|
|
-
Ермекбаева Г.А., Мэлисова С.А.
-
Ермекбаева Г.А., Мэлисова С.А.
-
G. Ermekbaeva, S. Melisova
-
ОЦЕНКА ФАКТОРОВ РОЖДАЕМОСТИ И РЕЖИМА ВОСПРОИЗВОДСТВА НАСЕЛЕНИЯ КЫРГЫЗСТАНА
-
КЫРГЫЗСТАНДЫН КАЛКЫНЫН ТӨРӨТ ФАКТОРЛОРУНА ЖАНА КӨБӨЙҮҮ РЕЖИМИНЕ БАА БЕРҮҮ
-
ASSESSMENT OF FERTILITY FACTORS AND THE REPRODUCTION REGIME OF THE POPULATION OF KYRGYZSTAN
-
В статье представлен анализ факторов рождаемости и
режима воспроизводства населения Кыргызстана. Как показывает мировой опыт, группировка на страны с высокой и низкой рождаемостью, как правило, соответствует уровню экономического развития. Отмечено, что в современный период в
Кыргызстане сохраняется ранний тип проявления максимальной плодовитости, что показывает на соотношение полов в
наиболее плодовитых возрастах. Основными факторами реализации способности к деторождению являются: возрастная
структура брачности; процент вступивших в брак; продолжительность брачного состояния; порядок рождения; продолжительность периода между вступлением в брак и рождением каждого ребенка; доля вдовствующих женщин плодовитого возраста; контроль и ограничение рождаемости. Проведенный анализ показывает, что главным фактором постарения населения, является снижение уровня рождаемости. Корреляционная связь между долей населения в возрасте 60 лет и
старше, и уровнем рождаемости оказывается высокой и еще
раз подтверждает, что снижению уровня рождаемости будет сопутствовать старение населения.
-
Макалада Кыргызстандын калкынын төрөттүн факторлоруна жана көбөйүү режимине талдоо берилген. Дүйнөлүк тажрыйба көрсөткөндөй, төрөттүн жогорку жана төмөн болгон өлкөлөрүнө топтоштуруу, эреже катары, экономикалык өнүгүү деңгээлине туура келет. Кыргызстанда азыркы мезгилде максималдуу төрөттүн алгачкы түрү сакталып
калганы белгиленген, бул эң төрөттүү курактагы жыныстык
катнашты көрсөтөт. Балалуу болуу жөндөмдүүлүгүн ишке
ашыруунун негизги факторлору болуп төмөнкүлөр саналат:
никенин жаш курагы; никеге тургандардын пайызы; үй-бүлөлүк абалынын узактыгы; туулган тартиби; нике менен ар бир
баланын төрөлүшүнүн ортосундагы убакыттын узактыгы;
төрөт курагындагы жесир аялдардын үлүшү; контролдоо
жана төрөттү көзөмөлдөө. Жүргүзүлгөн талдоо калктын
картаюусунун негизги фактору төрөттүн төмөндөшү экенин
көрсөтүп турат. 60 жаштан жогорку курактагы калктын
үлүшү менен төрөлүүнүн ортосундагы өз ара байланыш жогору жана төрөлүүнүн төмөндөшү калктын карылыгы менен
коштоло тургандыгын дагы бир жолу тастыктап турат.
-
The article presents an analysis of the factors of fertility and
the mode of reproduction of the population of Kyrgyzstan. As world
experience shows, the grouping into countries with high and low
birth rates, as a rule, corresponds to the level of economic development. It is noted that in the modern period in Kyrgyzstan, an early
type of manifestation of maximum fertility is preserved, which indicates the sex ratio in the most fertile ages. The main factors in the
realization of the ability to bear children are: the age structure of
marriage; the percentage of those who are married; duration of marital status; birth order; the length of time between marriage and
the birth of each child; proportion of widowed women of childbearing age; control and birth control. The analysis carried out shows
that the main factor in the aging of the population is the decline in
the birth rate. The correlation between the proportion of the population aged 60 years and over and the birth rate is high and once
again confirms that the decline in the birth rate will be accompanied
by population aging.
-
рождаемость, воспроизводство населения, брачность, плодовитость, деторождение, продолжительность жизни, смертность.
-
төрөлүү коэффициенти, калктын көбөйүшү, нике коэффициенти, төрөт, жашоо узактыгы, өлүм.
-
birth rate, population reproduction, marriage rate, fertility, childbearing, life expectancy, mortality.
Авторлор жөнүндө маалымат
-
Ермекбаева Гульжан Амангельдиновна,
Международная академия управления, права,
финансов и бизнеса, г.Бишкек, Кыргызская
Республика, кандидат экономических наук.
Мэлисова Салтанат Абдысатаровна,
Международная академия управления, права,
финансов и бизнеса, г.Бишкек, Кыргызская
Республика, кандидат экономических наук.
-
Ермекбаева Гульжан Амангелдиновна,
Эл аралык башкаруу, укук, финансы жана
бизнес Академиясы, Бишкек шаары, Кыргыз
Республикасы, экономика илимдеринин
кандидаты.
Мэлисова Салтанат Абдысатаровна,
Эл аралык башкаруу, укук, финансы жана
бизнес академиясы, Бишкек шаары, Кыргыз
Республикасы, экономика илимдеринин
кандидаты.
-
Guljan Ermekbaeva, International Academy
of Management, Law, Finance and Business,
Bishkek, Kyrgyz Republic, candidate
of economic sciences.
Saltanat Melisova, International Academy
of Management, Law, Finance and Business,
Bishkek, Kyrgyz Republic, candidate of
economic sciences.
10.26104/NNTIK.2023.78.51.035
Ермекбаева Г.А., Мэлисова С.А. ОЦЕНКА ФАКТОРОВ РОЖДАЕМОСТИ И РЕЖИМА ВОСПРОИЗВОДСТВА НАСЕЛЕНИЯ КЫРГЫЗСТАНА. Наука, новые технологии и инновации Кыргызстана. 2022. №. 9. C. 173-176
|
