Жаңы саны

2023, №: 5

Кененирээк

Наука, новые технологии и инновации Кыргызстана

Макала
Авторлор
  1. Жусупбаева Г.И., Карабаев Ж.А., Жолдошова Т.Б.
  2. Жусупбаева Г.И., Карабаев Ж.А., Жолдошова Т.Б.
  3. G. Jusupbaeva, J. Karabaev, T. Zholdoshova
Макаланын аты
  1. ПРИНЯТИЕ РЕШЕНИЯ ИСПЫТАНИЙ НОВЫХ БИОЛОГИЧЕСКИХ ПРЕПАРАТОВ ДЛЯ СНИЖЕНИЯ ЧИСЛЕННОСТИ ВИШНЕВОГО СЛИЗИСТОГО ПИЛИЛЬЩИКА (COLIROA CERASI L.)
  2. ЧИЕ ТАРЫГЫЧЫНЫН (COLIROA CERASI L.) САНЫН АЗАЙТУУ ҮЧҮН ЖАҢЫ БИОЛОГИЯЛЫК ПРЕПАРАТТЫ СЫНООНУН ЧЕЧИМИН КАБЫЛ АЛУУ
  3. DECISION MAKING TESTING NEW BIOLOGICAL PREPARATIONS TO REDUCE THE NUMBER OF CHERRY MUCOSA (COLIROA CERASI L.)
Аннотация
  1. В статье изучены: морфология, биология, динамика численности вишневого слизистого пилильщика (Caliroa cerasi L.) в зависимости от комплекса абиотических и биотических факторов Юга Кыргызстана. Для определения возраста насекомого изучена ширина головной капсулы насекомого по мере роста и развития. Для ограничения динамики численности вишневого слизистого пилильщика (Caliroa cerasi L.), в 2020-2021 годах было проведено испытание в полевых условиях биологическим препаратом «Энтолек». На основе разработанной методики при обработке биологическим препаратом «Энтолек» была определена методика расчета биологической эффективности по снижению численности вредителя, а также выявлен уровень объедания листовой пластинки относительно контроля. Расчеты проводились на основе формулы Аббота. Полученные положительные результаты проведенных исследований будут использованы в проведении мониторинга и регулировании численности вишневого слизистого пилильщика не только в Кыргызской Республике, но и за ее пределами.
  2. Макалада Кыргызстандын түштүгүндөгү абиотикалык жана биотикалык факторлордун комплексине жараша чие тарыгычынын (Coliroa cerasi L.) морфологиясы, биологиясы, санынын динамикасы изилденген. Курт-кумурсканын өсүү жана өнүгүндө баш капсуласынын туурасы изилденген, бул зыянкечтердин жашын аныктоодо өтө маанилүү маалыматка ээ. Чие тарыгычынын санынын динамикасын чектөө үчүн (Coliroa cerasi L.), 2020-2021-жылдары зыянкечтерге каршы "Энтолек" биологиялык препараты менен талаа шартында сыноо жүргүзүлдү. Иштелип чыккан методологиянын негизинде «Энтолек» биологиялык препараты менен кайра иштетүүдө зыянкечтердин санын азайтуу боюнча биологиялык эффективдүүлүктү эсептөө методикасы аныкталды, андан сырткары жалбырак пластинкасын ашыкча жешинин деңгээли аныкталды. Эсептөө үчүн атайын ыкма колдонулган жана Абботт формуласы боюнча эсептелген. Алынган оң натыйжаларын негизинде чие тарыгычынын санын көзөмөлдөө жана жөндөө үчүн Кыргыз Республикасында гана эмес, анын чегинен тышкары жерлердеги колдонууга да болот.
  3. The article studied: morphology, biology, population dynamics of the cherry slimy sawfly (Caliroa cerasi L.) depending on the complex of abiotic and biotic factors in the South of Kyrgyzstan. To determine the age of the insect, the width of the head capsule of the insect was studied as it grew and developed. To limit the population dynamics of the cherry slimy sawfly (Caliroa cerasi L.), a field test was conducted in 2020-2021 with the biological preparation "Entolek". On the basis of the developed methodology, when processing with the biological preparation "Entolek", a method for calculating the biological efficiency in terms of reducing the number of pests was determined, and the level of overeating of the leaf blade relative to the control was also revealed. The calculations were carried out on the basis of the Abbot formula. The obtained positive results of the conducted studies will be used in monitoring and regulation of the number of the cherry slime sawfly not only in the Kyrgyz Republic, but also beyond its borders.
Негизги сөздөр
  1. ложногусениц, куколка, имаго, вишневый слизистый пилильщик, боярышниковые насаждения, биопрепарат «Энтолек».
  2. курт, куурчак, имаго, чие тарыгычы, долоно токойлору, биопрепарат «Энтолек».
  3. caterpillars, chrysalis, imago, cherry slimy sawfly, hawthorn plantations, biological product "Entolek".
Авторлор жөнүндө маалымат
  1. Жусупбаева Г.И., Джалал-Абадский научноисследовательский центр, г. Джалал-Абад, Кыргызская Республика, кандидат биологических наук, старший научный сотрудник. Карабаев Жамшит Айипович, КыргызскоУзбекский Международный Университет им. Б.Сыдыкова, г. Ош, Кыргызская Республика, старший преподаватель. Жолдошова Токтокан Белекова, Жалал-Абадский государственный университет им. Б.Осмонова, г.Жалал-Абад, Кыргызская Республика, старший преподаватель.
  2. Жусупбаева Г.И., Жалал Абад илимий изилдөө борбору, Жалал-Абад шаары, Кыргыз Республикасы, биология илимдеринин кандидаты, улук илимий кызматкер. Карабаев Жамшит Айипович, Б. Сыдыков атындагы Кыргыз-Өзбек эл аралык университети, Ош шаары, Кыргыз Республикасы, улук окутуучу. Жолдошова Токтокан Белекова, Б.Осмонов атындагы Жалал-Абад мамлекеттик университети, Жалал-Абад шаары, Кыргыз Республикасы, улук окутуучу.
  3. G. Zhusupbaeva, Jalal-Abad Scientific Research Center, Jalal-Abad, Kyrgyz Republic, candidate of biological sciences, senior researcher. Zhamshit Karabaev, Kyrgyz-Uzbek International University named after B.Sydykov, Osh, Kyrgyz Republic, senior lecturer. Toktokan Zholdoshova, Jalal-Abad State University named after B. Osmonov, Jalal-Abad, Kyrgyz Republic, Jalal-Abad, Kyrgyz Republic, senior lecturer.
Pdf версиясы
DOI
  • 10.26104/NNTIK.2023.49.90.014
  • Цитаталоо
  • Жусупбаева Г.И., Карабаев Ж.А., Жолдошова Т.Б. ПРИНЯТИЕ РЕШЕНИЯ ИСПЫТАНИЙ НОВЫХ БИОЛОГИЧЕСКИХ ПРЕПАРАТОВ ДЛЯ СНИЖЕНИЯ ЧИСЛЕННОСТИ ВИШНЕВОГО СЛИЗИСТОГО ПИЛИЛЬЩИКА (COLIROA CERASI L.). Наука, новые технологии и инновации Кыргызстана. 2023. №. 2. C. 66-70