Жаңы саны

2024, №: 3

Кененирээк

Наука, новые технологии и инновации Кыргызстана

Макала
Авторлор
  1. Усонов М.М., Кадыров Ш.И., Кунназаров А.Ы.
  2. Усонов М.М., Кадыров Ш.И., Кунназаров А.Ы.
  3. M. Usonov, Sh. Kadyrov, A. Kunnazarov
Макаланын аты
  1. ТЕОРЕТИЧЕСКИЕ АСПЕКТЫ И ДИНАМИКА РАЗВИТИЯ КОНКУРЕНТНЫХ ОТНОШЕНИЙ
  2. АТААНДАШТЫК МАМИЛЕЛЕРДИН ӨНҮГҮҮСҮНҮН ТЕОРИЯЛЫК АСПЕКТИЛЕРИ ЖАНА ДИНАМИКАСЫ
  3. THEORETICAL ASPECTS AND DYNAMICS OF THE DEVELOPMENT OF COMPETITIVE RELATIONS
Аннотация
  1. Немаловажными составляющими звеньями развития экономики на современном этапе, являются, безусловно, те отношения, которые складываются между хозяйствующими субъектами. Здесь превалирующими движущими силами во многих из них являются отношения собственности, конкуренция, спрос и предложение, которые формируют рынок, рыночную среду и рыночные отношения. Говоря о рыночных отношениях, необходимо отметить неразрывную связь товаропроизводителей за ресурсы, позволяющие утвердиться на рынке, расширить масштабы своего производства, стремящихся получить максимальную прибыль. Уровень конкуренции хронически возрастает при возникновении соперничества, субъектам рынка приходится изыскивать различные варианты опережения своих конкурентов, находить способы повышения своей конкурентоспособности. В статье приведены исследования конкурентных отношений на рынке Кыргызстана. Автором выведены результаты и относительные показатели, которые отражают уровень эффективности производства, реализации товаров, проводящих в стране, и за ее пределами. Динамика развития конкурентных отношений, рассматривается не просто как испытание национальной экономики, но и как вектор возможностей повышения ее конкурентоспособности, в том числе на основе реализации эффективной промышленной политики.
  2. Азыркы этапта экономиканын өнүгүшүнүн маанилүү составдык бөлүктөрү, албетте, чарбалык субъекттердин ортосунда өнүгүп жаткан мамилелер болуп саналат. Бул жерде алардын көбүндө үстөмдүк кылуучу кыймылдаткыч күчтөр рынокту, рыноктук чөйрөнү жана рынок мамилелерин түзүүчү менчик мамилелери, атаандаштык, суроо-талап жана сунуш болуп саналат. Рыноктук мамилелер жөнүндө сөз кылып жатып, товар өндүрүүчүлөрдүн рынокто өзүн орнотууга, алардын өндүрүшүнүн масштабын кеңейтүүгө, максималдуу пайда алууга умтулууга мүмкүндүк берүүчү ресурстар үчүн ажырагыс байланышын белгилей кетүү керек. Атаандаштык пайда болгондо атаандаштыктын деңгээли өнөкөт түрдө жогорулайт, рыноктун субъекттери атаандаштарынан алдыга чыгуу үчүн ар кандай варианттарды табууга, алардын атаандаштыкка жөндөмдүүлүгүн жогорулатуунун жолдорун издөөгө туура келет. Макалада Кыргызстандын рыногундагы атаандаштык мамилелердин изилдөөлөрү келтирилген. Автор тарабынан өндүрүштүн натыйжалуулугунун деңгээлин, өлкөдө жана анын чегинен тышкары товарларды сатууну чагылдырган натыйжалар жана салыштырмалуу көрсөткүчтөр чыгарылган. Атаандаштык мамилелерди өнүктүрүү динамикасы, улуттук экономиканын сыноо катары гана эмес, ошондой эле натыйжалуу өнөр жай саясатын ишке ашыруунун негизинде, анын атаандаштыкка жөндөмдүүлүгүн жогорулатуу үчүн мүмкүнчүлүктөрдү багыты катары каралат
  3. Important components of the development of the economy at the present stage are, of course, those relations that develop between economic entities. Here, the prevailing driving forces in many of them are property relations, competition, supply and demand, which shape the market, the market environment and market relations. Speaking about market relations, it is necessary to note the inextricable connection of commodity producers for resources that allow them to establish themselves in the market, expand the scale of their production, seeking to maximize profits. The level of competition chronically increases when rivalry arises, market entities have to find various options to get ahead of their competitors, to find ways to increase their competitiveness. The article presents studies of competitive relations in the Kyrgyz market. The author has derived the results and relative indicators that reflect the level of efficiency of production, sales of goods carried out in the country and abroad. The dynamics of the development of competitive relations is considered not just as a test of the national economy, but also as a vector of opportunities to increase its competitiveness, including through the implementation of an effective industrial policy.
Негизги сөздөр
  1. конкурентоспособность, интеграционный механизм, конкурентное преимущество, межотраслевая интеграция, кластер, интеграционные процессы.
  2. атаандаштыкка жөндөмдүүлүк, интеграциялык механизм, атаандаштык артыкчылык, тармактар аралык интеграция, кластер, интеграциялык процесстер.
  3. competitiveness, integration mechanism, competitive advantage, intersectoral integration, cluster, integration processes.
Авторлор жөнүндө маалымат
  1. Усонов Муса Мурзапарович, Баткенский государственный университет, г.Баткен, Кыргызская Республика. Кадыров Шукур Илиязович, Баткенский государственный университет, г.Баткен, Кыргызская Республика, преподаватель. Кунназаров Айбек Ысмайылович, Баткенский государственный университет, г.Баткен, Кыргызская Республика.
  2. Усонов Муса Мурзапарович, Баткен мамлекеттик университети, Баткен шаары, Кыргыз Республикасы. Кадыров Шукур Илиязович, Баткен мамлекеттик университети, Баткен шаары, Кыргыз Республикасы, окутуучу. Кунназаров Айбек Ысмайылович, Баткен мамлекеттик университети, Баткен шаары, Кыргыз Республикасы.
  3. Musa Usonov, Batken State University, Batken, Kyrgyz Republic. Shukur Kadyrov, Batken State University, Batken, Kyrgyz Republic, lecturer. Aibek Kunnazarov, Batken State University, Batken, Kyrgyz Republic.
Pdf версиясы
DOI
  • 10.26104/NNTIK.2022.81.10.032
  • Цитаталоо
  • Усонов М.М., Кадыров Ш.И., Кунназаров А.Ы. ТЕОРЕТИЧЕСКИЕ АСПЕКТЫ И ДИНАМИКА РАЗВИТИЯ КОНКУРЕНТНЫХ ОТНОШЕНИЙ. Наука, новые технологии и инновации Кыргызстана. 2022. №. 7. C. 154-158