Жаңы саны

2023, №: 5

Кененирээк

Наука, новые технологии и инновации Кыргызстана

Макала
Авторлор
  1. Исаков К.А., Бойтоева С., Абдижапар кызы А.
  2. Исаков К.А., Бойтоева С., Абдижапар кызы А.
  3. K.A. Isakov, S. Boytoeva, Abdizhapar kyzy A.
Макаланын аты
  1. РЕЛИГИОЗНО-МИСТИЧЕСКАЯ (СУФИЙСКАЯ) ПРИРОДА МОРАЛЬНО-ЭТИЧЕСКИХ НОРМ
  2. МОРАЛДЫК-ЭТИКАЛЫК НОРМАЛАРДЫН ДИНИЙ-МИСТИКАЛЫК (СУФИЗМДИК) ТАБИЯТЫ
  3. THE RELIGIOUS-MYSTICAL (SUFISM) NATURE MORAL AND ETHICAL NORMS
Аннотация
  1. Нормы морали это нормы поведения человека, возни-кающие из морали. Их исполнение является моральным долгом, их нарушение является источником моральной ви-ны. Это одно из основных понятий этики. Моральные нор-мы формируют систему, отличающуюся от остальных нормативных систем (права, обычая, этикета). Ряд авто-ров признаёт моральные нормы приоритетными по отно-шению к другим нормам, а иногда и придают им такие свойства, как категоричность, жёсткость, универсаль-ность, неизменность. Нормы морали оцениваются граж-данским обществом в связи от уровня его развития. Не-которые авторы различают «нормы морали», являющиеся руководящим принципом этики и вытекающие из него кон-кретные моральные нормы. В этой научной статье дается социально-философский анализ гуманистического содер-жания социоэтики суфизма, ценности социальной справед-ливости, морально-нравственные нормы, правила поведе-ния людей, такие ценности как социальная справедливость средневековья.
  2. Адеп ченемдери бул адеп-ахлак келип чыккан адамдын жүрүм-турум ченемдери. Алардын аткарылышы, адеп-ах-лактык милдет болуп саналат, алардын бузулушу морал-дык күнөөлүү булагы болуп саналат. Этика негизги түшү-нүктөрдүн бири. Моралдык ченемдер башка ченемдик сис-темалардан (укук, адаттык, этикет) айырмаланган ту-тумду түзөт. Бир катар авторлор моралдык ченемдерди башка ченемдерге карата артыкчылыктуу деп тааныйт, ал эми кээде аларга кандайдыр бир категориялуулук, ка-туулук, универсалдуулук, өзгөрүлбөстүк сыяктуу касиет-терди беришет. Моралдын ченемдери жарандык коом та-рабынан анын өнүгүү деңгээлине байланыштуу бааланат. Кээ бир авторлор этика боюнча жетектөөчү принцип болуп саналган жана андан келип чыккан конкреттүү мо-ралдык ченемдер "моралдын ченемдери" деп айырмалашат. Бул макалада орто кылымдарга мүнөздүү диний-мистика-лык феномен болгон суфизмдеги моралдык-нравалык нор-малар, адамдардын жүрүм-турум эрежелери, социалдык адилеттүүлүк сыяктуу баалуулуктар талдоого алынып, социалдык-философиялык илимий өңүттө чагылдырылды.
  3. The norms of morality are the norms of human behavior that arise from morality. Their performance is a moral duty, their violation is a source of moral guilt. This is one of the basic concepts of ethics. Moral norms form a system that differs from other normative systems (law, custom, etiquette). A number of authors recognize moral norms as priority in relation to other norms, and sometimes give them such properties as categori-cality, rigidity, universality, and immutability. The norms of mo-rality are evaluated by civil society depending on the level of its development. Some authors distinguish between the "norms of morality", which are the guiding principle of ethics, and the spe-cific moral norms that follow from it. This scientific article pro-vides a socio-philosophical analysis of the humanistic content of Sufism's socioethics, the values of social justice, moral norms, rules of human behavior, such values as social justice of the Middle Ages.
Негизги сөздөр
  1. Ключевые слова: Суфизм, дары Бога, паломничество, зикр, бедность, морально-этические нормы, даосизм, кон-фуцианство, рабский интерес, санкционированные норма-тивы.
  2. Негизги сөздөр: Суфизм, Кудайдын кенчи, зыярат, зикир, факир, моралдык-этикалык нормалар, даосизм, кон-фуйчилик, пенделик кызыкчылык, санкцияланган норматив-дер.
  3. Key words: Sufism, God's treasure, pilgrimage, dhikr, po-verty, moral and ethical norms, Taoism, Confucianism, slave in-terest, sanctioned norms.
Авторлор жөнүндө маалымат
  1. Исаков Кубанычбек Абдыкадырович, Ошский государственный университет, г.Ош, Кыргызская Республика, доктор философских наук, профессор. Бойтоева Салтанат Саитовна, Ошский государственный университет, г.Ош, Кыргызская Республика, аспирант. Абдижапар кызы Адинай, Ошский государственный университет, г.Ош, Кыргызская Республика, аспирант.
  2. Исаков Кубанычбек Абдыкадырович, Ош мамлекеттик университети, Ош шаары, Кыргыз Республикасы, философия илимдеринин доктору, профессор. Бойтоева Салтанат Саитовна, Ош мамлекеттик университети, Ош шаары, Кыргыз Республикасы, аспирант. Абдижапар кызы Адинай, Ош мамлекеттик университети, Ош шаары, Кыргыз Республикасы, аспирант.
  3. Kubanychbek Isakov, Osh State University, Osh, Kyrgyz Republic, doctor of philosophy, professor. Saltanat Boytoeva, Osh State University, Osh, Kyrgyz Republic, postgraduate student. Abdizhapar kyzy Adinay, Osh State University, Osh, Kyrgyz Republic, postgraduate student.
Pdf версиясы
DOI
  • 10.26104/NNTIK.2019.45
  • Цитаталоо
  • Исаков К.А., Бойтоева С., Абдижапар кызы А. РЕЛИГИОЗНО-МИСТИЧЕСКАЯ (СУФИЙСКАЯ) ПРИРОДА МОРАЛЬНО-ЭТИЧЕСКИХ НОРМ. Наука, новые технологии и инновации Кыргызстана. 2021. №. 2. C. 171-174