Жаңы саны

2024, №: 3

Кененирээк

Наука, новые технологии и инновации Кыргызстана

Макала
Авторлор
  1. Едигенов М.Б.
  2. Едигенов М.Б.
  3. M.B. Edigenov
Макаланын аты
  1. ИНЖЕНЕРНО-РУДНИЧНАЯ ГЕОЛОГИЯ ГЕОРИСКОВ ОТ ПРИРОДНЫХ ВОД КАЗАХСТАНА
  2. КАЗАКСТАНДАГЫ ТАБИГЫЙ СУУЛАРДАН ЧЫККАН ИНЖЕНЕРДИК- РУДАЛЫК ГЕОЛОГИЯЛЫК ГЕОКОРКУНУЧ ТОБОКЕЛДЕРИ
  3. ENGINEERING-MOLD GEOLOGY GEORISKES FROM NATURALWATERS OF KAZAKHSTAN
Аннотация
  1. Инженерно-рудничная геология (ИРГ) есть новое дифференцированное развитие инженерной геологии по-лезных ископаемых. ИРГ изучает закономерности форми-рования георисков, особенно от природной воды, которые затапливают карьеры и шахты на исследуемой террито-рии Казахстана. Прогресс цивилизации и суверенитет стран зависит от обеспеченности полезными ископаемы-ми, в первую очередь чистой питьевой водой и внедрения экологически безопасных высокотехнологичных наукоем-ких способов их освоения. ИГР позволяет предложить механизм использования рудничных вод создающих георис-ки в подземной гидросфере для хозяйственных и питьевых нужд населения горнорудных районов. Разработана и предложена методология инженерно-руднично-геологи-ческого (ИРГ) подхода для оценки и типизации процесса трансформации георисками природных вод и литосферы Казахстана. Созданная основа ИРГ нового подраздела инженерной геологии месторождений полезных ископае-мых, которая позволяет минимизировать воздействия георисков природного, техногенного характера на населе-ние и исследуемую территорию.
  2. Инженердик-рудалык геологиясы (ИРГ) инженердик геология кендердин бир дифференциалдык өнүгүү айырма-ланган жаңы иштеп чыгуу болуп саналат. ИРГ Казакстан изилдөө аймагындагы өзгөчө табигый суу кесилиштерди жана кен каптап келген геокоргоочу курулуштар түзүү мыйзамдарын изилдөөлөр өткөрүүдө. Маданият жана өлкө¬нүн эгемендүүлүгүн жана прогресс, айрыкча, таза ичүүчү суу жаратылыш ресурстарынын болушу, жана экологиялык таза жогорку технологиялуу, алардын өнүгүү жолдорун киргизүү боюнча көз каранды. Бул кен суу пай-далануу механизмин сунуш кылууга мүмкүндүк берет гео-коргоочу суу түзүү курулуштар жер менен тоо-кен казып алуу аймактарындагы калктын турмуш-тиричилик жана ичүү муктаждыктары үчүн. Инженердик-геологиялык үчүн иштелип чыккан жана сунушталган методология (ИРГ) табигый трансформайиялык процесстердин суу¬лар-дын геокоргоочу курулуштарын типтештүү тартиби берилген. ИРГ бул кен суу гидросфера кен аймактарында-гы калктын турмуш-тиричилик жана ичүү муктаж-дыктары үчүн жер казынасындагы геокоргоочу курулу-штар түзүү колдонуу механизмдерин сунуш кылууга мүмкүнчүлүк берет. Иштелип чыккан жана сунушталган инженердик-геологиялык ыкмалардан баа берүү жана табигый суулардын трансформациялык Казакстан лито-сферасын типтештерүү жараянына мамилеси берилет. Жаңы ИРГ бөлүмчө инженердик геология негизи табигый геокоргоочу курулуштар таасирин азайтуу үчүн, жана техногендик белги калктын жана изилдөө аймагындагы жөнүндө белгиленет.
  3. Engineering-mine geology (IRG) isanewdifferentiatedde-velopmentofengineeringgeologyofminerals. The IGR studies the patterns of geo risk formation, especially from natural water that floods the quarries and mines in the studied territory of Kazakhstan. The progress of civilization and the sovereignty of countries depends on the availability of mineral resources, primarily clean drinking water, and the introduction of environmentally friendly, high-tech, high-tech methods of their development. The IGR allows us to propose a mechanism for the use of mine water creating geo risks in the underground hydro-sphere for the economic and drinking needs of the population of mining areas. The methodology of the engineering-mine-geological (IRG) approach was developed and proposed for assessing and typifying the transformation process of natural waters and the lithosphere of Kazakhstan by geo risks. The foundation of the IRG for a new subsection of engineering geology of mineral deposits, which allows minimizing the impact of natural, man-made geo risks on the population and the studied territory, has been created.
Негизги сөздөр
  1. инженерно-рудничная геология, геориски, трансформация, литосфера, гидросфера, вода, полезные ископаемые, руда, растворы, дренажная оболочка, мегаструктуры цен-трального типа.
  2. инженердик рудалык геология (ИРГ), геокоргоочу курулу-штар, трансформация, литосфера, гидросфера, суу, кен байлыктар, руда, чечим¬дер, дренаждык оболочка (ДO), борбордук-түрү мегаструктура (БТМ).
  3. engineering-mine geology, georisks, transformation, litho-sphere, water, minerals, ore, solutions, drainage envelope, mega-structures of the central type.
Авторлор жөнүндө маалымат
  1. Едигенов Михаил Беккужиевич, Научно-производст-венная фирма «Геоэкос», г.Костанай, Республика Казахстан, кандидат геолого-минералогических наук.
  2. Едигенов Михаил Беккужиевич, «Геоэкос» илимий-өндүрүштүк фирмасы, Костанай шаары, Казакстан Республикасы, геология-минералогия илимдеринин кандидаты.
  3. Mikhail Edigenov, Research, and production company "Geoecos", Kostanay, Republic of Kazakhstan, candidate of geological and mineralogical sciences.
Pdf версиясы
DOI
  • 10.26104/NNTIK.2019.45.557
  • Цитаталоо
  • Едигенов М.Б. ИНЖЕНЕРНО-РУДНИЧНАЯ ГЕОЛОГИЯ ГЕОРИСКОВ ОТ ПРИРОДНЫХ ВОД КАЗАХСТАНА. Наука, новые технологии и инновации Кыргызстана. 2019. №. 4. C. 133-138