Жаңы саны

2024, №: 3

Кененирээк

Наука, новые технологии и инновации Кыргызстана

Макала
Авторлор
  1. Козубаев О.К.
  2. Козубаев Ө.К.
  3. O. Kozubaev
Макаланын аты
  1. АСЫЛБЕК АЛТМЫШБАЕВ – ЗАЧИНАТЕЛЬ ФИЛОСОФСКОЙ НАУКИ В КЫРГЫЗСТАНЕ
  2. АСЫЛБЕК АЛТМЫШБАЕВ – ЗАЧИНАТЕЛЬ ФИЛОСОФСКОЙ НАУКИ В КЫРГЫЗСТАНЕ
  3. ASYLBEK ALTMYSHBAEV IS THE SOURCE OF PHILOSOPHICAL SCIENCES IN KYRGYZSTAN
Аннотация
  1. В статье речь пойдет о становлении академической науки в Кыргызстане, роли академика Асылбека Алтмышбаева в этом процессе и об анализе национальной традиционной этики в его трудах по истории кыргызской общественно-политической и философской мысли. В научных исследованиях Асылбека Алтмышбаева подвергнуты к анализу и этические взгляды кыргызского народа. По мнению автора само этическое сознание и традиционные национальные нормы нравственности формируются в непосредственной связи с социальными отношениями общества. Как справедливо отмечает А.Алтмышбаев многогранная история духовной культуры кыргызского народа, на вершине которой находится эпос «Манас», – благородное производное человеческого разума, всегда была объектом научного интереса, потому что диалектически неразрывная связь прошлого и настоящего всегда вечна. В этой связи уроки древней истории считаются единственным необходимым источником познания для представителей новых поколений социума. Следовательно, актуальность изучения истории – это всегда востребованная реальность.
  2. Макалада Кыргызстанда академиялык илимдин түптөлүшү, ал процесстин жүрүшүндө академик Асылбек Алтмышбаевдин ролу жана анын кыргыз философиялык ойлом тарыхы боюнча эмгектеринде улуттук этикалык салттуулуктун талдоого алынышы тууралуу сөз болот. Асылбек Алтмышбаевдин эмгектеринде кыргыз элинин этикалык дүйнө түшүнүүсүнө да атайын көңүл бурулган. Автордун пикири боюнча этикалык аңсезим, улуттук адеп-ахлактын салттуу нормалары коомдогу социалдык мамилелерге түздөн-түз байланыштуу калыптанат. Асылбек Алтмышбаев баса белгилегендей туу чокусунда адам акылынын асыл туундусу болгон «Манас» эпосу турган кыргыз элинин руханий маданиятынын көп салаалуу тарыхы качан да болсо илимий кызыкчылыктын объекти болуп келет. Себеби өткөн тарых менен учурдагы доордун диалектикалык ажырагыс туташ байланышы дайыма түбөлүктүү. Ушундан улам карт тарыхтын сабактары социумдун жаңы муун өкүлдөрү үчүн таанып – билүүнүн бирден-бир зарыл булагы болуп эсептелет. Демек, өткөн тарыхты таанып – билүүнүн актуалдуулугу ар убак зарыл болгон чындык.
  3. The focus of the article is about development of academic science in Kyrgyzstan, the role of Academician Asylbek Altmyshbaev in this process and the analysis of national traditional ethics in his works on the history of Kyrgyz socio-political and philosophical thought. In the scientific studies of Asylbek Altmyshbaev, the ethical views of the Kyrgyz people were also analyzed. According to the author, the very ethical consciousness and traditional national norms of morality are formed in direct connection with the social relations of society. As rightly noted by Asylbek Altmyshbaev, the multifaceted history of the spiritual culture of the Kyrgyz people, at the top of which is the epic Manas», a noble derivative of the human mind, has always been an object of scientific interest, because the dialectically inextricable connection between the past and the present is always eternal. In this regard, the lessons of ancient history are considered the only necessary source of knowledge for representatives of new generations of society. Consequently, the relevance of studying history is always a reality in demand.
Негизги сөздөр
  1. академия, институт, философия, этика, национальная, традиция, сознания.
  2. академия, илим, институт, философия, этика, улуттук, салттуулук, аң-сезим.
  3. academy, institute, philosophy, ethics, national, tradition, consciousness.
Авторлор жөнүндө маалымат
  1. Козубаев Осконбай Козубаевич, Национальная академия наук Кыргызской Республики, г.Бишкек, Кыргызская Республика, академик, доктор философских наук, профессор.
  2. Козубаев Өскөнбай Козубаевич, Кыргыз Республикасынын Улуттук илимдер академиясы, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы, академик, философия илимдеринин доктору, профессор.
  3. Oskonbai Kozubaev, National Academy of Sciences of the Kyrgyz Republic, Bishkek, Kyrgyz Republic, Academician, doctor of philosophical sciences, professor.
Pdf версиясы
DOI
  • 10.26104/NNTIK.2023.68.32.045
  • Цитаталоо
  • Козубаев О.К. АСЫЛБЕК АЛТМЫШБАЕВ – ЗАЧИНАТЕЛЬ ФИЛОСОФСКОЙ НАУКИ В КЫРГЫЗСТАНЕ. Наука, новые технологии и инновации Кыргызстана. 2023. №. 5. C. 204-207