Жаңы саны

2024, №: 3

Кененирээк

Наука, новые технологии и инновации Кыргызстана

Макала
Авторлор
  1. Акматова Т.А.
  2. Акматова Т.А.
  3. T. Akmatova
Макаланын аты
  1. ИЗУЧЕНИЕ КАТЕГОРИИ ПАДЕЖА В КЫРГЫЗСКОМ ЯЗЫКОЗНАНИИ
  2. ЖӨНДӨМӨ КАТЕГОРИЯСЫНЫН КЫРГЫЗ ТИЛ ИЛИМИНДЕ ИЗИЛДЕНИШИ
  3. THE STUDY OF THE CATEGORY OF CASE IN KYRGYZ LINGUISTICS
Аннотация
  1. Ряд исследований посвящен падежам кыргызского и узбекского языков. Среди них выделяются следующие ученые и. А. Батманов, К. Тыныстанов, Х. Карасаев, Б. Юнусалиев, К.Дыйканов, К.К. Сартбаев, С. Давлетов, С. Кудайбергенов, Б. Орозбаева, И. Абдувалиев, Т. Садыков, К. Зулпукаров, Б. Сагынбаева, М. Мирзахидова. В этой статье мы рассмотрим мнения ученых о падежах в кыргызском языке и проанализируем их исследования о падежах. Отметим также факты, свидетельствующие о древности падежных окончаний в кыргызском языке. Аффиксы в кыргызском языке как лингвистический элемент были впервые заимствованы великим востоковедом и тюркологом Махмудом Кашгари и записаны на бумаге в ранних формах. В материалах, собранных им по грамматическим формам кыргызского языка, мы видим, что падежные окончаний используются как словообразовательные средства
  2. Салыштырылып жаткан кыргыз, өзбек тилдериндеги жөндөмөлөргө арналган иликтөөлөр бир топ. Ал эми алардын ичинен кыргыз тилиндеги жөндөмөлөргө төмөнкү окумуштуулар И.А. Батманов, К. Тыныстанов, Х. Карасаев, Б. Юнусалиев, К. Дыйканов, К.К. Сартбаев, С. Давлетов, С. Кудайбергенов, Б. Орузбаева, И. Абдувалиев, Т. Садыков, К. Зулпукаров, Б. Сагынбаева, М. Мирзахидова, ж.б. тарабынан иликтөөлөр жүргүзүлгөн. Биз бул макалда кыргыз тилиндеги жөндөмөлөр тууралуу окумуштуулардын пикирлерине сереп салып, алардын жөндөмөлөр тууралуу изилдөөлөрүнө анализ жүргүзөбүз. Ошондой эле кыргыз тилиндеги жөндөмө мүчөлөрүнүн байыркылыгын көрсөткөн фактыларды белгилейбиз. Кыргыз тилиндеги аффикстер лингвисткалык элемент катарында эң алгач Улуу чыгыш таануучу жана түрколог Махмуд Кашгари тарабынан колго алынган жана алгачкы формалары кагаз бетине түшүрүлгөн. Анын кыргыз тилиндеги грамматикалык формалар боюнча жыйнаган материалдарында жөндөмө мүчөлөрү сөз жасоочу каражат катарында колдонулганын көрө алабыз.
  3. A number of studies are devoted to cases of the Kyrgyz and Uzbek languages. Among them, the following scientists stand out: I.A. Batmanov, K.Tynystanov, H.Karasaev, B.Yunusaliev, K.Dyykanov, K. K. Sartbaev, S. Davletov, S. Kudaibergenov, B. Orozbayeva, I.Abduvaliev, T.Sadykov, K.Zulpukarov, B.Sagynbayeva, M.Mirzakhidova. In this article, we will consider the opinions of scientists about cases in the Kyrgyz language and analyze their research on cases. We also note the facts testifying to the antiquity of case endings in the Kyrgyz language. Affixes in the Kyrgyz language as a linguistic element were first borrowed by the great orientalist and Turkologist Mahmud Kashgari and written on paper in early forms. In the materials collected by him on the grammatical forms of the Kyrgyz language, we see that case endings are used as wordformation means.
Негизги сөздөр
  1. кыргызский язык, наука, морфологические труды, навыки, ученые, научные исследования.
  2. кыргыз тили, илим, морфологиялык эмгектер, жөндөмөлөр, окумуштуулар, илимий изилдөөлөр
  3. Kyrgyz language, science, morphological works, skills, scientists, scientific research.
Авторлор жөнүндө маалымат
  1. Акматова Тансык ай Аманиллаевна, Кыргызский государственный университет им. И.Арабаева, г.Бишкек, КР, старший преподаватель.
  2. Акматова Таңсык ай Аманиллаевна, И.Арабаев атындагы Кыргыз мамлекеттик университети, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы, улук окутуучу.
  3. Tansyk ai Akmatova, Kyrgyz State University named after I.Arabaev, Bishkek, KR, senior lecturer.
Pdf версиясы
DOI
  • 10.26104/NNTIK.2023.72.65.073
  • Цитаталоо
  • Акматова Т.А. ИЗУЧЕНИЕ КАТЕГОРИИ ПАДЕЖА В КЫРГЫЗСКОМ ЯЗЫКОЗНАНИИ. Наука, новые технологии и инновации Кыргызстана. 2023. №. 8. C. 342-344