New issue

2023, №: 3

More

Известия ВУЗов Кыргызстана

Paper
Authors
  1. Сражидинов А.
  2. Сражидинов А.
  3. A. Srazhidinov
Title
  1. ЭЛЕМЕНТАРНОЕ ДОКАЗАТЕЛЬСТВО ВЕЛИКОЙ ТЕОРЕМЫ ФЕРМА ДЛЯ ПОКАЗАТЕЛЯ 3
  2. ФЕРМАНЫН УЛУУ ТЕОРЕМАСЫН 3-КӨРСӨТКҮЧҮ ҮЧҮН ЭЛЕМЕНТАРДЫК ДАЛИЛДӨӨ
  3. THE ELEMENTARY PROOF OF FERMAT'S GREAT THEOREM FOR EXPONENT 3
Abstract
  1. Заметка посвящена элементарному доказательству Великой теоремы Ферма в случае показателя 3, исклю¬чи-тель¬но с целью сделать общем достояние учащих¬ся стар-ших классов. Тем самым в определенной мере у них проя-вить интерес к математике. Известная теорема, назван-ная Великой теоремой Ферма, стала знаменитой по причи¬нам: 1) ее формулировка общеизвестна, изящна и кратка; 2) до 1995 года в течение почти 350 лет теорема в общем случае не удалось доказать никому. В предла-гаемом спо¬со¬бе доказательства применены известные понятия и ре¬зуль¬та¬ты в школьной математике, кроме понятия порядка четности чисел; способ вполне доступен ученикам стар¬ших классов, которые можно включить в программу фа¬куль¬тативного курса с описанием интерес-ной истории проб¬лемы. Потому что, как было замечено выше, Великая теорема Ферма, которая сформулирована столь просто и ясно, продолжала так долго оставаться неприступной крепостью и служила примером захваты-вающей истории о смелости, мошенничестве, догадке и даже трагедии.
  2. Макалада Ферманан теоремасы жеке учурда – көр-сөт¬¬күчү 3 болгондо элементардык жол менем далилден¬ди, максатыбыз теореманын көрсүтүлгөн учурунда мектеп окуу¬чуларына жалпы түшүнүктүү кылуу аркылуу алардын математикага болгон кызыгуусун арттыруу. Мате¬мати-ка¬да Ферманын улуу теоремасы деп даңкта¬лып аталы¬шы-нын себеби: 1) анын формулировкасынын жал¬пыга маалым болушу, көркөм айтылышы жана кыс¬калыгы; 2) 1995-жыл¬га чеин 350дөй жыл бою анын жалпы учурда далил-ден¬бей келиши. Сунуштаган далилдөө мектеп мате¬ма¬-тика¬сын¬дагы жалпы түшүнуктөр, жыйнтыктар пай¬да-ланды. Жаны түшүнүк катарында жалгыз гана сан¬дар жуп¬ту¬гу¬нун көрсөткүчү келтирилди. Далилдөөнүн жогор-ку класс¬тар¬дын мектеп окуучуларына жеткиликтүү болу-шу аны фа¬культативдик курстар программасына кирги-зип, проб¬ле¬манын кызыктуу тарыхын чагылдырып өтсө болот. Ант¬кени жогоруга айтылган Ферманын улуу теоре¬масы¬нын формуливкасынын жөнөкөй жана так айты¬лышы, ант¬кен менен далилдөөсүнүн оңой эместики көптө¬гөн – «фер¬матисттерди» чечкиндүүлүккө, алдам-чылыкка, тобо¬кел¬чиликке, азапка, кээде трагедияга алып келген.
  3. The note is devoted to the elementary proof of the Great Theorem Farm in case of exponent 3, solely for the purpose of making general property of students in high school eat to a cer-tain extent with them show interest in math. A famous theo¬rem called the Great Farmat's theorem became famous for reasons: 1) the wording is well known, elegant and concise, 2) until 1995 for almost 350 years the theorem in the general case did not. In the proposed method well-known concepts and results are applied in school mathematics in addition to the concept of pa¬ri-ty of numbers: a way quite accessible to high school students which can be included in curriculum with an interesting story Problems. Because as noted above. The Great Fermat Theorem which is formulated so simply and clearly, lasted so long re¬mai-ning an impregnable fortress and served as an example of spec-ta¬cular stories of courage, fraud conjecture and even tragedy.
Keywords
  1. Ферма, великая теорема, показа¬тель 3, элементарное доказательство, простые числа, по¬рядок чисел, метод доказывания.
  2. Ферма, улуу теорема, 3-көрсөт¬кү¬чү, элементардык далилдөө, жөнөкөй сандар, сандардын тартиби, далилдөө ме¬тоду.
  3. Ferma, great theorem, exponent 3, elementary proof, Prime numbers, order of numbers, method of proof.
Authors info
  1. Сражидинов Адил, Кызыл-Кийский педагогический институт, г.Кызыл-Кия, Кыргызская Республика, кандидат физико-математических наук, доцент.
  2. Сражидинов Адил, Кызыл-Кыя педагогикалык институту, Кызыл-Кыя шаары, Кыргыз Республикасы, физика жана математика илимдеринин кандидаты, доцент.
  3. Adil Srazhidinov, Kyzyl-Kiya pedagogical Institute, Kyzyl-Kiya, Kyrgyz Republic, candidate of physical and mathematical sciences, associate professor.
Pdf
DOI
  • 10.26104/IVK.2019.45.557
  • Citing
  • Сражидинов А. ЭЛЕМЕНТАРНОЕ ДОКАЗАТЕЛЬСТВО ВЕЛИКОЙ ТЕОРЕМЫ ФЕРМА ДЛЯ ПОКАЗАТЕЛЯ 3. Известия ВУЗов Кыргызстана. 2019. №. 10. C. 3-6