Научный журнал Кыргызстана

Булдыбай А.С.
Булдыбай А.С.
A. Buldybay

КАЗАХСКАЯ ТЕРМИНОЛОГИЯ И РОЛЬ АХМЕТА БАЙТУРСЫНОВА В СОЗДАНИИ ТЕРМИНОВ
КАЗАК ТЕРМИНОЛОГИЯСЫ ЖАНА АХМЕТ БАЙТУРСЫНОВДУН ТЕРМИНДЕРДИ ТҮЗҮҮДӨГҮ РОЛУ
KAZAKH TERMINOLOGY AND THE ROLE OF AKHMET BAITURSYNOV IN CREATING TERMS

В статье описаны основы казахской терминологии, которая была основана как наука ученым Ахметом Байтурсыновым и на сегодняшний день не развивается как отдельное научное направление. Казахская терминология, как и другие отрасли языкового образования в мире и других странах, в настоящее время переживает бурное развитие. Терминология, бывшая раньше небольшой отраслью лексикологии, теперь представляет собой большую отрасль со своим большим направлением, методами и подходами исследования, своей позицией и богатым языковым материалом, граничащую с другими науками и имеющую отличительные черты. Развитие общества, науки и бурное развитие новых областей стали влиять на знание казахского языка, в том числе много новых слов в области терминов. Превращение этих новых слов в национальное достояние является одной из ответственных задач не только терминологов, но и специалистов различных областей. В статье будут рассмотрены основные аспекты развития казахской терминологии.
Макалада окумуштуу Ахмет Байтурсынов тарабынан илим катары негизделген жана учурда өзүнчө илимий багыт катары өнүкпөй жаткан казак терминологиясынын негиздери баяндалган. Азыркы учурда казак терминологиясы дүйнө жүзүндөгү жана башка мамлекеттердеги тил боюнча билим берүүчү башка тармактар сыяктуу эле тез өнүгүп жатат. Мурда лексикологиянын чакан тармагы болгон терминология азыр башка илимдер менен чектеш, айырмалоочу өзгөчөлүктөрү менен өзүнүн чоң багыты, усулдары, изилдөө мамилеси, позициясы жана бай тил материалы бар чоң тармакты билдирет. Коомдун, илимдин жана жаңы багыттардын тез өнүгүшү, анын ичинде терминдер тармагындагы көптөгөн жаңы сөздөр казак тилин билүүгө таасирин тийгизе баштады. Бул жаңы сөздөрдү улуттук мураска айландыруу терминологдор гана эмес, ар түрдүү тармактардын адистери үчүн да эң маанилүү милдеттердин бири. Макалада казак терминологиясынын өнүгүшүнүн негизги аспектилери каралат.
The article describes the basics of Kazakh terminology, which was founded as a science by the scientist Akhmet Baitursynov and today does not develop as a separate scientific direction. Kazakh terminology, like other branches of language education in the world and other countries, is currently undergoing rapid development. Terminology, which used to be a small branch of lexicology, is now a large branch with its own large direction, methods and approaches of research, its own position and rich linguistic material, bordering on other sciences and having distinctive features. The development of society, science and the rapid development of new areas began to influence the knowledge of the Kazakh language, including many new words in the field of terms. The transformation of these new words into a national treasure is one of the important tasks not only for terminologists, but also for specialists in various fields. The article will consider the main aspects of the development of Kazakh terminology.

терминология, термин, языкознание, область, направление, исследование, подход, наука, положение, национальное наследие
терминология, термин, тил илими, облус, багыт, изилдөө, мамиле, илим, жобо, улуттук мурас.
terminology, term, linguistics, area, direction, research, approach, science, position, national heritage.

Булдыбай Анарбай Сагиулы, Казахский национальный университет им аль-Фараби, Алматы, Республика Казахстан, доктор филологических наук, профессор.
Булдыбай Анарбай Сагиулы, Аль-Фараби атындагы Казак улуттук университети, Алматы шаары, Казахстан Республикасы, филология илимдеринин доктору, профессор.
Anarbay Buldybay, Kazakh National University named after al-Farabi, Almaty, Kazakhstan, doctor of philology, professor.

Жүктөө

10.26104/NNTIK.2023.59.58.049

Жаңы саны

2023, №: 5

Наука, новые технологии и инновации Кыргызстана

Журналдар

Байланышуу