Жаңы саны

2023, №: 5

Кененирээк

Наука, новые технологии и инновации Кыргызстана

Макала
Авторлор
  1. Абжамилов С.Т., Балташева А.А., Абдуллаева Р.Х.
  2. Абжамилов С.Т., Балташева А.А., Абдуллаева Р.Х.
  3. S. Abzhamilov, A. Baltasheva, R. Abdullaeva
Макаланын аты
  1. ОСОБЕННОСТИ РАСПРОСТРАНЕНИЕ СНЕЖНОГО БАРСА (Uncia uncia Schreber, 1775.) НА ТЕРРИТОРИИ ГОСУДАРСТВЕННОГО ПРИРОДНОГО ПАРКА «САРКЕНТ»
  2. «САРКЕНТ» МАМЛЕКЕТТИК ЖАРАТЫЛЫШ ПАРКЫНЫН АЙМАГЫНДА ИЛБИРСТИН (Uncia uncia Schreber, 1775.) ТАРАЛУУ ӨЗГӨЧӨЛҮКТӨРҮ
  3. FEATURES DISTRIBUTION OF THE SNOW LEOPARD (Uncia uncia Schreber, 1775.) IN THE TERRITORY OF THE STATE NATURAL PARK «SARKENT»
Аннотация
  1. В статье представлены результаты исследования особенностей распространения снежного барса (Uncia uncia Schreber, 1775) на территории Саркентского ГПП. В результате исследования установлено, что динамика численности снежного барса в парке за период 2012-2019 гг. существенно не отличалась во всех обходах. Однако их динамические показатели нестабильны в Асман джайло и Кен джайло. В частности, вначале он снизился с 7,14 ± 3,44 % до 1,78 ± 1,77 % в Кен джайлоо, аналогичное явление наблюдалось в Асман джайлоо (3,57 ± 2,48 - 0,26 ± 0,04), вновь увеличилось на 5,36 ± 3,01 % и снизился на 1,78 ± 1,77% в следующем году. Однако в целом динамика численности снежного барса по территории парка увеличилась с 0,07 ± 0,02 % до 0,20 ± 0,25 %. В заключение выявлено, что причина колебания численности снежного барса заключается в том, что современное состояние горных экосистем зависит от воздействия антропогенной нагрузки.
  2. Макалада «Саркент» МЖПнын аймагындагы ак илбирстердин (Uncia uncia Schreber, 1775.) таралуу өзгөчөлүктөрү боюнча изилдөөнүн жыйынтыктары берилген. Изилдөөнүн натыйжасында парктын аймагындагы илбирстин 2012-2019- жылдар аралыгындагы сандык көрсөткүчтөрүнүн динамикасы айлампалар боюнча кескин айырмаланбагандыгы аныкталды. Бирок Асман жайлоо менен Кең жайлоодо алардын динамикалык көрсөткүчү туруктуу эмес. Тактап айтканда адегенде Кең жайлоодо 7,14 ± 3,44%дан 1,78± 1,77%га чейин төмөндөсө, Асман жайлоодо (3,57 ± 2,48 - 0,26 ± 0,04) да ушундай эле көрүнүш байкалып, кайра 5,36± 3,01% өсүп, кийинки жылга 1,78±1,77 %га төмөндөп кеткен. Бирок жалпы парктын аймагы боюнча жыйынтыктап алганда ак илбирстин динамикалык көрсөткүчү 0,07 ± 0,02%дан 0,20± 0,25%га чейин өскөндүгү байкалып турат. Жыйынтыктап айтканда ак илбирстердин санынын өйдө ылдый болушунун себеби бүгүнкү күндөгү тоо экосистемасынын абалы антропогендик басымдын тасиринен көз каранды экендиги даана байкалып турат.
  3. The article presents the results of a study of the features of the distribution of the snow leopard (Uncia uncia Schreber, 1775) on the territory of the Sarkent State Nature Reserve. As a result of the study, it was found that the dynamics of the number of snow leopards in the park for the period 2012-2019. did not differ significantly in all rounds. However, their dynamic performance is unstable in Asman jailo and Ken jailo. Inparticular, at first it decreased from 7.14 ± 3.44% to 1.78 ± 1.77% in Ken jailoo, a similar phenomenon was observed in Asman jailoo (3.57 ± 2.48 - 0.26 ± 0.04), again increased by 5.36 ± 3.01% and decreased by 1.78 ± 1.77% in the next year. However, in general, the dynamics of the snow leopard population in the park increased from 0.07 ± 0.02% to 0.20 ± 0.25%. In conclusion, it was revealed that the reason for fluctuations in the number of snow leopards is that the current state of mountain ecosystems depends on the impact of anthropogenic pressure.
Негизги сөздөр
  1. экосистема, популяция, рекреация, этология, ландшафт, миграция, териология, экскременты, динамика, вид.
  2. экосистема, популяция, рекреациялык, эталогия, ландшафт, миграция, териология, экскремент, динамика, түр.
  3. ecosystem, population, recreation, ethology, landscape, migration, theriology, excrement, dynamics, species
Авторлор жөнүндө маалымат
  1. Абжамилов Сапарбай Ташматович, Ошский государственный университет, г. Ош, КР, кандидат биологических наук, доцент. Балташева Айчурек Анарбаевна, Ошский государственный университет, г. Ош, Кыргызская Республика, магистрант. Абдуллаева Рахимахон Хамдамовна, Ошский государственный университет, г. Ош, Кыргызская Республика, магистрант.
  2. Абжамилов Сапарбай Ташматович, Ош мамлекеттик университети, Ош шаары, Кыргыз Республикасы, биология илимдеринин кандидаты, доцент. Балташева Айчүрөк Анарбаевна, Ош мамлекеттик университети, Ош шаары, Кыргыз Республикасы, магистрант. Абдуллаева Рахимахон Хамдамовна, Ош мамлекеттик университети, Ош шаары, Кыргыз Республикасы, магистрант.
  3. Saparbai Abzhamilov, Osh State University, Osh, Kyrgyz Republic, candidate of biological sciences, associate professor. Aichurek Baltasheva, Osh State University, Osh, Kyrgyz Republic, undergraduate student. Rakhimakhon Abdullaeva, Osh State University, Osh,Kyrgyz Republic, undergraduate student.
Pdf версиясы
DOI
  • 10.26104/NNTIK.2022.56.99.017
  • Цитаталоо
  • Абжамилов С.Т., Балташева А.А., Абдуллаева Р.Х. ОСОБЕННОСТИ РАСПРОСТРАНЕНИЕ СНЕЖНОГО БАРСА (Uncia uncia Schreber, 1775.) НА ТЕРРИТОРИИ ГОСУДАРСТВЕННОГО ПРИРОДНОГО ПАРКА «САРКЕНТ». Наука, новые технологии и инновации Кыргызстана. 2022. №. 2. C. 61-65