Научный журнал Кыргызстана

Жайнаков Р.М., Алиев К.А., Абдивап кызы У.
Жайнаков Р.М., Алиев К.А., Абдивап кызы У.
R.M. Zhainakov, K.A. Aliev, Abdivap kyzy U.

ФАКТОРЫ МАКРОЭКОНОМИЧЕСКОЙ НЕСТАБИЛЬНОСТИ
МАКРОЭКОНОМИКАЛЫК ТУРУКСУЗДУКТУН ФАКТОРЛОРУ
FACTORS OF MACROECONOMIC INSTABILITY

В контексте данной статьи проводится скрупулезная параллель проводимых мероприятий со стороны государства в регулировании национальной экономики и выдаваемых в результате макроэкономических показателей, и экономических эффектов. Параллели в частности проходят сквозь происходившие и имеющие место на сегодняшний день ситуации. Речь идет о покупательной способности населения Кыргызстана на фоне процветавшей инфляции и резкого спада производственных мощностей после распада СССР. Ведь общеизвестно, что рубль, являвшийся единой валютой, с каждым днем девальвировался, и нам пришлось отказаться от данной денежной единицы, приняв собственную национальную валюту – сом. Действительно данный шаг позволил сдержать галопирующую инфляцию, однако ожидаемый эффект оказался краткосрочным. Причиной тому явился спад обүемов производства, т. е. сокращение обүемов ВВП. Наряду с монетарной политикой мы провели кардинальные реформы и процесс приватизации и разгосударствления в народном хозяйстве. Здесь на наш взгляд были допущены серьезные ошибки, которые нами указываются. И как следствие предлагаются некоторые шаги и предостережения в обеспечении макроэкономической стабильности.
Сунушталган макаланын алкагында улуттук экономиканы мамлекет тарабынан жөнгө салуудагы өткөрүлгөн ишчараларынын жана анын натыйжасында келип чыгуучу макроэкономикалык көрсөткүчтөр, экономикалык эффектилер тууралуу параллелдүү терең талдоо жүргүзүлөт. Атап айтканда параллелдер болуп өткөн жана бүгүнкү күндө да болуп жаткан жараяндар аркылуу өтүүдө. Сөз СССР урагандан кийинки инфляциянын өсүүсүнүн жана өндүрүштүк кубаттуулуктун төмөндөшүнүн учурундагы Кыргызстан элинин сатып алуу мүмүкүнчүлүгү жөнүндө болууда. Жалпыбызга белгилүү болгондой, бирдиктүү валюта болуп турган рубль, күн сайын девальвацияланып турган, ошондуктан биз бул акча бирдигинен өзүбүздүн улуттук валютабызды – сомду кабыл алуу менен баш тартууну туура көргөнбүз. Чындыгында мындай кадам менен таскактаган инфляцияны басаңдатууга жетиштик, бирок күтүлгөн эффект кыска мөөнөттүү болуп чыкты. Анын себепчиси болуп өндүрүштүн көлөмүнүн төмөндөөсү эсептелет, башкача айтканда ИДП көлөмүнүн кыскарышы. Монетардык саясат менен катар биз эл чарбасында орчундуу реформаларды жана менчиктештирүү жараяндарын өткөрдүк. Мында биздин көз карашыбыз боюнча макалада белгиленүүчү олуттуу катачылыктар кетирилген. Андыктан макроэкономикалык туруктуулукту камсыздоодо айрым кадамдар жана эскертүүлөр сунушталууда.
In the context of this article, there is a scrupulous parallel between the measures taken by the state in regulating the national economy and the resulting macroeconomic indicators and economic effects. Parallels in particular go through the situations that have taken place and are taking place to date. It is about the purchasing power of the population of Kyrgyzstan against the background of prosperous inflation and a sharp decline in production capacity after the collapse of the USSR. It is generally known that the ruble, which was a single currency, devalued each day, and we had to abandon this monetary unit by adopting our own national currency - som. Indeed, this step made it possible to curb galloping inflation, but the expected effect was short-term. The reason for this was a decline in output, that is, a reduction in GDP. Along with monetary policy, we conducted cardinal reforms and the process of privatization and denationalization in the national economy. Here, in our view, serious mistakes were made, which we indicate. And as a result, some steps and warnings are proposed to ensure macroeconomic stability.

национальная экономика, государство, инфляция, безработица, приватизация, монетарная политика, уровень бедности, сельское хозяйство.
улуттук экономика, мамлекет, инфляция, жумушсуздук, менчиктештирүү, монетардык саясат, жакырчылык деңгээли, айыл чарба.
national economy, state, inflation, unemployment, privatization, monetary policy, poverty level, agriculture.

Абдивап кызы Урматайым, Кызыл-Кийский многопрофильный институт, г.Кызыл-Кия, Кыргызская Республика, преподаватель. Жайнаков Руслан Мажитович, Сулюктинский региональный институт, г.Сулюкта, Кыргызская Республика, преподаватель. Алиев Канатбек Айтаматович, Сулюктинский региональный институт, г.Сулюкта, Кыргызская Республика, преподаватель.
Абдивап кызы Урматайым, Кызыл-Кия кѳп тармактуу институту, Кызыл-Кыя шаары, Кыргыз Республикасы, окутуучу. Жайнаков Руслан Мажитович, Сүлүктү аймактык институту, Сүлүктү шаары, Кыргыз Республикасы, окутуучу. Алиев Канатбек Айтамович, Сүлүктү аймактык институту, Сүлүктү шаары, Кыргыз Республикасы, окутуучу.
Abdivap kyzy Urmataiym, Kyzyl-Kiya multidisciplinary Institute, Kyzyl-Kiya, Kyrgyz Republic, lecturer. Ruslan Zhainakov, Sulukta regional Institute, Sulukta, Kyrgyz Republic, lecturer. Kanatbek Aliev, Sulukta regional Institute, Sulukta, Kyrgyz Republic, lecturer.

Download

DOI:10.26104/IVK.2019.45.557

New issue

2023, №: 3

Известия ВУЗов Кыргызстана

Journals

Contacts