Жаңы саны

2023, №: 5

Кененирээк

Наука, новые технологии и инновации Кыргызстана

Макала
Авторлор
  1. Ташматова В.А.
  2. Ташматова В.А.
  3. V. Tashmatova
Макаланын аты
  1. РЕШЕНИЯ МАТЕМАТИЧЕСКИХ ЗАДАЧ НА ШАХМАТНОЙ ДОСКЕ
  2. МАТЕМАТИКАЛЫК МАСЕЛЕЛЕРДИ ШАХМАТ ТАКТАСЫНДА ЧЫГАРУУ
  3. SOLVING MATHEMATICAL PROBLEMS ON A CHESSBOARD
Аннотация
  1. Шахматы не только популярная игра, но и источник многих интересных математических задач. Актуальность и новизна темы в том, что шахматы во все времена привлекали большое внимание как взрослых, так и детей. Интересуясь шахматами и в то же время будучи, сама математиком, я решила наблюдать, как математические знания применяются на шахматной доске, а также какие результаты они дают детям, используя их в одной части урока. Сравнение математики и шахмат как областей человеческой деятельности очень интересно и заслуживает особого изучения. В статье рассказывается о том, как с помощью применения математических знаний на шахматной доске дети обучаются абстрактному мышлению, сообразительности, умению строить планы и принимать правильные решения в сложных ситуациях. Также рассматриваются различные примеры, которые можно решить на шахматной доске и на шахматной доске с помощью шахматных фигур.
  2. Шахмат популярдуу оюн гана эмес, ошондой эле көптөгөн кызыктуу математикалык маселелердин булагы. Теманын актуалдуулугу жана жаңылыгы шахмат бардык убакта чоңдордун да балдардын да көңүлүн өзүнө буруп келгени. Шахматка кызыгып ошол эле учурда өзүм математик болгондуктан, математикалык билимдер шахмат тактасында кантип колдонулаарын, ошондой эле балдарга сабактын бир бөлүгүндө колдонуп кандай жыйынтык берерин байкоону чечтим. Математика менен шахматты адамдын иш-аракетинин чөйрөсү катары салыштыруу абдан кызыктуу жана өзгөчө изилдөөгө татыктуу. Макалада математикалык билимдерди шахмат тактасында колдонуу аркылуу балдар абстрактуу ой жүгүртүүгө, тапкычтыкка, план түзүүгө жана татаал кырдаалда туура чечим чыгаруу жөндөмүн өнүктүрүүгө тарбияланаары жөнүндө айтылат. Ошондой эле шахмат тактасында жана шахмат тактасында шахмат фигураларын колдонуу менен чечүүгө боло турган ар кандай мисалдар каралат.
  3. Chess is not only a popular game, but also a source of many interesting mathematical problems. The relevance and novelty of the topic is that chess has always attracted a lot of attention from both adults and children. Being interested in chess and at the same time being a mathematician myself, I decided to observe how mathematical knowledge is applied on the chessboard, as well as what results they give to children, using them in one part of the lesson. The comparison of mathematics and chess as fields of human activity is very interesting and deserves special study. The article describes how, through the use of mathematical knowledge on a chess board, children learn abstract thinking, ingenuity, the ability to make plans and make the right decisions in difficult situations. Various examples are also considered that can be solved on a chessboard and on a chessboard using chess pieces.
Негизги сөздөр
  1. шахматы, шахматная доска, геометрическая прогрессия, теорема Пифагора, траектории фигур, осевая симметрия, координатная плоскость, вертикальное положение, горизонтальное положение.
  2. шахмат, шахмат тактасы, геометриялык прогрессия, пифагордун теоремасы, фигуралардын траекториялары, октук симметрия, координаттык тегиздик, вертикалдык абал, горизонталдык абал
  3. chess, chessboard, geometric progression, Pythagorean theorem, trajectories of figures, axial symmetry, coordinate plane, vertical position, horizontal position.
Авторлор жөнүндө маалымат
  1. Ташматова Вилюра Абдиллакимовна, Ошский государственный педагогический университет, г. Ош, Кыргызская Республика.
  2. Ташматова Вилюра Абдиллакимовна, Ош мамлекеттик педагогикалык университети, Ош шаары, Кыргыз Республикасы.
  3. Vilyura Tashmatova, Osh State Pedagogical University, Osh, Kyrgyz Republic.
Pdf версиясы
DOI
  • 10.26104/NNTIK.2019.45.557
  • Цитаталоо
  • Ташматова В.А. РЕШЕНИЯ МАТЕМАТИЧЕСКИХ ЗАДАЧ НА ШАХМАТНОЙ ДОСКЕ. Наука, новые технологии и инновации Кыргызстана. 2022. №. 5. C. 30-32