Жаңы саны

2023, №: 5

Кененирээк

Наука, новые технологии и инновации Кыргызстана

Макала
Авторлор
  1. Исаков К.А., Исраилова Н., Матаев М.А.
  2. Исаков К.А., Исраилова Н., Матаев М.А.
  3. K. Isakov, N. Israilova, M. Mataev
Макаланын аты
  1. ВЛИЯНИЕ АНТИЧНЫХ УЧЕНИЙ НА СРЕДНЕВЕКОВОЕ ИСКУССТВО
  2. ОРТО КЫЛЫМ ИСКУССТВОСУНА АНТИКАЛЫК ОКУУЛАРДЫН ТААСИРИ
  3. THE INFLUENCE OF ANCIENT TEACHINGS ON MEDIEVAL ART
Аннотация
  1. Значительную роль сыграли учения Платона и Аристотеля в формировании эстетических взглядов не только АльФараби и Ибн Сины, но и всего арабско-мусульманского мира средних веков. Эстетика Платона входит в образцы высокой классики античной эпохи, он отказывался от пифагорейской теории «сферы» и гераклитовской теории течения. Великий философ своей эпохи рассматривал космос, разделяя на физические и существенные части и, воссоединив их обратно, нашел схожести. Значит, по Платону эстетическое сознание – это единство внутренних и внешних вещей, знания и чувствительности, целого и частного, воображаемого и реального. Эстетическое учение Платона не является точной и неизменимой системой, его эстетические взгляды разные, иногда наблюдаются в них и противоречия. В ряд эстетического разнообразия входили категории «число», «ритм», «мера», «гармония».
  2. Аль-Фарабинин жана Ибн Синанын гана эмес, орто кылымдагы бүткүл араб-мусулман эстетикалык көз караштарынын калыптанышында Платондун жана Аристотелдин окуулары маанилүү роль ойногон. Платондун эстетикасы антикалык доордогу жогорку классиканын үлгүсүнө кирет, ал пифагордук «чөйрө» жана гераклиттик агым теорияларынан баш тарткан. Өз доорунун улуу философу космосту физикалык жана маанилүү бөлүктөргө ажыратып караган жана кайра алардын окшоштуктарын тапкан. Демек, Платон боюнча эстетикалык аң-сезим булички жана сырткы нерселердин, билим менен сезимталдыктын, бүтүн менен бөлүктүн, кыялдагы нерсе менен реалдуулуктун биримдиги. Платондун эстетикалык окуусу так жана өзгөрүлбөс система эмес, анын эстетикалык көз караштары ар түрдүү, кээде анда карама-каршылыктарды да байкоого болот. Эстетикалык ар түрдүүлүктүн ичине «сан», «ыргак», «өлчөм», «гармония» категориялары кирген.
  3. The teachings of Plato and Aristotle played a significant role in shaping the aesthetic views not only of Al-Farabi and Ibn Sina, but of the entire Arab-Muslim world of the Middle Ages. Plato's aesthetics is included in the samples of the high classics of the ancient era, he abandoned the Pythagorean theory of the "sphere" and the Heraclitean theory of flow. Plato's aesthetics is included in the samples of the high classics of the ancient era, he abandoned the Pythagorean theory of the "sphere" and the Heraclitean theory of flow. The great philosopher of his era considered the cosmos, dividing it into physical and essential parts and, reuniting them back, found similarities. Hence, according to Plato, aesthetic consciousness is the unity of internal and external things, knowledge and sensitivity, the whole and the particular, the imaginary and the real. The aesthetic teaching of Plato is not an exact and unchanging system, his aesthetic views are different, sometimes contradictions are observed in them. A number of aesthetic diversities included the categories «number», «rhythm», «measure», «harmony».
Негизги сөздөр
  1. космическая ритм, эстетический идеал, симметрия, музыкальная гармония, геометризм, эстетическая доктрина, онтологическая эстетика, риторика, калокагатия, катарсис, мимесис.
  2. космикалык ритм, эстетикалык идеал, симметрия, музыкалык гармония, геометризм, эстетикалык доктрина, онтологиялык эстетика, риторика, калокагатия, катарсис, мимесис.
  3. cosmic rhythm, aesthetic ideal, symmetry, musical harmony, geometrism, aesthetic doctrine, ontological aesthetics, rhetoric, kalokagatiya, catharsis, mimesis.
Авторлор жөнүндө маалымат
  1. Исаков Кубанычбек Абдыкадырович, Ошский государственный университет, г. Ош, Кыргызская Республика, доктор философских наук, профессор. Исраилова Наргиза, Ошский государственный университет, г. Ош, Кыргызская Республика, магистрант. Матаев Медербек Айтыбаевич, Ошский государственный университет, г. Ош, Кыргызская Республика, аспирант.
  2. Исаков Кубанычбек Абдыкадырович, Ош мамлекеттик университети, Ош шаары, Кыргыз Республикасы, филосософия илимдеринин доктору, профессор. Исраилова Наргиза, Ош мамлекеттик университети, Ош шаары, Кыргыз Республикасы, магистрант. Матаев Медербек Айтыбаевич, Ош мамлекеттик университети, Ош шаары, КР, аспирант.
  3. Kubanychbek Isakov, Osh State University, Osh, Kyrgyz Republic, doctor of philosophy sciences, professor. Nargiza Israilova, Osh State University, Osh, Kyrgyz Republic, undergraduate student. Mederbek Mataev, National Academy of Sciences of the Kyrgyz Republic, Bishkek, Kyrgyz Republic, applicant.
Pdf версиясы
DOI
  • 10.26104/NNTIK.2022.41.83.038
  • Цитаталоо
  • Исаков К.А., Исраилова Н., Матаев М.А. ВЛИЯНИЕ АНТИЧНЫХ УЧЕНИЙ НА СРЕДНЕВЕКОВОЕ ИСКУССТВО. Наука, новые технологии и инновации Кыргызстана. 2022. №. 2. C. 151-154