|
|
-
Авязова А.М.
-
Авязова А.М.
-
A. Avyazova
-
КАСЫМ ТЫНЫСТАНОВ И КЫРГЫЗСКАЯ ОРФОГРАФИЯ
-
КАСЫМ ТЫНЫСТАНОВ ЖАНА КЫРГЫЗ ОРФОГРАФИЯСЫ
-
KASYM TYNYSTANOV AND KYRGYZ SPELLING
-
Касым Тыныстанов был одним из первых кыргызских лингвистов, внимательно изучивших кыргызскую письменность и
ее правописание. Как лингвист и ученый Касым Тыныстанов
принимал активное участие в создании кыргызского национального письма. Первоначально он поддерживал арабскую
графику и поощрял переход к латинскому, а затем и к русскому сценарию. Он разработал принципы современной кыргызской орфографии и создал первые учебники на кыргызском
языке. Таким образом, статья посвящена 120-летию со дня
рождения первого исследователя кыргызского языкознания,
профессора Касыма Тыныстанова. Вклад Тыныстанова в
кыргызскую орфографию будет рассмотрен с акцентом на
его внимание к кыргызской орфографии, ее правилам,
принципам орфографии кыргызского литературного языка,
его взглядам на написание иностранных и оригинальных
кыргызских слов, а также его исследовательской работе.
-
Касым Тыныстанов кыргыз тилчилеринин ичинен
биринчилерден болуп, кыргыз жазуусуна жана анын
орфографиясына кылдаттык менен мамиле кылган илимпоз
болгон. Тилчи-илимпоз катары Касым Тыныстанов
кыргыздын улуттук жазмасын түзүүгө белсемдүү
катышкан. Адегенде араб жазмасын колдоп, андан латын
тамгасына, андан орус жазмасына өтүүгө үндөгөн. Азыркы
кыргыз орфографиясынын принциптерин иштеп чыгуу менен
кыргыз тили боюнча алгачкы окуу китептерин түзгөн.
Ошентип, макала кыргыз тил илиминин алгачкы изилдөөчүсү
профессор Касым Тыныстановдун 120 жылдыгына арналат
да, мында Касым Тыныстановдун кыргыз орфографиясына
кандай көңүл бурганына, анын эрежелери, кыргыз адабий тилинин орфографиясынын принциптери, четтен кирген жана
кыргыздын төл сөздөрүнүн жазылыштары жөнүндөгү ойпикирине, кандай изилдөө- иликтөө иштерин
жүргүзгөндүгүнө токтолуу менен кыргыз орфографиясына
кошкон салымы иликтөөгө алынат.
-
Kasym Tynystanov was one of the first Kyrgyz linguists who
carefully studied Kyrgyz writing and its spelling. As a linguist and
scientist K. Tynystanov took an active part in the creation of the
Kyrgyz national letter. Initially, he supported the Arabic script and
encouraged the transition to Latin, and then to the Russian script.
He developed the principles of modern Kyrgyz spelling and
created the first textbooks in the Kyrgyz language. Thus, the article
is dedicated to the 120th anniversary of the birth of the first
researcher of Kyrgyz linguistics, Professor Kasym Tynystanov.
Tynystanov's contribution to the Kyrgyz orthography will be
considered with an emphasis on his attention to the Kyrgyz
orthography, its rules, the principles of orthography of the Kyrgyz
literary language, his views on the writing of foreign and original
Kyrgyz words.
-
алфавит, правописание, грамматика, член, составное слово, заглавная буква, кыргызский литературный язык, компонент, лингвист
-
алфавит, орфография, грамматика, мүчө, татаал сөз, баш тамга, кыргыз адабий тили, компонент, тилчи.
-
alphabet, spelling, grammar, member, compound word, title letter, Kyrgyz literary language, component
Авторлор жөнүндө маалымат
-
Авязова Айгуль Мусаевна, Баткенский
государственный университет, Сулюктинского
гуманитарно-экономического институт,
г. Сулюкта, Кыргызская Республика,
преподаватель.
-
Авязова Айгул Мусаевна, Баткен мамлекеттик
университети, Сүлүктү гуманитардыкэкономикалык институту, Сүлүктү шаары,
Кыргыз Республикасы, окутуучу.
-
Aigul Avyazova, Batken State University, Sulukta
Humanitarian and Economic Institute, Sulyukta,
Kyrgyz Republic, lecturer.
DOI:10.26104/NNTIK.2019.45.557
Авязова А.М. КАСЫМ ТЫНЫСТАНОВ И КЫРГЫЗСКАЯ ОРФОГРАФИЯ. Наука, новые технологии и инновации Кыргызстана. 2021. №. 8. C. 144-147
|
