Жаңы саны

2024, №: 3

Кененирээк

Наука, новые технологии и инновации Кыргызстана

Макала
Авторлор
  1. Абдрахматов К.Е., Калысова Ж., Тилек кызы Г.
  2. Абдрахматов К.Е., Калысова Ж., Тилек кызы Г.
  3. K.E. Abdrakhmatov, Zh.K. Kalysova, Tilek kyzy G.
Макаланын аты
  1. СТРУКТУРНОЕ ПОЛОЖЕНИЕ ЗЕМЛЕТРЯСЕНИЙ ЧУЙСКОЙ ВПАДИНЫ И ЕЕ ГОРНОГО ОБРАМЛЕНИЯ
  2. ЧҮЙ ӨРӨӨНҮНДӨГҮ ЖЕР ТИТИРӨӨЛӨРДҮН ТҮЗҮМДҮГҮ ЖАНА АНЫН ТОО ЧЕТТӨӨЛӨРҮ
  3. STRUCTURAL POSITION OF EARTHQUAKES IN THE CHUI BASIN AND ITS MOUNTAIN FRAME
Аннотация
  1. Согласно схеме тектонического районирования северовосточной части Кыргызстана, Чуйская впадина и ее горное обрамление относятся к каледонской складчатой области Северного Тянь-Шаня. В ее пределах выделяются разновозрастные элементы. Структурное положение эпицентров землетрясений Чуйской впадины и ее горного обрамления находится в тесной связи с особенностями сочленения горного сооружения с впадиной, отличающихся геологической историей развития и структурными особенностями. Основная часть землетрясений располагается в зоне области постоянных воздыманий (до 4–5 км) в кайнозойское время, начиная с олигоцена и с плиоцена. Эпицентры сильных событий расположены в поднятых крыльях краевых разломов, ограничивающих область поднятий от зоны абсолютных и относительных опусканий.
  2. Кыргызстандын түндүк-чыгыш бөлүгүнүн тектоникалык райондоштуруунун схемасына ылайык, Чүй өрөөнү жана анын тоо алкактары Түндүк Тянь-Шандын каледон бүктөлгүчтүк облусуна кирет. Анын аймагында ар түрдүү курактагы элементтерге бөлүнөт. Чүй өрөөнүнүн жана анын тоо алкактарынын жер титирөөсүнүн эпицентринин түзүмдүк жобосу тоо-кен курулмаларынын бөлүнгөнүнүн өзгөчөлүктөрү өрөөн менен тыгыз байланыштуу болуп, геологиялык өнүгүү тарыхы жана структуралык өзгөчөлүктөрү менен айырмаланат. Жер титирөөлөрдүн негизги бөлүгү туруктуу көтөрүүлөрдүн зонасынын аймагында (4-5 км чейин) кайнозой убагында, олигоценадан жана плиоценадан баштап жайгаштырылат. Күчтүү титирөөлөрдүн эпицентрлери жаракалардын четки канаттарынын көтөрүлгөн жагында жайгашып, көтөрүү аймагын абсолюттук жана салыштырмалуу түшүрүү менен чектеген.
  3. According to the scheme of tectonic zoning of the northeastern part of Kyrgyzstan, the Chui basin and its mountain frame belong to the Caledonian folded region of the Northern Tien Shan. Within its limits, elements of different ages are distinguished. The structural position of the earthquake epicenters of the Chu basin and its mountain framing is in close connection with the peculiarities of the articulation of the mountain structure with the depression, which differ in the geological history of development and structural features. Most of the earthquakes are located in the zone of constant uplift (up to 4–5 km) in the Cenozoic, starting from the Oligocene and from the Pliocene. The epicenters of strong events are located in the uplifted flanks of marginal faults that limit the area of uplifts from the zone of absolute and relative subsidence.
Негизги сөздөр
  1. Чуйская впадина, структура, землетрясение, тектоника, разлом, глубина, эпицентр.
  2. Чүй өрөөну, түзүмү, жер титирөө, тектоника, жарака, терендик, эпицентр.
  3. Chu basin, structure, earthquake, tectonic, fault, depth, epicenter.
Авторлор жөнүндө маалымат
  1. Абдрахматов Канат Ермекович, Национальный Академия наук Кыргызской Республики, г.Бишкек, Кыргызская Республика, доктор геолого-минералогических наук, профессор. Калысова Ж., Национальный Академия наук Кыргызской Республики, г.Бишкек, Кыргызская Республика, млад.научный сотрудник. Тилек кызы Гулкайыр, Национальный Академия наук Кыргызской Республики, г.Бишкек, Кыргызская Республика, младший научный сотрудник.
  2. Абдрахматов Канат Ермекович, Кыргыз Республикасынын Улуттук илимдер Академиясы, Бишкек ш., Кыргыз Республикасы, геология жана минералогия илимдеринин доктору, профессор. Калысова Ж., Кыргыз Республикасынын Улуттук илимдер Академиясы, Бишкек ш., Кыргыз Республикасы, кенже илимий кызматкер. Тилек кызы Гулкайыр, Кыргыз Республикасынын Улуттук илимдер Академиясы, Бишкек ш., КР, кенже илимий кызматкер.
  3. Kanat Abdrakhmatov, National Academy of Sciences of the Kyrgyz Republic, Bishkek, Kyrgyz Republic, doctor of geological and mineralogical sciences, professor. Zh. Kalysova, National Academy of Sciences of the Kyrgyz Republic, Bishkek, Kyrgyz Republic, junior researcher. Tilek kyzy Gylkair, National Academy of Sciences of the Kyrgyz Republic, Bishkek, Kyrgyz Republic, junior researcher.
Pdf версиясы
DOI
  • DOI:10.26104/NNTIK.2019.45.557
  • Цитаталоо
  • Абдрахматов К.Е., Калысова Ж., Тилек кызы Г. СТРУКТУРНОЕ ПОЛОЖЕНИЕ ЗЕМЛЕТРЯСЕНИЙ ЧУЙСКОЙ ВПАДИНЫ И ЕЕ ГОРНОГО ОБРАМЛЕНИЯ. Наука, новые технологии и инновации Кыргызстана. 2021. №. 4. C. 68-72