|
|
-
Эрменбаев Б.О., Чонтоев Д.Т., Саякбаев Д.Д., Абдраев Ж.К., Омурбеков С.
-
Эрменбаев Б.О., Чонтоев Д.Т., Саякбаев Д.Д., Абдраев Ж.К., Омурбеков С.
-
B.O. Ermenbaev, D.T. Chontoev, D.D. Sayakbaev, J.K. Abdraev, S. Omurbekov
-
СОВРЕМЕННАЯ ЭВОЛЮЦИЯ ЛЕДНИКОВ ХРЕБТА ТЕСКЕЙ АЛА-ТОО ЗА ПОСЛЕДНИЕ 50 ЛЕТ
-
АКЫРКЫ 50 ЖЫЛ ИЧИНДЕ ТЕСКЕЙ АЛА-ТОО КЫРКАСЫНДАГЫ МӨҢГҮЛӨРДҮН ӨЗГӨРҮЛҮШҮ
-
THE CONTEMPORARY EVOLUTION OF GLACIERS OF THE TESKEY ALA-TOO RIDGE OVER THE LAST 50 YEARS
-
В статье приводятся результаты исследований за динамикой изменения площади оледенения северного (бассейна реки
Чон-Кызыл-Суу) и южного хр. Тескей Ала-Тоо за последние 50
лет. Анализированы данные скоростью линейного отступания
опорных ледников района исследований за последние 50 лет полученные методом инструментального и дистанционного зондирования с помощью космоснимков. Показано, что с 1965 года площадь ледников бассейна р.Чон-Кызыл-Суу северного
склона непрерывно сокращалась, а отступание ледников особенно увеличилось в последние 20 лет. Значительные отступание ледников и сокращение их площади выявлено на южного
склона хр. Тескей Ала-То. Приведены данные о балансе массы
репрезентативного ледника Кара-Баткак за последние 60 лет
как важнейший показатель изменения динамики ледника.
-
Макалада автордун түндүк (Чон-Кызыл-Суу бассейнинин мисалында) жана түштүк тескей Алал-Тоо кыркасындагы
мөңгүлөрдүн акыркы 50 жыл ичиндеги динамикасынын өзгөрүүсүн аныктоо боюнча изилдөөлөрүнүн натыйжалары келтирилген. Ошондой эле Космоcтук сүрөттөрдүн жардамы
менен аралыктан жана түздөн-түз аспаптар менен изилдөө
ыкмалары менен акыркы учурдагы мөңгүлөрдүн артка чегинүүсү анализденген. 1965-жылдан тартып Чоң-Кызыл-Суу
бассейниндеги мөңгүлөрдүн аянты үзгүлтүксүз азайган, ошондой эле мөңгүлөрдүн артка чегинүүсү өзгөчө, акыркы 20 жыл
ичинде көбөйгөн. Өзгөчө түштүк тескей Алал-Тоо кыркасындагы жайгашкан мөңгүлөрдүн аянтынын азайуусу аныкталган. Тандалып алынган репрезентативдик Кара-Баткак мөнгүсүнүн мисалындагы масс балансы эсептөө жыйынтыктары
көрсөтүлгөн.
-
The article presents the results of research into the dynamics
of changes in the area of glaciation of the northern (Chon-KyzylSuu river basin) and southern Teskey Ala-Too ridge over the past
50 years. The data on the rate of linear retreat of the reference
glaciers of the research area for the last 50 years, obtained with the
method of instrumental and remote sensing using satellite images,
have been analyzed. It is shown that since 1965 the area of glaciers
in the Chon-Kyzyl-Suu river basin has been continuously decreasing, and the retreat of glaciers has especially increased in the last
20 years. Significant retreat of glaciers and reduction of their area
was revealed on the southern slope of the Teskey Ala-Too ridge. The
data on the mass balance of the representative Kara-Batkak glacier
for the last 60 years are presented as the most important indicator
of the change in the glacier dynamics.
-
ледник, тескей ала-тоо, баланс массы, абляция, аккумуляция, линейное отступание, космоснимок, изменение климата, кара-баткак, бассейн чон-кызыл-суу.
-
мөңгү, тескей ала-тоо баланс массы, абляция, аккумуляция, артка чегинүүсү, космостук сүрөттөр, кара-баткак, климаттын өзгөрүшү, чон-кызыл-суу бассейни.
-
glacier, teskei ala-too, mass balance, ablation, accumulation, linear retreat, satellite image, climate change, karabatkak, chon-kyzyl-suu basin.
Авторлор жөнүндө маалымат
-
Эрменбаев Бакыт Орозалиевич, Национальная Академия наук
Кыргызской Республики, г.Бишкек, Кыргызская Республика.
Чонтоев Доктурбек Токтосартович, Национальная Академия
наук Кыргызской Республики, г.Бишкек, Кыргызская Республика,
доктор географических наук, профессор.
Саякбаев Данияр Досоевич, Национальная Академия наук Кыргызской Республики, г.Бишкек, Кыргызская Республика, аспирант.
Абдраев Жанат Кенешович, Национальная Академия наук
Кыргызской Республики, г.Бишкек, Кыргызская Республика,
младший научный сотрудник.
Омурбеков Саламат Мелисович, Национальная Академия наук
Кыргызской Республики, г.Бишкек, Кыргызская Республика,
младший научный сотрудник.
-
Эрменбаев Бакыт Орозалиевич, Кыргыз Республикасынын Улуттук илимдер Академиясы, Бишкек ш., Кыргыз Республикасы.
Чонтоев Доктурбек Токтосартович, Кыргыз РеспубликасынынУлуттук илимдер Академиясы, Кыргыз Республикасы,
Бишкек ш., география илимдеринин доктору, профессор.
Саякбаев Данияр Досоевич, Кыргыз Республикасынын Улуттук
илимдер Академиясы, Бишкек ш., Кыргыз Республикасы, аспирант.
Абдраев Жанат Кенешович, Кыргыз Республикасынын Улуттук
илимдер Академиясы, Бишкек ш., Кыргыз Республикасы, кенже
илимий кызматкер.
Омурбеков Саламат Мелисович, Кыргыз Республикасынын
Улуттук илимдер Академиясы, Бишкек ш., Кыргыз Республикасы, кенже илимий кызматкер.
-
Bakyt Ermenbaev, National Academy of Sciences of the Kyrgyz
Republic, Bishkek, Kyrgyz Republic.
Dokturbek Chontoev, National Academy of Sciences of the Kyrgyz
Republic, Bishkek, Kyrgyz Republic, doctor of technical sciences,
doctor of geographical sciences, academician, professor.
Daniyar Sayakbaev, National Academy of Sciences of the Kyrgyz
Republic, Bishkek, Kyrgyz Republic, post-graduate student.
Zhanat Abdraev, National Academy of Sciences of the Kyrgyz
Republic, Bishkek, Kyrgyz Republic, junior researcher.
Salamat Omurbekov, National Academy of Sciences of the Kyrgyz
Republic, Bishkek, Kyrgyz Republic, junior researcher.
DOI:10.26104/NNTIK.2019.45.557
Эрменбаев Б.О., Чонтоев Д.Т., Саякбаев Д.Д., Абдраев Ж.К., Омурбеков С. СОВРЕМЕННАЯ ЭВОЛЮЦИЯ ЛЕДНИКОВ ХРЕБТА ТЕСКЕЙ АЛА-ТОО ЗА ПОСЛЕДНИЕ 50 ЛЕТ. Наука, новые технологии и инновации Кыргызстана. 2021. №. 4. C. 39-43
|
