Жаңы саны

2023, №: 8

Кененирээк

Наука, новые технологии и инновации Кыргызстана

Макала
Авторлор
  1. Али Аслан, Набиева Г.
  2. Али Аслан, Набиева Г.
  3. Ali Aslan, G. Nabieva
Макаланын аты
  1. АНТИБИОТИЧЕСКИЕ ОСОБЕННОСТИ НЕКОТОРЫХ ВИДОВ ЛИШАЙНИКОВ УЩЕЛЬЯ КЕГЕТИ
  2. КЕГЕТИ КАПЧЫГАЙЫНДАГЫ ЭҢИЛЧЕКТЕРДИН АЙРЫМ ТҮРЛӨРҮНҮН АНТИБИОТИКАЛЫК ӨЗГӨЧӨЛҮКТӨРҮ
  3. ANTIBIOTIC PROPERTIES OF SOME LICHEN SPECIES DETECTED FROM KEGETI REGION
Аннотация
  1. Кыргызстан является горной и богатой биоразнообразием страной. Флора Кыргызстана богата полезными растениями. Они используется в сельском хозяйстве, промышленности, пищевой промышленности, производстве, медицине, фармакологии, косметологии, парфюмерии и др. Состав лишайников – симбиотических организмов, возникающих в результате сотрудничества водорослей и грибов, которые могут быть использованы в различных областях, богат многими химическими элементами. На сегодняшний день лихенология недостаточно изучена из-за отсутствия специалистов и сохраняет свою актуальность. В данной статье исследования антибиотиков проводились на видах лишайников: Evernia divaricata (L.), Leptogium saturninum (L.), Peltigera rufesceris (L.), Xanthoria elegans (L.), собранных в ущелье Кегети Чуйской области Кыргызстана. Для этого были приготовлены водный и спиртовой экстракты выше указанных лишайников и еще дополнительно приготовили экстракт в хлороформе. Целью наших исследований было определение влияния этих экстрактов на различные тест-организмы, например, грамотрицательный Escherichia coli и грамположительный Staphylococcus aureus методом «Диффузионного диска». Результаты исследования показали, что экстракты лишайников оказывают подавляющим влиянием на грамположительные, бактерии в целом. Наиболее эффективное воздействие оказали лишайники: 1. Evernia divaricata, 2. Leptogium saturninum, 3. Peltigera rufescens и 4. Xanthoria elegans.
  2. Кыргызстан тоолуу өлкө болуу менен бирге, флорасы жагынан да эң бай өлкөлөрдүн катарын толуктайт. Флорасы айыл чарбада, индустрияда, тамак-ашта, өндүрүштө, медицинада, фармакологияда, косметологияда, парфюмерияда ж.б. колдонулуучу өсүмдүктөр менен бай болуп эсептелет. Дал ушундай ар тармакта колдонууга мүмкүн болгон балырлар менен козу карындардын биргелештигинен келип чыккан симбиотикалык организмдер болгон эңилчектердин курамы көптөгөн химиялык элементтерге бай болуп саналат. Бүгүнкү күндө лихенолог адистердин жетишсиздигинен улам жакшы изилденбей, актуалдуу бойдон калууда. Бул изилдөөдө Кыргызтандын Чүй облусуна караштуу Кегети капчыгайынан чогултулган Evernia divaricata (L.), Leptogium saturninum (L.), Peltigera rufescens (L.), Xanthoria elegans (L.) эңилчек түрлөрүнө антибиотикалык изилдөөлөр жүргүзүлдү. Бул иште эңилчектердин суу, спирт жана хлороформдагы экстракттары даярдалды. Даярдалган экстракттар түрдүү тест микроорганизмдери болгон грамм терс Escherichia coli жана грамм оң Staphylococcus aureus’ка тийгизген таасири «Диск Диффузия» ыкмасы менен аныкталды. Изилдөөнүн жыйынтыгында эңилчектердин спирттик экстракттарынын грамм оң да, грамм терс да бактерияга таасири бар экени белгилүү болду. Ал эми 4 эңилчек түрлөрүнүн тең суудагы экстракттары 2 микроорганизмдерге карата таасир эткен жок. Хлороформдагы экстракттардын грамм терс жана грамм оң бактерияга таасир этээри аныкталды. Эңилчектердин эң жогорку таасирдүүлүгү төмөндө катары менен берилди: 1. Evernia divaricata, 2. Leptogium saturninum, 3. Peltigera rufescens жана 4. Xanthoria elegans.
  3. In addition to being a mountainous country, Kyrgyzstan is one of the richest countries in terms of flora. Flora is used in agriculture, industry, food, production, medicine, pharmacology, cosmetology, perfumery, etc. It is rich in useful plants. The composition of lichens, which are symbiotic organisms resulting from the cooperation of algae and fungi, which can be used in various fields, is rich in many chemical elements. Today, lichenology is not well studied due to the lack of specialists and remains relevant. In this study, the antibiotic properties of Evernia divaricata (L.), Leptogium saturninum (L.), Peltigera rufescens (L.), Xanthoria elegans (L.) lichens collected from the Kegeti region of Kyrgyzstan-Bishkek were investigated. For this purpose, ethylene, water and chloroform extracts of lichens were prepared and their effects on different test organisms, Escherichia coli and Staphylococcus aureus, were determined by «Disk Diffusion Management». As a result of the study, it was found that alcoholic extracts of lichens have an effect on both grampositive and gram-negative bacteria. It was determined that extracts in water and chloroform affect only gram-positive bacteria. The lichens with the highest antibiotic activity are 1. Evernia divaricata, 2. Leptogium saturninum 3. Peltigera rufescens and 4. Xanthoria elegans species, respectively.
Негизги сөздөр
  1. лишайник, антибиотик, Кыргызстан, экстракт, бактерия.
  2. эңилчек, антибиотик, Кыргызстан, экстракт, бактерия.
  3. Lichen, antibiotic, Kyrgyzstan, extract, bacteria.
Авторлор жөнүндө маалымат
  1. Али Аслан, Кыргызско-Турецкий университет «Манас», г.Бишкек, Кыргызская Республика, доктор биологических наук, профессор. Набиева Гулиза, Кыргызско-Турецкий университет «Манас», г.Бишкек, Кыргызская Республика, магистрант.
  2. Али Аслан, Кыргыз-Түрк «Манас» университети, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы, биология илимдеринин доктору, профессор. Набиева Гулиза, Кыргыз-Түрк «Манас» университети, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы, магистрант.
  3. Ali Aslan, Kyrgyz-Turkish Manas University, Bishkek, Kyrgyz Republic, doctor of biological sciences, professor. Guliza Nabieva, Kyrgyz-Turkish Manas University, Bishkek, Kyrgyz Republic, master's student.
Pdf версиясы
DOI
  • 10.26104/NNTIK.2023.41.69.009
  • Цитаталоо
  • Али Аслан, Набиева Г. АНТИБИОТИЧЕСКИЕ ОСОБЕННОСТИ НЕКОТОРЫХ ВИДОВ ЛИШАЙНИКОВ УЩЕЛЬЯ КЕГЕТИ. Наука, новые технологии и инновации Кыргызстана. 2023. №. 8. C. 51-54