New issue

2023, №: 3

More

Известия ВУЗов Кыргызстана

Paper
Authors
  1. Жусупова М.М.
  2. Жусупова М.М.
  3. M.M. Jusupova
Title
  1. ВОССТАНИЕ АНДИЖАНСКИХ КЫРГЫЗОВ ПОД РУКОВОДСТВОМ МАМЫР МЕРГЕН УУЛУ
  2. МАМЫР МЕРГЕН УУЛУНУН ЖЕТЕКЧИЛИГИ АСТЫНДАГЫ АНЖИЯН КЫРГЫЗДАРЫНЫН КӨТӨРҮЛҮШҮ
  3. UPRISING ANDIJAN KYRGYZ UNDER THE GUIDANCE MAMYR MERGEN UULU
Abstract
  1. В статье описывается одно из самых больших со¬бы-тий в истории кыргызского народа – движение Кокан¬д-ского ханства 60-70-х годах XIX века. Особое внимание было уделено вопросам жизни и деятельности предво¬ди-теля восстания Мамыр Мерген уулу через различные ис¬то-рические источники. Например, принято во внимание затвердевшее мнение советской историо¬гра¬фии о том, что в восстании 1873-1874-х годах принимали участие толь¬¬ко выходцы из бедных крестьянских сосло¬вий. В част¬-ности, показано, что ферганские восставшие пыта¬лись наладить связь не только между собой, но и с север¬ными кыргызскими племенами. К примеру, повествуется о поис-ке помощи Мамыра Мерген уулу от восставших вои¬нов, въехавших на терри¬то¬рию Токмакского уезда, а так¬же от их родст¬венников, проживавших в Тогуз-Торо и Кет-мен-Тюбе.
  2. Макалада кыргыз элинин тарыхындагы эң чоң окуя-лар¬дын бири – бул XIX кылымдын 60-70-жылда¬рындагы Ко¬кон хандыгынын тушундагы кыймылы жөнүн¬дө баян-дал¬ды. Өзгөчө басым көтөрүлүштүн жетекчиси Мамыр Мерген уулунун өмүр жолу жана ишмердүүлүгүн ар кан¬дай тарыхый булактар аркылуу ачууга аракет жасалды. Мисалга алсак, 1873-1874-жылдардагы көтөрү¬лүшкө ка-тыш¬¬кандардын көпчүлүгү кедей-дыйкан чарба¬лар¬дан тур-ган деген пикир советтик тарыхнаамада баса белгиленип жүргөндүгү да эске алынды. Өзгөчө Фергана¬лык көтөрү-лүш¬чүлөр бири-бири менен гана эмес, түндүк кыргыз уруу-лары менен дагы байланыш түзүүгө аракет¬тенгени анык экендиги көрсөтүлдү. Алсак, Мамыр Мерген уулунун Ток-мок уездиндеги тиешелүү аймакка кирип кеткен көтөрү-лүш¬¬чүлөрүнүн Тогуз-Торо, Кетмен-Төбө аймактарында жବшаган туугандарынан көмөк издеши тууралуу баян-далды.
  3. In article is narrated about one of the most important events of the Kyrgyz people - about the movement at the time of the Kokand khanate in 60-70 years of XIX. It’s paid an attention to disclosure of life and activity from different historical sources of the head of a revolt MergenMamyruulu. In article it is told about the reasons, the course and about event results and also about its historical value. For example, there is taken into account the hardened opinion of the Soviet story about the fact that only natives of poor country estates participated in a revolt 1873-74 years. There is especially noted the aspiration of the risen ferganets to the establishment of communication not only among themselves, but also with tribes of the western Kyrgyz. For example, it is narrated about search of the help of Mamyr of the son Mergen from the risen soldiers got into some areas of the Tokmok County, as well as from their relatives, the living Toguz-Thoreau and Ketmen-Tyube.
Keywords
  1. Кокандское ханство, Мамыр Мерген уулу, восстание, Андижанские кыргызы, кыргыз¬ско-кыпчакские племена, Русское царство.
  2. Кокон хандыгы, Мамыр Мерген уулу, көтөрүлүш, Анжиян кыргыздары, Эки-Суу, кыргыз-кып¬чак уруулары, Орус падышачылыгы.
  3. khanate of Kokand, Mamyr Mergen uulu, uprising, Andijan kyrgyz, kyrgyz-kipchak tribes, Russian King¬dom.
Authors info
  1. Жусупова М.М., Таласский государственный университет, г.Талас, Кыргызская Республика, кандидат исторических наук, доцент.
  2. Жусупова М.М., Талас мамлекеттик университети, Талас шаары, Кыргыз Республикасы, тарых илимдеринин кандидаты, доцент.
  3. M.M. Jusupova, Talas state university, Talas, Kyrgyz Republic, candidate of historical sciences, associate professor.
Pdf
DOI
  • None
  • Citing
  • Жусупова М.М. ВОССТАНИЕ АНДИЖАНСКИХ КЫРГЫЗОВ ПОД РУКОВОДСТВОМ МАМЫР МЕРГЕН УУЛУ. Известия ВУЗов Кыргызстана. 2018. №. 5. C. 73-77