|
|
-
Омурзакова Т.
-
Омурзакова Т.
-
Т. Omurzakova
-
«ИСТОРИЯ ПРАВИТЕЛЕЙ ФЕРГАНЫ» КАК ИСТОРИЧЕСКИЙ ИСТОЧНИК (исторический анализ)
-
«ФЕРГАНА ХАНДАРЫНЫН ТАРЫХЫ» ТАРЫХЫЙ БУЛАК КАТАРЫ (тарыхый талдоо)
-
«THE HISTORY OF THE RULERS OF FERGANA» AS A HISTORICAL SOURCE (historical analysis)
-
В статье сделан анализ произведения под названием «История правителей Фарганы», написанный на чагатай-ском языке, и который был найден в 2001 году в библиотеке Стамбульского университета. Было отмечено, что авто¬ром произведения является кыргыз Зиябидин Максым, что данное произведение отличается и по объему, и по содер¬жанию от письменных источников, посвященных истории Кокандского ханства. В Кокандском ханстве, который просуществовал в 1709-1876 гг. и превратился в середине XIX века в региональную державу – включающий современ¬ный Узбекистан, Южный и Юго-Восточный Казахстан, Кыргызстан, горные районы Таджикистана, по террито¬рии она была больше, чем вся континентальная Западная Европа, Кокандское ханство оставило глубокий след в ис¬трии народов, входящих в состав ханства. Данная но¬вость в сфере науки, подтвердила, что все еще рано счи¬тать исследования истории Кокандского ханства завер¬ши⬬шимися, и что актуальность данной темы также не потеряна в связи с открытием новых сведений, а также был пополнен ряд малочисленных кыргызских историков, таких как Осмоналы Сыдык уулу, Белек Солтоноев новым именем, который зовется в кыргызской летописи именем Зиябиддин Максым. Исследователем, впервые был проведен глубокий анализ произведения «История правителей Фер-га¬ны» для определения места и роли кыргызов в социальной и политической истории Кокандского ханства.
-
Макалада Стамбул университетинин китепкана¬сы-нан 2001-жылы табылган чагатай тилинде жазылып, «Фар¬¬гана хандарынын тарыхы» деп аталган эмгекке тал-доо жасалган. Эмгектин автору Зиябидин Максым кыргыз экендиги, аталган эмгек Кокон хандыгынын тарыхына ар¬нал¬ган жазма булактарга караганда көлөмү жагынан да, мазмуну жагынан да айырмалангандыгы белгиленген. 1709-1876-жылдары жашап, XIX кылымдын орто ченинде ай¬маꬬтык державага айланган Кокон хандыгына – азыркы Өзб¬екстан, Түштүк жана Түштүк-Чыгыш Казахстан, Кыр¬¬гызстан, Тажикстандын тоолуу аймактары карал¬ган, аймагы боюнча бүтүндөй континенталдык Батыш Ев¬ро¬падан чоң болгон Кокон хандыгы хандыктын курамына кир¬г¬ен элдердин тарыхында терең из калтырган. Илим чөй¬рө¬сүн¬дөгү бул жаңылык Кокон хандыгынын тарыхын изил¬дөө толук аягына чыкты деп эсептөө эрте экендигин, хан¬дыкка тиешелүү жаңы маалыматтардын ачылышы бул те¬-манын актуалдуулугун жоготпогондугун тастыктады жана Осмоналы Сыдык уулу, Белек Солтоноев сыяктуу са¬налуу гана кыргыз тарыхчыларынын катары толукта-лып, кыргыз тарыхнаамасында Зиябиддин Максым деп атал¬ган жаңы ысым келип кошулду. Изилдөөчү тарабынан Ко¬кон хандыгынын социалдык жана саясий тарыхындагы кыргыздардын ордун жана ролун аныктоо үчүн, “Фаргана хандарынын тарыхы» эмгегине алгачкы ирет терең тал¬доо жүргүзүлдү.
-
The article covers an analysis of the work entitled “The History of the Fargana rulers”, written in Chagatai language and which was found in 2001 in the library of the Istanbul Uni-ver¬¬sity. It was noted that the author of the work is kyrgyz Ziya¬bi-din Maksym, that this work differs both in volume and content from the written sources dedicated to the history of the Kokand khanate. In the Kokand khanate which existed in the 1709-1876, and turned into a regional power in the middle of the XIX century - including modern Uzbekistan, Southern, and Southeastern Kazakhstan, Kyrgyzstan, mountainous regions of Tajikistan, the territory of which was more than the whole conti¬nen¬tal Western Europe, the Kokand khanate left a deep imprint on the histories of the peoples being the part of the khanate. This news in the field of science confirmed that it is still too early to consider the historical research of the Kokand khanate to be completed and that the rationale of this topic is also not lost due to the discovery of new information, as well as a number of Kyrgyz historians such as Osmonaly Sydyk uulu, Belek Soltonoev was supplemented with a new name, which is called in the Kyrgyz chronicle by the name of Ziyabiddin Maksym. To deter¬mine the place and role of the Kyrgyz people in the social and po¬li¬tical history of the Kokand khanate the researcher made the first deep analysis of the work “The History of the Fargana rulers”.
-
Стамбул, Фергана, Кокандское хан¬ство, Зиябидин Максым, «Золотая колыбель», «кып¬чак¬ская резня», Алымбек датка, Бухарский эмир.
-
Стамбул, Фергана, Кокон хандыгы, Зиябидин Максым, «Алтын бешик», «кыпчак кыргыны», Алымбек датка, Бухара эмири.
-
Istanbul, Fargana, Kokand khanate, Ziyabidin Maksym, «golden cradle», «kypchak massacre, Alymbek datka, Bukhara Emiri.
Авторлор жөнүндө маалымат
-
Омурзакова Турсунай, Национальная академия наук
Кыргызской Республики, Южное отделение,
г.Ош, Кыргызская Республика, кандидат
исторических наук, доцент.
-
Омурзакова Турсунай, Кыргыз Республикасынын
Улуттук илимдер академиясы, Түштүк бөлүмү,
Ош шаары, Кыргыз Республикасы, тарых
илимдеринин кандидаты, доцент.
-
Tursunay Omurzakova, National Academy of Sciences
of the Kyrgyz Republic, Bishkek, Kyrgyz Republic,
candidate of historical Sciences, associate Professor.
Омурзакова Т. «ИСТОРИЯ ПРАВИТЕЛЕЙ ФЕРГАНЫ» КАК ИСТОРИЧЕСКИЙ ИСТОЧНИК (исторический анализ). Наука, новые технологии и инновации Кыргызстана. 2018. №. 11. C. 113-117
|
