Жаңы саны

2024, №: 3

Кененирээк

Наука, новые технологии и инновации Кыргызстана

Макала
Авторлор
  1. Ботоева Ч.К., Кыдырмамбет кызы М.
  2. Ботоева Ч.К., Кыдырмамбет кызы М.
  3. Ch. Botoeva, Kydyrmambet kyzy M
Макаланын аты
  1. ИСТОРИЧЕСКИЕ АСПЕКТЫ ФОРМИРОВАНИЯ И РАЗВИТИЯ СУДЕБНОЙ СИСТЕМЫ КЫРГЫЗОВ (XVIII-XIX века)
  2. КЫРГЫЗДАРДЫН СОТ СИСТЕМАСЫНЫН ТҮЗҮЛҮШҮНҮН ЖАНА ӨНҮГҮҮСҮНҮН ТАРЫХЫЙ АСПЕКТТЕРИ (XVIII-XIX кылымдар)
  3. HISTORICAL ASPECTS OF THE FORMATION AND DEVELOPMENT OF THE KYRGYZ JUDICIAL SYSTEM (XVIII-XIX centuries)
Аннотация
  1. Природа происхождения судебных органов власти у различных народов и государств, имеет различную историю и связано с процессами зарождения в каждом из них определенных государственных институтов, которые появляясь по мере необходимости, постепенно развивались, видоизменялись и приводили к возникновению, в том числе, и судебных органов. Развитие кыргызской государственности приводило к развитию и существующих общественных отношений, которые нуждались в определенном правовом регулировании. Особенно важным было рассмотрение различных споров, возникающих в различных сферах общественной жизни. В данной статье рассматриваются исторические аспекты развития и организации деятельности судов кыргызов в периоды господства Кокандского ханства и подданства в Российской империи. Установлены периоды становления судопроизводства у кыргызов, в течении продолжительного времени. Проведен исторический обзор специфики судебной власти, ее ключевые особенности. Отмечены важные события судебной системы кыргызов в XVIIIXIX веках.
  2. Ар кандай элдердин жана мамлекеттердин сот бийлигинин келип чыгышынын табияты ар кандай тарыхка ээ жана алардын ар биринде зарыл болгон учурда пайда болуп, акырындык менен өнүгүп, өзгөрүп, өзгөрүп, пайда болушуна алып келген айрым мамлекеттик институттардын пайда болуу процесстери менен байланышкан, анын ичинде сот органдары. Кыргыз мамлекеттүүлүгүнүн өнүгүшү белгилүү бир укуктук жөнгө салууга муктаж болгон коомдук мамилелердин өнүгүшүнө алып келди. Коомдук турмуштун ар түрдүү чөйрөлөрүндө келип чыккан ар кандай талаш-тартыштарды кароо өзгөчө маанилүү болгон. Бул макалада Кокон хандыгынын үстөмдүгү жана Россия империясындагы букаралык доорундагы кыргыз сотторунун ишмердүүлүгүнүн өнүгүшүнүн жана уюштурулушунун тарыхый аспектилери талкууланат. Кыргыздар арасында сот өндүрүшүнүн калыптануу мезгили эбак эле белгиленген. Сот бийлигинин өзгөчөлүгүнө, анын негизги белгилерине тарыхый кароо жүргүзүлдү. XVII-XIX кылымдардагы кыргыздардын сот системасынын маанилүү окуялары белгиленет.
  3. The nature of the origin of judicial authorities among different peoples and states has a different history and is associated with the processes of the emergence of certain state institutions in each of them, which, appearing as necessary, gradually developed, modified and led to the emergence, including judicial bodies. The development of the Kyrgyz statehood led to the development of existing social relations, which needed a certain legal regulation. It was especially important to consider various disputes arising in various spheres of public life. This article examines the general historical procedure for the development and organization of the activity of courts in the Kyrgyz Republic. The periods of formation of judicial proceedings in Kyrgyzstan for a long time have been established. A historical review has been conducted in various time frames. The specifics of the judiciary and its key features are revealed in various aspects. Important events of the Kyrgyz judicial system before the XIX century are noted.
Негизги сөздөр
  1. обычаи, правовые нормы, судебная власть, судебная система, судопроизводство, народ, внеочередной съезд.
  2. адат, укуктук ченемдер, сот бийлиги, сот системасы, сот өндүрүшү, эл, кезексиз съезд.
  3. customs, legal norms, judicial power, judicial system, judicial proceedings, people, extraordinary congress.
Авторлор жөнүндө маалымат
  1. Ботоева Чынара Кычийевна, Академия государственного управления при Президенте Кыргызской Республики им Ж.Абдрахманова, г.Бишкек, Кыргызская Республика, доктор юридических наук, доцент. Кыдырмамбет кызы Мээрим, Национальная академия наук Кыргызской Республики, Кыргызская Республика, г.Бишкек, Кыргызская Республика, аспирант.
  2. Ботоева Чынара Кычийевна, Кыргыз Республикасынын Президентине караштуу Ж.Абдрахманов атындагы Мамлекеттик башкаруу академиясы, Бишкек шаары, КР, юридика илимдеринин доктору, доцент. Кыдырмамбет кызы Мээрим, Кыргыз Республикасынын Улуттук илимдер академиясы, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы, аспирант.
  3. Chynara Botoeva, Academy of Public Administration under the President of the Kyrgyz Republic named after Zh.Abdrakhmanov, Bishkek, Kyrgyz Republic, doctor of Law, аssociate professor. Kydyrmambet kyzy Meerim, National Academy of Sciences of the Kyrgyz Republic, Bishkek, Kyrgyz Republic, graduate student.
Pdf версиясы
DOI
  • 10.26104/NNTIK.2023.99.88.028
  • Цитаталоо
  • Ботоева Ч.К., Кыдырмамбет кызы М. ИСТОРИЧЕСКИЕ АСПЕКТЫ ФОРМИРОВАНИЯ И РАЗВИТИЯ СУДЕБНОЙ СИСТЕМЫ КЫРГЫЗОВ (XVIII-XIX века). Наука, новые технологии и инновации Кыргызстана. 2023. №. 5. C. 134-137