Жаңы саны

2023, №: 5

Кененирээк

Наука, новые технологии и инновации Кыргызстана

Макала
Авторлор
  1. Шаимкулова Р.Р.
  2. Шаимкулова Р.Р.
  3. R. Shaimkulova
Макаланын аты
  1. ИЗУЧЕНИЕ УЗГЕНСКОЙ ТОПОНИМИИ
  2. ӨЗГӨН ТОПОНИМИЯСЫНЫН ИЗИЛДЕНИШИ
  3. STADY OF UZQEN TOPONYMS
Аннотация
  1. В данной научной статье рассматривается изучение Узгенской топонимии. Это так же тесро связано с топонимической основой проблемы, связанной с пограничным вопросом Кыргызстана. Это связано с тем, что обострение геополитики в Центральной Азии в целом усилило ее влияние в Ферганской области и потребовало объективного изучения некоторых исторических топонимов. Факт, подтверждающий историческое становление кыргызской государственности и то, что показателями этапов развития кыргызского языка являются основным принципом в научном сообществе. Следовательно, это одна из самых актуальных проблем кыргызского языкознания в контексте топонимов, которые государство заложило в основу нашей региональной целостности и поставило перед любимы сепаратистскими действиями. Безусловно, научно точная и правильная трактовка языковой природы топонимов не только отражает кыргызскую государственность, но и укрепляет ее этническую монолитность. Столь актуальные вопросы лишний раз доказывают серьезность и актуальность изучаемой темы. В некоторых странах именование основано на природных особенностях земли, в то время как в других странах именование более распространено, в зависимости от того, кому принадлежит земля или кто там живет впервые. Также есть комментарии по поводу названия города Узген. По некоторым данным, Узген-Огузкент, Огузхан является предком тюркоязычных народов. Возведен честь Огуз хана. Кент в переводе с турецкого означает город. Благодаря этому он стал известен как город Узген.
  2. Бул илимий макалада Өзгөн топонимиясынын изилдениши каралды. Кыргызстандын чек ара маселесине байланышкан көйгөйдүн топонимдик негизи менен да тыгыз байланыштуу. Анткени геосаясаттын жалпы Орто Азиядагы кескин курчушу Фергана чөлкөмүнө өз таасирин күчөтүү менен айрым тарыхый топонимдердин объективдүү изилдениш талабын койду. Кыргыз мамлекеттүүлүгүнүн тарыхый жактан калыптануусун далилдөөчү факты жана кыргыз тилинин өнүгүү этаптарынын көрсөткүчү топонимдер боло тургандыгы илимий чөйрөдө аныкталган негизги жобо болуп саналат. Ошондуктан мамлекетибиздин чөлкөмдүк бүтүндүгүн негиздеген жана ар кандай сепаратистик багыттагы аракеттерге чекит койгон топонимдер алкагы кыргыз тил илиминин актуалдуу проблемаларынын бири. Албетте, топонимдердин лингвистикалык табияты илимий жактан так жана туура чечмелениши Кыргыз мамлекеттүүлүгүнүн чектерин кана көрсөтпөстөн, анын этникалык монолиттүүлүгүн да бекемдейт. Мындай кечиктирилгис актуалдуу маселелер изилдөөгө алынып жаткан теманын орчундуулугун жана курчтугун дагы бир ирет далилдейт. Бир катар элдерде ошол жердин жаратылыш өзгөчөлүктөрүнө жараша ат берүү негизги орунду ээлесе, экинчи бир элдерде ошол жерди ким ээликтеп тургандыгына же алгачкы ирет ким ал жерде жашап, ким биринчи болуп отурукташкандыгына жараша ат коюу көбүрөөк колдонулат. Өзгөн шаарынын аталышы боюнча да бир канча пикирлер айтылып келүүдө. Айрым маалыматтарда Өзгөн – Огузкент деп чечмеленип, Огузхан түрк тилдүү элдердин түп атасы болот. Огузхандын урматына коюлган. Кент –түрк тилинде шаар дегенди түшүндүрөт. Ушундан улам Өзгөн шаары болуп аталып калган.
  3. This scientific article discusses the study of Urgent toponymy. It is also closely related to the homonymic basis of the border issue in Kyrgyzstan. This is because the sharpening of geopolitics in Central Asia as a whole has strengthened its influence in the Fergana region and has demanded an objective study of some historical troponins. The fact proving the historical formation of the Kyrgyz statehood and the fact that the indicators of the stages of development of the Kyrgyz language are troponins is the main principle in the scientific community. Therefore, it is one of the most pressing problems of Kyrgyz linguistics in the context of troponins, which the state founded our regional integrity and put before any separatist actions. Of course, the scientifically accurate and correct interpretation of the linguistic nature of troponins not only reflects the Kyrgyz statehood, but also strengthens its ethnic monolith city. Such urgent issues once again prove the seriousness and urgency of the subject under study. In some countries, the name is based on natural features of the land. While in other countries the naming is more common, depending on whether the land belongs to the country or who lives for the first time. There are also comments about the name of the city Urgent. According to some sources, Uren Oguzhent, Guzman is the prefect of the Turkish-speaking peoples.
Негизги сөздөр
  1. топонимы, исследования, ученые, названия, долина, исторические факты, регион, город, научный, регион, племена.
  2. топонимдер, изилдениши, окумуштуулар, аталышы, өрөөн, тарыхый фактылар, чөлкөм, шаар, илимий, аймак, уруулар.
  3. toponyms, research, scientists, names, valley, historical facts, region, city, scientific, region, tribes.
Авторлор жөнүндө маалымат
  1. Шаимкулова Р. Р., Ошский государственный педагогический институт, г.Ош, Кыргызская Республика, старший преподаватель.
  2. Шаимкулова Р. Р., Ош мамлекеттик университети, Ош шаары, Кыргыз Республикасы, окутуучу.
  3. R. Shaimkulova, Osh State University, Osh, Kyrgyz Republic, senior lecturer.
Pdf версиясы
DOI
  • DOI:10.26104/NNTIK.2019.45.557
  • Цитаталоо
  • Шаимкулова Р.Р. ИЗУЧЕНИЕ УЗГЕНСКОЙ ТОПОНИМИИ. Наука, новые технологии и инновации Кыргызстана. 2021. №. 5. C. 32-35