Жаңы саны

2024, №: 3

Кененирээк

Наука, новые технологии и инновации Кыргызстана

Макала
Авторлор
  1. Алияскаров М., Сариева М., Дженбаев Б.М.
  2. Алияскаров М., Сариева М., Дженбаев Б.М.
  3. M. Aliiaskarov, M. Sarieva, B.M. Djenbaev
Макаланын аты
  1. ХЛОРОФИЛЛ – «А» И ДРУГИЕ ГИДРОХИМИЧЕСКИЕ ПОКАЗАТЕЛИ ОЗЕРА ИССЫК-КУЛЬ
  2. ЫСЫК-КӨЛ КӨЛҮНҮН ХЛОРОФИЛЛ – «А» ЖАНА БАШКА ГИДРОХИМИЯЛЫК КӨРСӨТКҮЧТӨРҮ
  3. CHLOROPHYLL – «А» AND OTHER HYDROCHEMICAL INDICATORS OF ISSYK-KUL LAKE
Аннотация
  1. В Кыргызской Республике сохранение статуса биосферной территории озера Иссык-Куль является одной из приоритетных задач Правительства Кыргызской Республики. С каждым годом число туристов, желающих отдохнуть на побережье Иссык-Куля, увеличивается. С возрастанием спроса вокруг озера продолжается массовое строительство курортно-оздоровительных комплексов, такой процесс негативно влияет на качество воды, при этом увеличивая антпропогенную нагрузку на озеро. В данной статье приводятся данные, собранные по участкам озера Иссык-Куль в течение каждого сезона 2014-2015 годов. Обработаны основные физико-химические и биологические параметры воды, проанализированы предельно допустимые концентрации нормированных веществ (ПДК) в озере. Результаты исследования показывает, что озеро Иссык-Куль сохраняет свой олиготрофный статус, где среднее значение хлорофилла - «а» составляет 1,7 мг/м3 , главные биогенные элементы не превышают ПДК в воде.
  2. Кыргыз Республикасында Ысык-Көлүнүн биосфералык аймагы статусун сактап калуу Кыргыз Республикасынын Өкмөтүнүн артыкчылыктуу багыттарынын бири болуп саналат. Жыл сайын Ысык-Көл көлүнүн жээгинде эс алууну каалаган туристтердин саны жогорулап бара жатат. Мындай суроо-талаптын өсүшү менен көлдүн айланасында курорттук ден-соолукту чыңдоочу комплекстерди массалык куруу дагы өсүп, алар өз кезегинде суунун сапатына жагымсыз таасирин тийгизип, ошол эле учурда көлгө антропогендик оорчулукту жогорулатып келишет. Бул макалада 2014-2015-жылдардын ар бир мезгилинде көлдүн тилкелери боюнча топтолгон жыйынтыктар келтирилген. Суунун негизги физика-химиялык жана биологиялык көрсөткүчтөрү иргелип чыгып, көлдөгү ченемдик заттардын жетиштүү жол берилүүчү концентрациялары (ЖБК) талдоого алынды. Изилдөөнүн жыйынтыктары Ысык-Көл көлү өзүнүн олиготрофтук статусун сактагандыгын көрсөтүп, хлорофилла-«а» орточо өлчөмү 1,7 мг/м3 түзүп, суудагы негизги биогендик элементтер ЖБК ашкан эмес.
  3. One of the priority tasks of the Government of the Kyrgyz Republic is to maintain biosphere territory status of Issyk-Kul Lake in the Kyrgyz Republic. The number of tourists visiting the coast of Issyk-Kul increases by every year. Increasing demand around the lake creates mass construction of resorts and recreation complexes that in turn adversely affect the quality of water, while increasing the anthropogenic load on the lake. This article presents the results of data collected in areas of the IssykKul Lake during each seasons in 2014-2015. The main physicochemical and biological parameters of water were examined and the maximum permissible concentrations of normalized substances (MPC) in the lake were analyzed. The results of the study show that Issyk-Kul Lake retains its oligotrophic status, where the average value of chlorophyll-"a" is 1.7 mg/m3, and the main biogenic elements do not exceed the MPC in water.
Негизги сөздөр
  1. Иссык-Куль, Хлорофилл-«а», физико-химические параметры, биологические параметры, предельно допустимые концентрации (ПДК), биогенные элементы, азотные удобрение, фосфорные удобрение, олиготрофный статус.
  2. Ысык-Көл, хлорофилл-«а», физика-химиялык көрсөткүчтөр, биологиялык көрсөткүчтөр, жол берилүүчү концентрациялар (ЖБК), биогендик элементтер, азоттук семирткичтер, фосфордук семирткичтер, олиготрофтук статус.
  3. Issyk-Kul, chlorophyll-«a», physical and chemical parameters, biological parameters, maximum permissible concentrations (MPC), biogenic elements, nitrogen fertilizer, phosphorus fertilizer, oligotrophic status
Авторлор жөнүндө маалымат
  1. Алияскаров Маил Алияскарович, Национальная Академия Наук Кыргызской Республики, г.Бишкек, Кыргызская Республика, Институт биологии, младший научный сотрудник. Сариева Майрам, Организация Объединенных Наций, г.Бишкек, Кыргызская Республика, проект ФАО, координатор. Дженбаев Бекмамат Мурзакматович, Национальная академия наук Кыргызской Республики, г. Бишкек, Кыргызская Республика, доктор биологических наук, профессор.
  2. Алияскаров Маил Алияскарович, Кыргыз Республикасынын Улуттук Илимдер Академиясы, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы, Биология институту, кенже илимий кызматкер. Сариева Майрам, Бириккен Улуттар Уюму, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы, ФАО долбоору, GCP/KYR/012/FIN, долбоордун координатору. Дженбаев Бекмамат Мурзакматович, Кыргыз Республикасынын Улуттук Илимдер Академиясы, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы, биология илимдеринин доктору, профессор.
  3. Mail Aliiaskarov National Academy of Sciences of the Kyrgyz Republic, Bishkek, Kyrgyz Republic, Institute of biology, junior researcher. Mayram Sarieva, The United Nations, Bishkek, Kyrgyz Republic, FAO UN - United Nations Food and Agriculture Organization, GCP/KYR/012/FIN, coordinator of project. Bekmamat Djenbaev, National Academy of Sciences of the Kyrgyz Republic, Bishkek, Kyrgyz Republic, doctor of biological sciences, professor
Pdf версиясы
DOI
  • DOI:10.26104/NNTIK.2019.45.557
  • Цитаталоо
  • Алияскаров М., Сариева М., Дженбаев Б.М. ХЛОРОФИЛЛ – «А» И ДРУГИЕ ГИДРОХИМИЧЕСКИЕ ПОКАЗАТЕЛИ ОЗЕРА ИССЫК-КУЛЬ. Наука, новые технологии и инновации Кыргызстана. 2019. №. 6. C. 78-88