|
|
-
Усупова Ж.Э., Айтмурзаева Г.Т., Касымова Р.О., Адылбаева В.А.
-
Усупова Ж.Э., Айтмурзаева Г.Т., Касымова Р.О., Адылбаева В.А.
-
Zh. Usupova, G. Aitmurzaeva, R. Kasymova, V. Adylbaeva
-
ПИЩЕВЫЕ ПРИВЫЧКИ КАК ФАКТОРЫ РИСКА РАЗВИТИЯ ИЗБЫТОЧНОГО ВЕСА ИЛИ ОЖИРЕНИЯ У ДЕТЕЙ 7-8 ЛЕТНЕГО ВОЗРАСТА В КЫРГЫЗСКОЙ РЕСПУБЛИКЕ
-
КЫРГЫЗ РЕСПУБЛИКАСЫНДА 7-8 ЖАШТАГЫ БАЛДАР АРАСЫНДА АШЫКЧА САЛМАКТЫН ЖЕ СЕМИРҮҮНҮН ПАЙДА БОЛУУ КОРКУНУЧУНУН ФАКТОРУ КАТАРЫ ТАМАКТАНУУ АДАТТАРЫ
-
FOOD HABITS AS RISK FACTORS FOR THE DEVELOPMENT OF OVERWEIGHT OR OBESITY AMONG 7–8-YEAR-OLD CHILDREN IN THE KYRGYZ REPUBLIC
-
Потребление здоровой пищи в детском возрасте помогает защититься от недоедания и неинфекционных заболеваний (НИЗ). В данном перекрестном исследовании описаны рационы питания 7864 детей в возрасте от 6 до 8 лет из семи
областей (Чуйской, Нарынской, Таласской, Иссык-Кульской,
Джалал-Абадской, Баткенской и Ошской областях) и двух городах (Бишкек и Ош) Кыргызской Республики, участвовавших
в четвертом раунде (2018-2019 гг.) Европейского исследования
ВОЗ по изучению ожирения у детей. Родителям детей или лицам, осуществляющим уход за ними, было предложено заполнить анкету, содержащую показатели поведения, связанного
с энергетическим балансом (включая рацион питания). Мы
рассчитывали процент детей, потребляющих завтрак, фрукты, овощи, сладости или сладкие напитки «каждый день»,
«большинство дней (четыре-шесть дней в неделю)», «несколько дней (от одного до трех дней в неделю)» или «никогда или
реже одного раза в неделю». В данной работе подчеркивается
настоятельная необходимость создавать более здоровую
среду для потребления продуктов питания и напитков, укреплять системы здравоохранения для пропаганды здорового питания, а также продолжать поддерживать наблюдение за
питанием детей и ожирением.
-
Балалык учурда ден соолукка пайдалуу тамактарды керектөө микронутриенттик жетишсиздиктен жана жугуштуу эмес оорулардан (ЖЭО) коргойт. Бул кесилиш изилдөө
БДСУнун Европадагы балдардын семирүүсүн изилдөөнүн төртүнчү раундуна COSI (2018-2019-жж.) катышкан Кыргыз
Республикасынын жети облусунан (Чүй, Нарын, Талас, ЫсыкКөл, Жалал-Абад, Баткен жана Ош) жана эки шаардан (Бишкек жана Ош) 6 жаштан 8 жашка чейинки 7864 баланын тамактануусун камтыйт. Балдардын ата-энелерине же камкорчуларына энергия балансынын жүрүм-туруму боюнча (анын
ичинде диета) чен-өлчөмдөрүн камтыган анкетаны толтуруу
сунушталган. Биз балдардын эртең мененки тамакты, мөмөжемиштерди, жашылчаларды, таттууларды же канттуу
суусундуктарды «күн сайын», «көпчүлүк күндөрү (жумасына
төрт-алты күн),» «айрым күндөрү (жумасына бир күндөн үч
күнгө чейин)» же «эч качан же жумасына бир жолудан кем
эмес» жеген пайызын эсептеп чыктык. Бул документ тамакаш жана суусундуктарды керектөө үчүн ден соолукка пайдалуу шарттарды түзүүнүн жана аны жайылтуу үчүн саламаттыкты сактоо тутумун чыңдоонун, балдардын тамактануусун жана семирүүнү көзөмөлдөөнү колдоону улантуу зарылдыгын баса белгилейт.
-
Consumption of healthy foods during childhood helps to protect against malnutrition and non-communicable diseases (NCDs).
This cross-sectional study describes the diets of 7864 children aged
6 to 8 years from seven oblasts (Chui, Naryn, Talas, Issyk-Kul, Jalal-Abad, Batken and Osh oblasts) and two cities (Bishkek and Osh)
of the Kyrgyz Republic participating in the fourth round (2018-
2019) of the WHO European Childhood Obesity Study. WHO European Childhood Obesity Surveillance Initiative (COSI). Children's
parents or caregivers were asked to complete a questionnaire containing measures of energy balance behavior (including dietary intake). We calculated the percentage of children consuming breakfast, fruits, vegetables, sweets, or sugary drinks «every day», «most
days (four to six days per week)», «a few days (one to three days per
week),» or «never or less than once per week» This paper emphasizes the urgent need to create healthier food and beverage consumption environments, strengthen health systems to promote healthy
eating, and continue to support surveillance of child nutrition and
obesity.
-
питание, ребенок, ожирение, здоровье, неинфекционные заболевания, дети, фрукты, овощи, сахаросодержащие напитки.
-
тамактануу, бала, семирүү, ден соолук, жугуштуу эмес оорулар, балдар, мөмө-жемиштер, жашылчалар, канттуу суусундуктар.
-
nutrition, child, obesity, health, noncommunicable diseases, children, fruits, vegetables, sugary drinks.
Авторлор жөнүндө маалымат
-
Усупова Жамиля Эриковна, Кыргызский
государственный медицинский институт
переподготовки и повышения квалификации им.
С.Даниярова, г.Бишкек, КР, аспирант.
Айтмурзаева Гульмира Ташмурзаевна,
Республиканский центр укрепления здоровья и
массовой коммуникации Министерства
Здравоохранения Кыргызской Республики,
г.Бишкек, Кыргызская Республика, кандидат
медицинских наук.
Касымова Рано Оморовна, Кыргызско-Российский
Славянский университет им. Б.Ельцина,
г.Бишкек, Кыргызская Республика, доктор
медицинских наук, профессор.
Адылбаева Венера Абдыгуловна, Кыргызский
государственный медицинский институт
переподготовки и повышения квалификации
им. С.Даниярова, г.Бишкек, Кыргызская
Республика, кандидат медицинских наук,
доцент.
-
Усупова Жамиля Эриковна, С.Данияров атындагы
Кыргыз мамлекеттик кайра даярдоо жана
квалификацияны жогорулатуу медициналык
Институту, Бишкек шаары, Кыргыз
Республикасы, аспирант.
Айтмурзаева Гульмира Ташмурзаевна, Кыргыз
Республикасынын Саламаттык сактоо
министрлигинин Республикалык ден соолукту
чыңдоо жана массалык коммуникация Борбору,
Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы,
медицина илимдеринин кандидаты.
Касымова Рано Оморовна, Б.Ельцин атындагы
Кыргыз-Орус Славян университети, Бишкек
шаары, Кыргыз Республикасы, медицина
илимдеринин доктору, профессору.
Адылбаева Венера Абдыгуловна, С.Данияров
атындагы Кыргыз мамлекеттик кайра даярдоо
жана квалификацияны жогорулатуу
медициналык Институту, Бишкек шаары,
Кыргыз Республикасы, медицина
илимдеринин кандидаты, доцент.
-
Zhamilya Usupova, Kyrgyz State Medical Institute of
Retraining and Advanced Training named after
S. Daniyarov, Bishkek, Kyrgyz Republic,
postgraduate student.
Gulmira Aitmurzaeva, Republican Center for Health
Promotion and Mass Communication of the
Ministry of Health of the Kyrgyz Republic,
Bishkek, Kyrgyz Republic, candidate of medical
sciences.
Rano Kasymova, Kyrgyz-Russian Slavic University
named after B. Yeltsin, Bishkek, Kyrgyz Republic,
doctor of medical sciences, professor.
Venera Adylbaeva, Kyrgyz State Medical Institute of
Retraining and Advanced Training named after
S. Daniyarov, Bishkek, Kyrgyz Republic, candidate
of medical sciences, associate professor.
10.26104/NNTIK.2023.75.53.021
Усупова Ж.Э., Айтмурзаева Г.Т., Касымова Р.О., Адылбаева В.А. ПИЩЕВЫЕ ПРИВЫЧКИ КАК ФАКТОРЫ РИСКА РАЗВИТИЯ ИЗБЫТОЧНОГО ВЕСА ИЛИ ОЖИРЕНИЯ У ДЕТЕЙ 7-8 ЛЕТНЕГО ВОЗРАСТА В КЫРГЫЗСКОЙ РЕСПУБЛИКЕ. Наука, новые технологии и инновации Кыргызстана. 2023. №. 6. C. 94-99
|
