|
|
-
Кадырова Г.Б., Калдыбаев Б.К.
-
Кадырова Г.Б., Калдыбаев Б.К.
-
G.B. Kadyrova, B.K. Kaldybaev
-
БИОГЕОХИМИЧЕСКИЕ ИССЛЕДОВАНИЯ БАССЕЙНА РЕКИ ДЖЕРГАЛАН
-
ЖЫРГАЛАҢ ДАРЫЯСЫНЫН АЛАБЫНДАГЫ БИОГЕОХИМИЯЛЫК ИЗИЛДӨӨЛӨР
-
BIOGEOCHEMICAL STUDIES JERGALAN RIVER BASIN
-
В статье представлены результаты биогеохими¬че¬ских исследований воды, донных отложений, почвен¬но-растительного покрова бассейна реки Джергалан. Почвы еловых лесов изучаемого района имеют большое почвозащитное (противоэрозионное) и водорегулирую¬щее значение, однако в настоящее время они подвер¬же¬ны антропогенному воздействию: пастбищной эрозии, видны тропы по корням некоторых деревьев, вырубка деревьев, размытость склонов, ярко выражена колейная (техническая) эрозия, имеются канавы и отвалы вскрыш¬ных пород проведенных геологораз¬ведочных ра¬бот. По степени превышения кларковых значений почвы района свинцового месторождения «Ики-Чат» можно отнести к первой группе. По отношению к кларковым значениям горные черноземо¬видные почвы района свин¬цо¬вого месторождения «Ики-Чат» и угольной провин¬ции Джергалан можно отнести к слабому и среднему на¬коплению свинца, цинка и меди. Содержание хими¬че¬ских элементов: Mn, Ni, Co, V, Mo, W, Zr, Nb, In, Ag, Sb, Bi, As, Cd, Sn, Ge находится в пределах кларковых зна¬че¬ний характерных для незагрязненных участков Для ниж¬них участков реки установлено превышение предельно допустимых концен¬траций по фосфору, азоту аммо¬ний¬ному, титану и хрому.
-
Макалада Жыргалаң дарыясынын суусунда жана суу түбүндөгү ылайлардагы жана алабындагы топурак-өсүмдүк системасындагы биогеохимиялык изилдѳѳлѳр¬дүн жыйынтыктары берилген. Изилденген аймактын карагай токойлорунун топурактарынын эрозиядан сак¬тоо¬чу жана сууну багыттоочу мааниси бар, бирок азыр¬кы убакта алар антропогендик таасирге дуушар болуп жатат: жайыттардын эрозиясы, чыйыр жол¬дор, дарактардын кыйылышы, эңкейиштердин жуулу¬шу, техникалык эрозия байкалып турат, жүргүзүлгөн геологиялык издөө иштеринин арыктары жана тектер¬дин отвалдары бар. Кларктан ашуу деңгээли боюнча «Эки-Чат» коргошун кенинин топурактарын 1-тайпага киргизүүгө болот. «Эки-Чат» коргошун кенинин карагай токойлорунун тоолуу-токой топурактары жана Жыр¬га¬лаң көмүр кенинин тоолуу кара топурактары корго¬шун¬ду, жезди жана цинкти аз санда топтоору анык¬тал¬ды. Жыргалаң дарыясынын алабынын өрөө¬нүнүн топурак-өсүмдүк кыртышындагы химиялык элемент¬тер¬дин (Mn, Ni, Co, V, Mo, W, Zr, Nb, In, Ag, Sb, Bi, As, Cd, Sn, Ge, Pb, Cu, Zn) кармалышы булганбаган ай¬мак¬тар¬га мүнөздүү сандарда кармалат. Жыргалаң дарыя¬сы-нын куйган жеринин суусунда фосфордун, аммоний-дик азоттун, титандын, хромдун чектүү нормадагы концентрацияларынан жогору болушу аныкталды.
-
The article presents Biogeochemical research results water, sediment, soil plants Jergalan River. Soils of the spruce forests of the studied district have a large ravine value, however presently they are subject to anthropogenic influence: to Pascual erosion, paths are visible on the roots of some trees, felling of trees, washed out of slopes, track (technical) erosion is brightly expressed, there are ditches and dumps of stripping breeds of the conducted geological survey works. On the degree of exceeding of кларковых values of the soil of district of leaden deposit of " Iki-Chat ", it is possible to attribute to the first group. In relation to сlarke values mountain soils of deposit of " Iki-Chat " and coal province of Jergalan can be attributed to the weak and midd¬le accumulation of lead, zinc, and copper. Table of contents of chemical elements : Mn, Ni, Co, V, Mo, W, Zr, Nb, In, Ag, Sb, Bi, As, Cd, Sn, Ge is within the limits of сlarke values characteristic for unpolluted areas For the lower areas of the river exceeding maximum of possible concentrations is set on phosphorus, nitrogen ammoniacal, titan and chrome.
-
почва, растение, кларк, донные от¬ложения, вода, предельно допустимая концентра¬ция, элементы, содержание, накопление, исследования.
-
топурак, өсүмдүк, кларк, суу тү¬бүн¬дөгү ылайлар, суу, чектүү нормадагы концентра¬ция, элементтер,кармалышы, топтолушу, изилдѳѳлѳр.
-
the soil, plants, сlarke, bottom sediments, water, maximum possible concentration, elements, table of contents, accumulation, researches.
Авторлор жөнүндө маалымат
-
Кадырова Гулькаир Бейшебаевна, Иссык-Кульский
государственный университет имени
К.Тыныстанова, г.Каракол, Кыргызская
Республика, кандидат биологических наук.
Калдыбаев Бакыт Кадырбекович, Иссык-Кульский
государственный университет имени
К.Тыныстанова, г.Каракол, Кыргызская
Республика, доктор биологических наук.
-
Кадырова Гулькаир Бейшебаевна, К.Тыныстанов атындагы Ысык-Көл мамлекеттик университети, Каракол шаары, Кыргыз Республикасы, биология илимдеринин кандидаты.
Калдыбаев Бакыт Кадырбекович, К.Тыныстанов атындагы Ысык-Көл мамлекеттик университети, Каракол шаары, Кыргыз Республикасы, биология илимдеринин доктору.
-
Gulkair Kadyrova, Issyk-Kul state university by name of
K.Tynystanov, Karakol, Kyrgyz Republic, candidate
of biological sciences.
Bakyt Kaldybaev, Issyk-Kul state university by name of
K.Tynystanov, Karakol, Kyrgyz Republic, doctor of
biological sciences.
Кадырова Г.Б., Калдыбаев Б.К. БИОГЕОХИМИЧЕСКИЕ ИССЛЕДОВАНИЯ БАССЕЙНА РЕКИ ДЖЕРГАЛАН. Наука, новые технологии и инновации Кыргызстана. 2018. №. 10. C. 39-43
|
