музыкального творчества в Киргизии в 20-30- годы. В финале статьи показана роль декады кыргызского искусства в Москве в 1939г. Для дальнейшей оптимизации профессионального кыргызского искусства в Киргизии.
  2. Бул макала Кыргызстандагы музыкалык чыгармачылык– тын профессионалдуулугун жана тарыхый-музыканын генезисин изилдѳөгѳ анализ жасалган. Анын преамбуласында кыргыз музыкасынын салттуу мүнөзүнө басым жасалып, көп кылымдарды камтыган «Манас» музыкалык-поэтикалык эпосунда, жомоктордо, уламыштарда ачык-айкын чагылдырылган. Кыргыз музыкасынын вокалдык жана аспаптык мүнөзү өзгөчө белгиленет. Кыргыздардын революцияга чейинки мезгилдеги ыр парадигмасы классификацияланган. Вокалды синтездеп, аспаптарда ойногон акындардын чыгармачылык профессионалдуулугу далилденген. Вокалдык-музыкалык чыгармачылыктын контекстинде элдик эпостун өзгөчө ролу, кыргыздын музыкалык маданиятында массалык ырлардын өзгөчө орду көрсөтүлөт. Кыргыз музыкасынын аспаптык негизине өзгөчө көңүл бурулат. Макалада советтик парадигманын шарттарында музыкалык чөйрөдө коомдук инфраструктуранын калыптанышы талданат. 20-30-жылдарда Кыргызстандын профессионалдык музыкалык чыгармачылыгын ѳнүктүрүүгө орус элинин музыканттарынын жана композиторлорунун кошкон салымына баа берилди. Макаланын аягында Кыргызстандагы профессионал кыргыз искусствосун мындан ары оптималдаштыруу үчүн 1939-жылы Москвада өткөн кыргыз искусствосунун декадасынын ролу көрсөтүлгөн.
  3. This article is devoted to the historical and musicological analysis of the genesis of the professionalization of musical creativity in Kyrgyzstan. In its preamble, the emphasis is on the traditional character of Kyrgyz music, which has centuries-old traditions, which are most vividly evidenced in the musical and poetic epic Manas and other tales and legends. The nature of vocalism and instrumentalism of Kyrgyz music is especially noted. The song paradigm of the Kyrgyz in the pre-revolutionary period is classified. The creative professionalism of akyns, who synthesize vocals and play instruments, is substantiated. The special role of folk epos in the context of vocal-theoretical creativity is revealed. The special role of mass songs in the Kyrgyz musical culture is shown. Particular attention is paid to the instrumental basis of Kyrgyz music. The article analyzes the formation of social infrastructure in the musical sphere in the conditions of the Soviet paradigm. A high assessment is given to the contribution of Russian musicians and composers to the development of professional musical creativity in Kyrgyzstan in the 20-30s. At the end of the article, the role of the decade of Kyrgyz art in Moscow in 1939 is shown. For further optimization of professional Kyrgyz art in Kyrgyzstan.
Негизги сөздөр
  1. кыргызская народная музыка, массовые песни, инструментальная музыка, эпические сказания, акыны, певец, российские музыканты, кыргызская профессиональная музыка, декада кыргызского искусства
  2. кыргыз элдик музыка, массалык ыр, аспаптык мыузыка, эпикалык айтыштар, акындар, ырчылар, россиялык музыканттар, кыргыз кесиптик музыка, кыргыз искусствосунун декадасы.
  3. kyrgyz folk music, popular songs, instrumental music, epic tales, akyns, singer, Russian musicians, kyrgyz professional music, decade of Kyrgyz art.
Авторлор жөнүндө маалымат
  1. Сарлыков Рафаил Тагайбекович, Национальная академия наук Кыргызской Республики, г.Бишкек, Кыргызская Республика, аспирант.
  2. Сарлыков Рафаил Тагайбекович, Кыргыз Республикасынын Улуттук илимдер академиясы, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы, аспирант.
  3. Rafail Sarlykov, National Academy of Sciences of the Kyrgyz Republic, Bishkek, Kyrgyz Republic, postgraduate student
Pdf версиясы
DOI
  • 10.26104/NNTIK.2023.84.20.040
  • Цитаталоо
  • Сарлыков Р.Т. СТАНОВЛЕНИЕ ПРОФЕССИОНАЛЬНОГО МУЗЫКАЛЬНОГО ТВОРЧЕСТВА В КЫРГЫЗСТАНЕ (1920-1930 года). Наука, новые технологии и инновации Кыргызстана. 2023. №. 2. C. 187-191