|
|
-
Дженбаев Б.М., Кармышова У.Ж.
-
Дженбаев Б.М., Кармышова У.Ж.
-
B.M. Dzhenbaev, U.Zh. Karmyshova
-
МИГРАЦИИ РАДИОНУКЛИДОВ В РЕКЕ МАЙЛУУ-СУУ
-
МАЙЛУУ-СУУ ДАРЫЯСЫНДА РАДИОНУКЛИДДЕРДИН МИГРАЦИЯСЫ
-
MIGRATION OF RADIONUCLIDES IN THE MAILUU-SUU RIVER
-
В статья приведены особенности накопления радионуклидов по течением реки Майлуу-Суу и определено что,
содержание урана в начале реки меньше, чем до хвостохранилища и нижнего течения. Большинство отвал и хвостохранилищ расположены в долинах реки Майлуу-Суу и ее
притоков Кара-Агач, Кульмен-Сай и Айлампа-Сай. Основной загрязняющий источники река Майлуу-Суу может
включать в себя воду, просачивающуюся из хвостохранилищ, смывающуюся с отвалов пустой и отработанной породы, а также подземные воды, откачиваемые из шахт или
открытых карьеров. Радионуклиды в водных экосистемах
не разлагаются, постоянно перераспределяются по отдельным компонентам и накапливаются в гидробионтах
различных трофических уровней и тем самым представляют опасность для экосистемы в целом.
-
Макалада Майлуу-Суу дарыясынын агымында радионуклиддердин топтолуу өзгөчөлүгү берилди жана дарыяда
урандын кармалышы калдык сактагычтарга, дарыянын
төмөнкү агымына салыштырмалуу башында аз кармалары
аныкталды. Көпчүлүк таштандылар жана калдык сактагычтар Майлуу-Суу дарыясынын, анын куймалары КараАгач, Күлмөн-Сай, Айлампа-Сай дарыячалардын жээктеринде орун алган. Майлуу-Суу дарыясын негизги булгоочу
булактар: калдык сактагычтардан түшкөн суулар, таштандылардан иштеткенде жуулган суулар, ошондой эле
жер алдындагы суулар, шахталардан жана ачык карьерлерден чыккан суулар эсептелет. Радионуклиддер суу экосистемасында ажырабайт, өзүнчө компоненттерге бөлүштүрүлөт жана гидробионттордо түрдүү трофикалык
баскычтарда топтолот, аны менен бүтүндөй экосистемага коопсуздук жаратат.
-
The article describes the features of the accumulation of
radionuclides along the course of the Mailuu-Suu river and it is
determined that the content of uranium at the beginning of the
river is less than before the tailing dumps and downstream. Most
of the dumps and tailings are located in the valleys of the Mailuu-Suu River and its tributaries Kara-Agach, Kulmen-Sai and
Ailampa-Sai. The main polluting source, the Mailuu-Suu River,
may include water seepage from tailing dumps, washed away
from waste and waste rock dumps, and groundwater pumped out
of mines or open pits. Radionuclides in aquatic ecosystems do
not decompose, areconstantly redistributed among individual
components and accumulate in hydrobionts of various trophic
levels, and thus pose a threat to the ecosystem as a whole.
-
радионуклиды, уран, гамма-спектрометр, миграция, отходы, река, экосистема, безопасность.
-
радионуклиддер, уран, гамма-спектрометр, миграция, таштандылар, дарыя, экосистема, коопсуздук.
-
radionuclides, uranium, gamma-ray spectrometer, migration, waste, river, ecosystem, safety.
Авторлор жөнүндө маалымат
-
Дженбаев Бекмамат Мурзакматович,
Национальная Академия наук Кыргызской
Республики, г.Бишкек, Кыргызская
Республика, доктор биологических наук,
профессор.
Кармышова Умутбюбю Жолдошевна,
Кыргызский государственный университет им.
И.Арабаева, г.Бишкек, Кыргызская Республика,
кандидат биологических наук, и.о. доцента.
-
Дженбаев Бекмамат Мурзакматович, Кыргыз
Республикасынын Улуттук илимдер
Академиясы, Бишкек шаары, Кыргыз
Республикасы, биология илимдеринин
доктору, профессор.
Кармышова Үмүтбүбү Жолдошевна,
И.Арабаев атындагы Кыргыз мамлекеттик
университети, Бишкек шаары, Кыргыз
Республикасы, биология илимдеринин
кандидаты, доценттин милдетин аткаруучу.
-
Bekmamat Dzhenbaev, National Academy of Sciences
of the Kyrgyz Republic, Bishkek, Kyrgyz Republic,
doctor of biological sciences, professor.
Umutbubu Karmyshova, Kyrgyz State University by
name of I.Arabaev, Bishkek, Kyrgyz Republic,
candidate of biological sciences, acting associate
professor.
10.26104/NNTIK.2019.45.557
Дженбаев Б.М., Кармышова У.Ж. МИГРАЦИИ РАДИОНУКЛИДОВ В РЕКЕ МАЙЛУУ-СУУ. Наука, новые технологии и инновации Кыргызстана. 2020. №. 11. C. 80-82
|
