Жаңы саны

2024, №: 3

Кененирээк

Наука, новые технологии и инновации Кыргызстана

Макала
Авторлор
  1. Итикулова А.Т.
  2. Итикулова А.Т.
  3. A.T. Itikulova
Макаланын аты
  1. АРХЕТИПИЧЕСКИЕ МИФОЛОГЕМЫ В ПРОИЗВЕДЕНИЯХ ПИСАТЕЛЕЙ
  2. ЖАЗУУЧУЛАРДЫН ЧЫГАРМАЛАРЫНДАГЫ АРХЕТИПТИК МИФОЛОГЕМАЛАР
  3. ARCHETYPAL MYTHOLOGEMS IN WRITER’S WORKS
Аннотация
  1. В статье рассматриваются влияние устного на¬род-ного творчества на художественную литера¬туру, обсуж-дае¬мые в современном литературо¬ведении как контраст-ный материал, раскрывающий особое мировосприятие и культуру этноса. Выд¬вигаются важ¬ные задачи данной науки – раскрытие сложных, свое¬образных, исторически обусловленных закономерностей обращения литературы к фольк¬лору. Показана интер¬текстуальная роль архетипа, связывающая национальную семантику прошлого и нас-тоя¬щего. Раскрываются этнокультурные осо¬бен¬ности архетипа, выявляющиеся в мифах, в верованиях, в произ¬ве-де¬ниях литературы и искусст¬ва, в снах и бредовых фантазиях. Дается разясне¬ние, что культуры, утратив-шие свои архетипы, обрече¬ны на гибель, поскольку именно архетип возвращает личность к истокам, возобновляют прошлые события, придающие смысл настоящему. Под-чер¬кивается взаимо¬связь литературы с устным народным творчеством, приведены примеры архетипических обра-зов в произ¬ведениях прошлых и нынешних веков.
  2. Макалада этностун өзгөчө дүйнө кабылдоосун жана маданиятын ачып берүүчү азыркы адабият танууда кон-трасттык материал катары талкууланып жаткан ар¬хе-тип¬тик мифологемалар, элдик оозеки чыгарма¬чылыктын көркөм адабиятка тийгизген таасири каралат. Бул илим-дин негизги маселелери катары адабият¬тын фольклорго кайрылышындагы татаал, өз алдынча образдуу, тарыхый шартталган закон-ченемдүү¬лүк¬төрүнүн ачылышы эсеп-те¬лет. Өткөндүн жана учурдун улуттук семантикасын байланыштыруучу архетиптин текст ичиндеги ролу бе-рил¬ген. Архетиптин мифтерде, ишенимдерде, искусст¬во-до, адабий чыгармаларда, түштөрдө, фантазиялардагы этномаданий өзгөчөлүк¬төрү ачылып берилет. Өз архети-бин жоготкон маданий жок болуп кетүү коркунучуна кабылары түшүндүрүлөт. Анткени архетип учурга маани-маңыз берүүчү окуяларды жаңыртат. Мындан сырткары адабияттын элдик оозеки чы¬гармачылык менен өз ара ты¬гыз байланышы эске алынып, өткөн жана кийинки кы-лымдарда жаралган чыгар¬малардагы архетиптик образ-дар¬га мисал келтирилген.
  3. discussed in modern literature as a contrasting material, re¬vea-ling a special perception of the world and culture of the ethnic group. The important tasks of this science are put for¬ward-the disclosure of complex, peculiar, historically deter¬mined patterns of literature turning to folklore. The intertextual role of the archetype is shown, which connects the national semantics of the past and the present. Ethno-cultural features of the archetype revealed in myths, beliefs, works of literature and art, dreams and delusional fantasies are revealed. It is ex¬plained that the cultures that have lost their archetypes are doomed to death, because it is the archetype that returns the per¬¬sonality to the origins, renew the past events that give mea¬ning to the present. The interrelation of literature with oral folk art is emphasized, examples of archetypal images in the works of the past and present centuries are given
Негизги сөздөр
  1. : архетип, архетипические образы, мен¬талитет, концепт, этнос, фактор, национальный ха¬рак¬тер, мифологемы.
  2. : архетип, менталитет, кон¬цепт, эт¬нос, фактор, улуттук мүнөз, мифологема.
  3. archetype, mentality, concept, ethnos, factor, national character, mythologems.
Авторлор жөнүндө маалымат
  1. Итикулова Алмакан Тологоновна, Таласский государственный университет, г.Талас, Кыргызская Республика.
  2. Итикулова Алмакан Тологоновна, Талас мамлекетик университети, Талас шаары, Кыргыз Республикасы.
  3. Almakan Itikulova, Talas state university, Talas, Kyrgyz Republic.
Pdf версиясы
DOI
  • None
  • Цитаталоо
  • Итикулова А.Т. АРХЕТИПИЧЕСКИЕ МИФОЛОГЕМЫ В ПРОИЗВЕДЕНИЯХ ПИСАТЕЛЕЙ. Наука, новые технологии и инновации Кыргызстана. 2018. №. 4. C. 206-208