|
|
-
Шатравин В.И., Сатылканов Р.А., Эрменбаев Б.О.
-
Шатравин В.И., Сатылканов Р.А., Эрменбаев Б.О.
-
V.I. Shatravin, R.A. Satylkanov, B.O. Ermenbaev
-
ПРОСТРАНСТВЕННОЕ ПРОГНОЗИРОВАНИЕ СЕЛЕВОЙ ОПАСНОСТИ НА ОСНОВЕ ФАЦИАЛЬНО-ЛИТОЛОГИЧЕСКИХ ОСОБЕННОСТЕЙ СЕЛЕФОРМИРУЮЩИХ ОТЛОЖЕНИЙ
-
СЕЛДИ ЖАРАТКАН ТЕКТЕРЛЕРДИН ФАЦИАЛДЫК-ЛИТОЛОГИЯЛЫК ӨЗГӨЧӨЛҮКТӨРҮНҮН НЕГИЗИНДЕ СЕЛ КОРКУНУЧУН АЛДЫН АЛУУНУ МЕЙКИНДИК БОЛЖОЛДОО
-
SPATIAL PREDICTION OF MUDFLOW HAZARD BASED ON FACIAL-LITHOLOGICAL FEATURES OF THE MUD-FORMING SEDIMENTS
-
Предложен метод пространственного прогнозиро-вания селевой опасности в горных районах с учетом по-тенциально возможного типа селевого потока по его плотности. В основу прогнозирования положена степень заглинизированности селеформирующих отложений. По-казано, что в горах Тянь-Шаня и Памира наиболее мощ-ные и разру¬шительные грязекаменные сели с большим транзитным шлейфом зарождались на субстратах псев-доморен. По фациально-литологическим показателям раскрыта гене¬тическая сущность псевдоморен и предло-жены способы надежного отличия их от морен. При наличии источников воды талые снеговые воды, ливни, прорывы высокогорных озер и внутриледниковых емкостей воды могут зарождаться мощные грязекаменные сели. Эти сели будут мощнее и разрушительнее, чем сели, фор-мирующиеся на субстратах морен и обвалов. Рассмотре-ны возможные прогностические сценарии зарождения селей при прорыве некоторых потенциально прорывоопас-ных высокогорных озер Тянь-Шаня и Памира.
-
Таштандылардын агымынын тыгыздыгынын потенциал-дуу тибине байланыштуу тоолуу райондордогу кал-дыктардын агымынын коркунучун аралыктык болжолдоо ыкмасы сунуш кылынган. Ачык Калифорниялык кендердин абалы болжолдун негизинде жатат. Тянь-Шан жана Памир тоолорунда пайда болгон абдан күчтүү жана кый-ратуучу баткак-таш аралаш сел ири транзиттик шлейф менен псевдоморенолар аркылуу пайда болгону көрсө-түлгөн. Фациалдык-литологиялык көрсөткүч¬төр үчүн псевдоморенолардын генетикалык табияты жана аларды мореналардан туура айырмалоо методдору сунуш¬талган. Суу булак¬тарын алдында, кар, суу, жамгыр эрип, күчтүү ылайлуу таш аралаш келип чыккан сел бийик тоолуу көлдөрдүн жана суу танктар алдыруу отурду. Бул морендик жана жер көчкүлөрдүн уланган түзүлгөн, сб караганда күчтүү жана коркунучтуу болуп калды. Мүм-күн болгон алдына алуу сценарийлер пайда болгон агым-дардын таштан¬дыларды караштуу жарылууда айрым потенциалдуу жарылуу коркунучу бар.
-
The proposed method for spatial prediction of debris flow hazards in mountain areas due to the potential type of debris flow densities. The basis for the prediction is based on the degree of insurance California USA deposits. It is shown that in the Tien Shan and Pamir, the most powerful and destructive mudflows with a large transit train originated on substrates psevdomore. For facial-lithological indicators revealed a genetic nature psevdomore and methods for reliable differences from Morin. In the presence of water sources, thawing snow waters, heavy rains, breaks of high-mountain lakes and intra-glacial water tanks can generate powerful mud-mud mudslides. These mudflows will be more powerful and destructive than mudflows that form on the substrates of moraines and landslides possible prognostic sce¬narios of the origin of debris flows in the breakout some potentially outburst-prone Alpine lakes in Tien-Shan and Pamir.
-
ледники, морены, селевые потоки, прогнозирование, селевая опасность, четвертичные отложения, оползни, обвалы, прорывы, высокогорные озера.
-
мөӊгүлөр, моренддер, урандылар агымы, болжолдоо, сел коркунучу, антропогендик чөкмө¬лөр, жер көчкүсү, обвал, жарылуу, бийик тоо көлдөрү.
-
glaciers, moraines, mudslides, forecasting, mudslides, quater-nary sediments, landslides, landslides, breaks, alpine lakes.
Авторлор жөнүндө маалымат
-
Шатравин Владимир Иванович, Национальная акаде-мия наук Кыргызской Республики, г.Бишкек, Кыргыз-ская Республика, Институт водных проблем и гидро-энергетики, кандидат геолого-минералогических наук.
Сатылканов Рысбек Абылаевич, Национальная акаде-мия наук Кыргызской Республики, г.Бишкек, Кыргыз-ская Республика, Институт водных проблем и гидро-энергетики, Тянь-Шанский высокогорный научный центр, заведующий.
Эрменбаев Бакыт Орозалиевич, Национальная акаде-мия наук Кыргызской Республики, г.Бишкек, Кыргызская Республика, Институт водных проблем и гидро-энергетики.
-
Шатравин Владимир Иванович, Кыргыз Республика-сынын Улуттук илимдер академиясы, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы, Суу проблемалары жана гидроэнергетика институту, геологиялык-минералогия илимдеринин кандидаты.
Сатылканов Рысбек Абылаевич, Кыргыз Республикасы-нын Улуттук илимдер академиясы, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы, Суу проблемалары жана гидро-энергетика институту, Тян-Шань Тоо илимий борбору.
Эрменбаев Бакыт Орозалиевич, Кыргыз Республика-сынын Улуттук илимдер академиясы, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы, Суу проблемалары жана гидроэнергетика институту.
-
Vladimir Shatravin, National Academy of Sciences of the Kyrgyz Republic, Bishkek, Kyrgyz Republic, Institute of water problems and hydropower, candidate of geological and mineralogical sciences.
Rysbek Satylkanov, National Academy of Sciences of the Kyrgyz Republic, Bishkek, Kyrgyz Republic, Institute of water problems and hydropower, Tien Shan mountain scientific center, head.
Bakyt Ermenbaev, National Academy of Sciences of the Kyrgyz Republic, Bishkek, Kyrgyz Republic, Institute of water problems and hydropower.
10.26104/NNTIK.2019.45.557
Шатравин В.И., Сатылканов Р.А., Эрменбаев Б.О. ПРОСТРАНСТВЕННОЕ ПРОГНОЗИРОВАНИЕ СЕЛЕВОЙ ОПАСНОСТИ НА ОСНОВЕ ФАЦИАЛЬНО-ЛИТОЛОГИЧЕСКИХ ОСОБЕННОСТЕЙ СЕЛЕФОРМИРУЮЩИХ ОТЛОЖЕНИЙ. Наука, новые технологии и инновации Кыргызстана. 2019. №. 4. C. 190-194
|
