|
|
-
Сулейманова Г.Т., Тургумбаева Ж.Д., Бапалиева Г.О.
-
Сулейманова Г.Т., Тургумбаева Ж.Д., Бапалиева Г.О.
-
G.T. Suleimanova, Zh.D. Turgumbaeva, G.O. Bapalieva
-
СОВРЕМЕННЫЕ МЕДИКО-ДЕМОГРАФИЧЕСКИЕ ТЕНДЕНЦИИ КЫРГЫЗСКОЙ РЕСПУБЛИКИ
-
КЫРГЫЗ РЕСПУБЛИКАСЫНЫН УЧУРДАГЫ МЕДИЦИНАЛЫК-ДЕМОГРАФИЯЛЫК ТЕНДЕНЦИЯЛАРЫ
-
MODERN MEDICO-DEMOGRAPHIC TRENDS OF THE KYRGYZ REPUBLIC
-
На протяжении многих десятилетий международное
сообщество уделяет пристальное внимание на медицин-
ские, социальные, экономические, политические и научные
проблемы геронтологии и гериатрии. В статье показаны
динамика медико-демографических процессов, отражаю-
щих закономерности их развития на различных этапах
становления кыргызской государственности. В последние
десятилетия демографические показатели населения име-
ются тенденции кардинального изменения в пользу стар-
ших возрастных групп к 2030 г. с нарастанием медианного
возраста за 30 лет. Прогнозируемая трансформация демо-
графической нагрузки в ближайшие 10 лет будет иметь
большие последствия для системы здравоохранения и со-
циального развития. Следовательно, возникает необходи-
мость выработки национальной стратегии в поддержку
здорового старения и активизации программ по укрепле-
нию потенциала и услуг общественного здраво-охранения
Кыргызской Республики.
-
Көптөгөн ондогон жылдар бою эл аралык коомчулук
геронтология жана гериатриянын медициналык, социал-
дык, экономикалык, саясий жана илимий проблемаларына
абдан көңүл буруп келишкен. Макалада кыргыз мамлекет-
түүлүгүнүн калыптануусунун ар кандай этаптарындагы
өнүгүү мыйзам ченемдүүлүктөрүн чагылдыруучу медицина-
лык-демографиялык процесстердин динамикасы көрсө-
түлгөн. Акыркы он жыл ичиндеги калктын демографиялык
көрсөткүчтөрүндө 2030 жылга чейин 30 жаштан жогору
орточо жаш курактын өсүшү менен улгайган курактагы
топтордун пайдасына кескин өзгөрүү тенденциясы бар.
Жакынкы 10 жылдагы демографиялык оордуктуктун прог-
ноздуу трансформациясы саламаттыкты сактоо жана
социалдык өнүгүү системасы үчүн чоң таасирин тийгизет.
Демек, ден-соолуктагы карылыкты колдоодо улуттук
стратегияны иштеп чыгуу жана Кыргыз Республикасы-
нын потенциалын жана коомдук саламаттыкты сактоо
кызматтарын чыңдоо боюнча программаларды активдеш-
тирүү зарылдыгы келип чыгууда.
-
For many decades, the international community has been
paying close attention to the medical, social, economic, political
and scientific problems of gerontology and geriatrics. The artic-
le shows the dynamics of medical and demographic processes,
reflecting the patterns of their development at various stages of
the formation of the Kyrgyz statehood. In recent decades, the
demographic indicators of the population have tended to dra-
matically change in favor of older age groups by 2030 with an
increase in the median age over 30 years. The predicted trans-
formation of the demographic load in the next 10 years will have
great consequences for the health care system and social deve-
lopment. Consequently, there is a need to develop a national
strategy to support healthy aging and to intensify programs to
strengthen the capacity and public health services of the Kyrgyz
Republic.
-
Ключевые слова: медико-демографические показате- ли, демографический переход, пожилые, возрастная струк- тура, геронтология, старение, качество жизни, прогноз, историография.
-
Негизги сөздөр: медициналык-демографиялык көр- сөткүчтөр, демографиялык өткөөл мезгил, улгайган адам- дар, курак структурасы, геронтология, карылык, жашоо сапаты, прогноз, историография.
-
Key words: medical-demographic indicators, demogra- phic transition, elderly, age structure, gerontology, aging, qua- lity of life, prognosis, historiography.
Авторлор жөнүндө маалымат
-
Сулейманова Гульмира Токтосыновна, Научно-
производственное объединение
«Профилактическая медицина» Министерства
Здравоохранения Кыргызской Республики,
г.Бишкек, Кыргызская Республика, аспирант.
Тургумбаева Жазгуль Джамалбековна, Научно-
производственное объединение
«Профилактическая медицина» Министерства
Здравоохранения Кыргызской Республики,
г.Бишкек, Кыргызская Республика, аспирант.
Бапалиева Гульназ Орозалиевна, Научно-
производственное объединение
«Профилактическая медицина» Министерства
Здравоохранения Кыргызской Республики,
г.Бишкек, Кыргызская Республика, аспирант.
-
Сулейманова Гульмира Токтосыновна, Кыргыз
Республикасынын Саламаттык сактоо
министрлигинин «Алдын алуучу медицина»
Илимий-өндүрүштүк бирикмеси, Бишкек шаары,
Кыргыз Республикасы, аспирант.
Тургумбаева Жазгуль Джамалбековна, Кыргыз
Республикасынын Саламаттык сактоо
министрлигинин «Алдын алуучу медицина»
Илимий-өндүрүштүк бирикмеси, Бишкек шаары,
Кыргыз Республикасы, аспирант.
Бапалиева Гульназ Орозалиевна, Кыргыз
Республикасынын Саламаттык сактоо
министрлигинин «Алдын алуучу медицина»
Илимий-өндүрүштүк бирикмеси, Бишкек шаары,
Кыргыз Республикасы, аспирант.
-
Gulmira Suleimanova, Research and Production
Association «Preventive Medicine» of the Ministry
of Health of the Kyrgyz Republic, Bishkek, Kyrgyz
Republic, postgraduate student.
Zhazgul Turgumbaeva, Research and Production
Association «Preventive Medicine» of the Ministry
of Health of the Kyrgyz Republic, Bishkek, Kyrgyz
Republic, postgraduate student.
Gulnaz Bapalieva, Research and Production
Association «Preventive Medicine» of the Ministry
of Health of the Kyrgyz Republic, Bishkek, Kyrgyz
Republic, postgraduate student.
Сулейманова Г.Т., Тургумбаева Ж.Д., Бапалиева Г.О. СОВРЕМЕННЫЕ МЕДИКО-ДЕМОГРАФИЧЕСКИЕ ТЕНДЕНЦИИ КЫРГЫЗСКОЙ РЕСПУБЛИКИ. Наука, новые технологии и инновации Кыргызстана. 2020. №. 12. C. 58-64
|
