|
|
-
Абдылаева Г.М., Турдумамбетова Г.К., Ахматов М.Б.
-
Абдылаева Г.М., Турдумамбетова Г.К., Ахматов М.Б.
-
G.M. Abdylaeva, G.K. Turdumambetova, M.B. Akhmatov
-
ТУБЕРКУЛЕЗ КАК ПРОФЕССИОНАЛЬНОЕ ЗАБОЛЕВАНИЕ У РАБОТНИКОВ ПЕРВИЧНОГО ЗВЕНА ЗДРАВООХРАНЕНИЯ
-
САЛАМАТТЫК САКТООНУН БАШТАПКЫ КЫЗМАТКЕРЛЕРИНИН АРАСЫНДА КУРГАК УЧУК КЕСИПТИК ООРУ КАТАРЫ
-
TUBERCULOSIS AS A PROFESSIONAL DISEASE AMONG EMPLOYEES OF THE PRIMARY HEALTH CARE SYSTEM
-
Одной из неотложных задач здравоохранения – это решение проблемы распространения туберкулеза (ТБ) среди медицинских работников, за 2008-2017-гг. в Кыргыз-ской республике (КР) было выявлено 394 случая ТБ у меди-цинских работников первичной медико-санитарной помо-щи (ПМСП), из них, при обращении у 261/66,2 % человек, а при профилактических осмотрах у – 133/33,8% работника. Причем, у медсестер – 236/59,9% случая, что достоверно чаще (р˂0,001), в равной доле (р˃0,05) младший медицин-ский персонал и лица с высшим образованием (72/18,3%), среди которых на ПМСП было преобладающее большин-ство – 68/94,4% и только 4/1,0% человека работали в про-тивотуберкулезном учреждении (ПТУ) (р˂0,001). При анализе стажа работы среди заболевших, большее число работников со стажем менее 5 лет – 93/23,4 % человек. На ПМСП за данный период заболеваемость врачей ТБ ста-тистически значимо имел тенденцию к росту – с 49,9 до 75,3, р=0,004.
-
Саламаттыкты сактоонун кечиктирилгис милдет-теринин бири – медицина кызматкерлеринин арасында 2008-2017-жылдарда кургак учуктун (КУ) жайылуу көй-гөйүн чечүү. Кыргыз Республикасында (КР) баштапкы ме-дициналык-санитардык жардам беруу кызматкерлеринде 394 кургак учук учуру аныкталды, анын ичинен 261/66,2% медициналык кызматкер медициналык жардамга кайрыл-ган, ал эми профилактикалык текшерүүлөр учурунда – 133/33,8% жумушчудан оору табылган. Медайымдардын арасында – 236/59,9% учурлар, бул кыйла көп (p˂0,001), бирдей пропорцияда (p˃0,05), кенже медициналык кызмат-керлер жана жогорку билимдүү медициналык кызматкер (72/18,3%), алардын арасында баштапкы медициналык-са-нитардык жардамда басымдуу көпчүлүгү болгон – 68/94,4%, жана адамдардын 4/1,0% гана кургак учукка каршы мекемеде (ПТО) иштеген (p˂0,001). Оорулуулардын арасындагы эмгек стажына талдоо жүргүзгөндө, 5 жыл-дан кем эмес стажы бар кызматкерлердин саны – 93/23,4% адамдар болгон. Ушул мезгилде, баштапкы медициналык-санитардык жардам беруу дарыгерлеринин кургак учукка чалдыгуу статистикалык жактан маанилүү тенденцияга ээ – 49,9дан 75,3ке чейин, p = 0,004.
-
One of the urgent task of public health system is the prob-lem of solving the spread of tuberculosis (TB) among medical workers. In 2008-2017 years in the Kyrgyz Republic (KR) 394 cases of TB were detected among primary health care workers (PHC), of which 261/66,2% persons were on admission stage, and - 33/33,8% health care workers were detected during pre-ventive examinations. Moreover, among nurses - 236/59,9% of cases, which is significantly more often (p˂0,001), in equal proportion (p˃0,05) junior medical personnel and persons with higher education (72/18,3%) among of whom there was an overwhelming majority in primary health care - 68/94,4%, and only 4/1,0% of people worked in a Tuberculosis facility (TbF) (p˂0,001). When analyzing the length of service among the sick, a large number of employees were revealed with less than 5 years of experience - 9 /23,4% of people. During this period, the incidence of TB among doctors at PHC had a statistically signi-ficant tendency to increase - from 49,9 to 75,3, p = 0,004.
Key words: health care, health workers, tuberculosis, risk groups, occupational diseases, pulmonary tuberculosis, bacte-ria.
-
Ключевые слова: здравоохранение, медицинские ра-ботники, туберкулез, группы риска, профессиональные за-болевания, туберкулез легких, бактерии
-
Негизги сөздөр: саламаттыкты сактоо, медицина-лык кызматкерлер, кургак учук, тобокелдик тобу, кесиптик оорулар, өпкө туберкулезу, бактериялар.
-
Key words: health care, health workers, tuberculosis, risk groups, occupational diseases, pulmonary tuberculosis, bacte-ria.
Авторлор жөнүндө маалымат
-
Абдылаева Гулайым Мурзаевна, Национальный центр фтизиатрии при Министерстве Здравоохранения Кыргызской Республики, г.Бишкек, Кыргызская Республика,
врач-фтизиатр.
Турдумамбетова Гульнура Кенешбековна, Кыргызская государственная медицинская Академия им. И.Ахунбаева, г.Бишкек, Кыргызская Республика, кандидат медицинских наук, доцент.
Ахматов Муратбек Бейшеналиевич, Кыргызская государственная медицинская Академия им. И.Ахунбаева, г.Бишкек, Кыргызская Республика, ассистент.
-
Абдылаева Гулайым Мурзаевна, Кыргыз Республикасынын Саламаттык сактоо Министирлигине караштуу Улуттук фтизиатрия борбору, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы, фтизиатр-дарыгер.
Турдумамбетова Гульнура Кенешбековна,
И.К. Ахунбаев атындагы Кыргыз мамлекеттик медициналык Академиясы, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы, медицина илимдеринин кандидаты, доцент.
Ахматов Муратбек Бейшеналиевич,
И.К. Ахунбаев атындагы Кыргыз мамлекеттик медициналык Академиясы, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы, ассистент.
-
Gulaiym Abdylaeva, National Center of Phthisiology under the Ministry of Health of the Kyrgyz
Republic, Bishkek, Kyrgyz Republic,
phthisiologist.
Gulnura Turdumambetova, Kyrgyz State Medical Academy by name of I.Akhunbaev, Bishkek,
Kyrgyz Republic, candidate of medical
sciences, associate professor.
Muratbek Akhmatov, Kyrgyz State Medical
Academy by name of I.Akhunbaev, Bishkek,
Kyrgyz Republic, assistant.
Абдылаева Г.М., Турдумамбетова Г.К., Ахматов М.Б. ТУБЕРКУЛЕЗ КАК ПРОФЕССИОНАЛЬНОЕ ЗАБОЛЕВАНИЕ У РАБОТНИКОВ ПЕРВИЧНОГО ЗВЕНА ЗДРАВООХРАНЕНИЯ. Наука, новые технологии и инновации Кыргызстана. 2021. №. 2. C. 79-82
|
