|
|
-
Иманбердиева Н.A., Санжарбекова Ж.
-
Иманбердиева Н.A., Санжарбекова Ж.
-
N. Imanberdieva, Zh. Sanzharbekova
-
ОБЗОР О СОСТОЯНИИ ИЗУЧЕННОСТИ ВИДОВ И СОРТОВ ПАВЛОВНИИ
-
ПАВЛОВНИЯНЫН ТҮРЛӨРҮНҮН ЖАНА СОРТТОРУНУН ИЗИЛДЕНИШИНИН АБАЛЫ
-
REVIEW ON THE STATE OF STUDY OF PAULOWNIA SPECIES AND VARIETIES
-
Одной из актуальных проблем современного мира является использование натуральных экологически чистых материалов. В настоящее время мир озабочен проблемой, как улучшить экологические условия и найти новые источники энергии.
Одним из решений подобной глобальной проблемы является выращивание уникального дерева Paulownia. В документах и летописях, которые датируются ранее начала нашей эры, упоминается об использовании павлонии. В Японии павловния используется с 200-го года и была известна под названием Kiri,
что в переводе означает «жизнь». Павловния официально
признана самым быстрорастущим деревом в мире. При благоприятных условиях, рост дерева достигает до 5-6 м в год. Прирост размером в 1 м3
достигается примерно за 7-8 лет, и это
невозможно сравнить с приростом других быстрорастущих
деревьев. Все виды павловнии любят долгий и теплый вегетационный период. Она имеет высокую потребность во влаге и
свете. Павловния любит лессовые, глинисто-песчаные, глубокие, хорошо дренируемые, несоленые и аллювиальные почвы,
базовая вода которых поднимается на глубину до 1 м в сезон
дождей, и широко распространена на почвах, где pH почвы
колеблется в пределах 5,0-8,5. Особенностью Paulownia являются крупные волокнистые листья, которые действуют как
пыле- и шумоуловители, а главное дают огромное количество
кислорода в атмосферу. Благодаря глубокой корневой системе,
она эффективно очищает почву от тяжёлых металлов и радионуклидов, улучшает плодородие, предотвращает эрозию
почвы.
-
Заманбап дүйнөнүн актуалдуу көйгөйлөрүнүн бири табигый экологиялык таза материалдарды пайдалануу болуп саналат. Учурда дүйнө жүзү экологиялык шарттарды жакшыртуу жолдорун жана энергиянын жаңы булактарын издөө маселеси менен алек. Бул глобалдык көйгөйдү чечүү жолдорунун
бири болуп уникалдуу Paulownia дарагын өстүрүү саналат.
Павловния тууралуу алгачкы маалыматтар биздин заманга
чейин жазылган документтерде жана хроникаларда берилген.
Японияда бул дарак 200-жылдан бери колдонулуп келет жана
жапон тилинен которгондо Kiri – "жашоо" деген ат менен
белгилүү. Павловния расмий түрдө дүйнөдөгү эң тез өсүүчү дарак катары таанылган. Жагымдуу шарттарда 5-6 мге чейин
өсөт. 1 м3
өсүү деңгээлине 7-8 жыл аралыгында жетет жана
муну башка тез өсүүчү дарактар менен салыштырууга болбойт. Павловниянын бардык түрлөрү узак жана жылуу вегетация мезгилин жакшы көрүшөт. Ошондой эле үзгүлтүксүз
жарык жана нымдуулукту талап кылат. Павловния чопо-кумдуу, терең шор эмес жана аллювиалдык топурактарды жакшы көрөт, анын негизги суусу жаан-чачындуу мезгилде 1 м тереңдикке чейин көтөрүлөт жана pH чөйрөсү 5,0-8,5 га чейин
жеткен кыртыштарда кеңири таралган. Павловниянын өзгөчөлүгү – бул ири жалбырактары менен чаң топтоосу жана
атмосферага өтө көп сандагы кычкылтекти бөлүп бериши саналат. Терең жайгашкан тамыр системасы топуракты оор
металлдардан жана радионуклиддерден эффективдүү тазалайт, асылдуулугун жакшыртат жана кыртыштын эрозиясын алдын алат.
-
One of the urgent problems of the modern world is the use of
natural environmentally friendly materials. Currently, the world is
concerned with the problem of how to improve environmental conditions and find new sources of energy. One of the solutions to such a
global problem is the cultivation of a unique Paulownia tree. In documents and chronicles that date back earlier than the beginning of
our era, the use of paulonia is mentioned. In Japan, paulownia has
been used since the 200th year and was known as Kiri, which means
"life" in translation. Paulownia is officially recognized as the fastest
growing tree in the world. Under favorable conditions, the growth
of the tree reaches up to 5-6 m per year. An increase of 1 m3
is
achieved in about 7-8 years, and this cannot be compared with the
growth of other fast-growing trees. All types of Paulownia love a
long and warm growing season. It has a high need for moisture and
light. Paulownia loves loess, clay-sandy, deep, well-drained, unsalted and alluvial soils, the base water of which rises to a depth of 1
m during the rainy season, and is widespread on soils where the soil
pH ranges from 5.0-8.5. A feature of Paulownia are large fibrous
leaves that act as dust and noise traps, and most importantly give a
huge amount of oxygen to the atmosphere. With a deep root system,
it effectively cleanses the soil of heavy metals and radionuclides,
improves fertility, and prevents soil erosion.
-
экологическое состояние, павловния, тяжелые металлы, фиторемедиация, рост и развитие, очищение воздуха, эрозия.
-
экологиялык абал, павловния, оор металлдар, фиторемедиация, өсүп-өнүгүү, абаны тазалоо, эрозия.
-
ecological condition, paulownia, heavy metals, phytoremediation, growth and development, air purification, erosion.
Авторлор жөнүндө маалымат
-
Иманбердиева Назгуль Амановна, КыргызскоТурецкий университет «Манас», г. Бишкек,
Кыргызская Республика, кандидат биологических
наук, доцент.
Санжарбекова Жайнагуль Санжарбековна,
Кыргызско-Турецкий университет «Манас», г.
Бишкек, Кыргызская Республика, магистрант.
-
Иманбердиева Назгуль Амановна, Кыргыз-Түрк
«Манас» университети, Бишкек шаары, Кыргыз
Республикасы, биология илимдеринин
кандидаты, доцент.
Санжарбекова Жайнагүл Санжарбековна, КыргызТүрк «Манас» университети, Бишкек шаары,
Кыргыз Республикасы, магистрант.
-
Nazgul Imanberdieva, Kyrgyz-Turkish University
"Manas", Bishkek, Kyrgyz Republic, candidate of
biological sciences, associate professor.
Zhaynagul Sanzharbekova, Kyrgyz-Turk "Manas"
University, Bishkek, Kyrgyz Republic,
undergraduate student.
10.26104/NNTIK.2023.64.87.015
Иманбердиева Н.A., Санжарбекова Ж. ОБЗОР О СОСТОЯНИИ ИЗУЧЕННОСТИ ВИДОВ И СОРТОВ ПАВЛОВНИИ. Наука, новые технологии и инновации Кыргызстана. 2023. №. 2. C. 71-74
|
