Жаңы саны

2023, №: 5

Кененирээк

Наука, новые технологии и инновации Кыргызстана

Макала
Авторлор
  1. Байдилдеев Ж., Тагайбаев Н.
  2. Байдилдеев Ж., Тагайбаев Н.
  3. Zh. Baidildeev, N. Tagaibaev
Макаланын аты
  1. БРАТСКАЯ ПОДДЕРЖКА КЫРГЫЗОВ БЕЖЕНЦАМ ОТ ГОЛОДА В КАЗАХСТАНЕ В 1932 ГОДУ (начало ХХ века)
  2. КАЗАКСТАНДАГЫ 1932-ЖЫЛДАГЫ АЧАРЧЫЛЫКТАГЫ КАЧКЫНДАРГА КЫРГЫЗДАРДЫН БООРДОШТУК КӨМӨГҮ (ХХ кылымдын башы)
  3. FRATERNAL SUPPORT OF KYRGYZ PEOPLE REFUGEES FROM FAMINE IN KAZAKHSTAN IN 1932 (early twentieth century)
Аннотация
  1. В статье отражены процесс проведения аграрной политики и коллективизации советской власти в Кыргызстане в начале ХХ века. В ходе коллективизации и оседа¬ния были организованы колхозы за счет имуществ, скота и другие, которые отнимались в процессе раскулачивания и конфискаций баев и манапов. Также повествуется на основе архивных документов общественно-политическое положение в Кыргызстане в 30-е годы ХХ в. и восстание “Акчубак” в Ат-Башинской местности. Также в статье отмечается, что коллективизация проводилась в полном объеме под руководством сталинской административно-командной системы. В связи с тем, что местные партийные и советские органы республики для скорейшего выполнения данной политики перешли на конкуренцию и пытались досрочно выполнить коллективизацию, отмечалось, что перекосы в ходе колхозирования, анархизм, имели место в виду незаконные действия. В результате этих ошибок в Кыргызстане сложилась критическая ситуация, когда крестьяне протестовали против Советской власти.
  2. Бул макалада Кыргызстандагы ХХ кылымдын башындагы Кеӊеш бийлигинин агрардык жана жамаатташты¬руу саясатынын жүрүшү баяндалат. Кыргызстандагы коллективдештирүү жана отурукташтыруу мезгилиндеги бай-манаптарды кулакка тартуу менен алардан конфиска¬цияланган мал-мүлкүн, башка чарбаларын ортого алуу аркылуу колхоздордун уюшулгандыгы баяндалат. Ошондой эле 30-жылдарындагы коомдук-саясий кырдаал жана Ке¬ӊеш бийлигине каршы кыймыл “Акчубак” көтөрүлүшү бе¬рилди. Ошондой эле, макалада коллективдештирүү толук бойдон сталиндик административдик-командалык системасынын жетекчилиги менен жүргүзүлгөндүгү айтылат. Республиканын жергиликтүү партиялык жана советтик органдары бул саясатты тезирээк аткаруу үчүн атаандашууга өтүшүп, коллективдештирүүнү мөөнөтүнөн мурда аткарууга аракеттенишкендиктен, колхоздоштуруунун жүрүшүндөгү аша чабуулар, анархизм мыйзамсыздык өкүм сүргөндүгү көрсөтүлүп. Мындай катачылыктардын натыйжасында Кыргызстанда кооптуу кырдаалдар түзүлүп, дыйкандардын Совет бийлигине нааразылык каршылык кыймылдарды жаратканы баяндалды.
  3. The article reflects the process of agrarian policy and collectivization of Soviet power in Kyrgyzstan in the early twentieth century. In the course of collectivization and settling, collective farms were organized at the expense of property, livestock, etc., which were taken away in the process of dispos-session and confiscation of bais and manaps. Also narrated on the basis of archival documents, the socio-political situation in Kyrgyzstan in the 30s of the twentieth century.and the uprising “Akchubak” in the At-Basha district. The article also notes that collectivization was carried out in full under the leadership of the Stalinist administrative command system. Due to the fact that the local party and Soviet bodies of the Republic for the speedy implementation of this policy switched to competition and tried to perform collectivization ahead of time, it was noted that distortions in the course of collective farming, anarchism, had in mind illegal actions. As a result of these mistakes, a critical situation developed in Kyrgyzstan, when peasants protested against Soviet power.
Негизги сөздөр
  1. коллективизация, кулак, контрреволюция, большевик, бай-манапы, колхозное строительство, оседание, красная юрта, эмиграция, классовые враги.
  2. коллективдештирүү, кулак, контрреволюция, большевик, бай-манап, колхоз курулушу, отурукташтыруу, кызыл үй, эмиграция, тап душмандар.
  3. collectivization, kulak, counterrevolution, bolshevik, buy-manaps, collective farm construction, subsiden¬ce, red yurt, emigration, class enemies.
Авторлор жөнүндө маалымат
  1. Байдилдеев Жумагул, Кыргызский государственный университет им. И.Арабаева, г.Бишкек, Кыргызская Республика, кандидат исторических наук, доцент. Тагайбаев Н., Иссык-Кульский государственный университет им. К.Тыныстанова, г.Каракол, Кыргызская Республика.
  2. Байдилдеев Жумагул,И.Арабаев атындагы Кыргыз мамлекеттик университети, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы, тарых илимдеринин кандидаты, доцент. Тагайбаев Н., К.Тыныстанов атындагы Ысык-Көл мамлекеттик университети, Каракол шаары, Кыргыз Республикасы
  3. Zhumagul Baidildeev, Kyrgyz state University by name of I.Arabaev Bishkek, Kyrgyz Republic, candidat of historycal sciences, associate professor. N. Tagaibaev, Issyk-Kul state University by name of K.Tynystano v, Karakol, Kyrgyz Republic.
Pdf версиясы
DOI
  • DOI:10.26104/NNTIK.2019.45.557
  • Цитаталоо
  • Байдилдеев Ж., Тагайбаев Н. БРАТСКАЯ ПОДДЕРЖКА КЫРГЫЗОВ БЕЖЕНЦАМ ОТ ГОЛОДА В КАЗАХСТАНЕ В 1932 ГОДУ (начало ХХ века). Наука, новые технологии и инновации Кыргызстана. 2019. №. 5. C. 73-76