|
|
-
Мамытова А.Т.
-
Мамытова А.Т.
-
A. Mamytova
-
ПРЕДМЕТ, МЕТОД И ЗАДАЧИ ПРАВА
-
УКУКТУН ПРЕДМЕТИ, ЫКМАСЫ ЖАНА МИЛДЕТТЕРИ
-
THE SUBJECT, METHOD AND OBJECTIVES OF LAW
-
Право, как объект научного исследования и привлекает
внимание многих наук, каждая из которых рассматривает
право под углом зрения своего специфического понимания и
своих методов изучения. При этом под объектом научной дисциплины понимают, что еще предстоит изучить и понять.
Предметом науки определяют научно-осмысленное состояние
объекта, его образ, модель, конструкция, то есть определенную концепцию его понимания и понятия. Различения и соотношения сущности и явления права обусловлено тем, что научно
постигаемая сущность права носит объективный характер, а
право, как явление носит официально-властный, то есть
субъективный характер, зависит от воли, усмотрения и возможного произвола субъектов официальной власти. Поэтому
закон, т.е. то, что в официально-властном порядке установлено и считается принудительно-обязательным правом, может
как соответствовать сущности права, так и противоречить
этой сущности. Под правом в его отличии от закона следует
понимать то, что право как сущность, т.е. присущая только
праву как особому социальному явлению и специфическому регулятору объективная по своей природе правовая сущность,
независящая от воли или произвола законодателя, а под законом как официально-властным явлением имеется в виду все позитивное право, т.е. принудительно-обязательные установления, которые зависят от воли и возможного произвола законодателя, следовательно, могут как соответствовать, так и не
соответствовать сущности права (праву как сущности). Иначе говоря, под законом в контексте различения права и закона
имеется в виду закон в собирательном смысле, т.е. все то, что
обладает законной силой, является официально-обязательным.
Теория права рассматривает право, как единство правовой
сущности и права как явления – это правовой закон, правовое
позитивное право, т.е. такое государственно установленное,
обладающее принудительно-обязательной силой официально
действующее право, которое соответствует правовой сущности и, следовательно, представляет собой не просто и не
только официально-властное явление, но официально-властное правовое явление, государственную форму надлежащего
выражения правовой сущности в правовом явлении.
-
Укук илимий изилдөөнүн объектиси катары көптөгөн
илимдердин көңүлүн бурат, алардын ар бири укукту өзүнүн спецификалык түшүнүгүнүн жана өзүнүн изилдөө ыкмаларынын
бурчунан карайт. Ошол эле учурда илимий дисциплинанын
объектиси дагы изилденип, түшүнүлө турган нерсе катары
түшүнүлөт. Илимдин предмети объекттин илимий маанидеги
абалын, анын образын, моделин, конструкциясын, башкача
айтканда, аны түшүнүү жана түшүнүгүнүн белгилүү бир түшүнүгүн аныктайт. Укуктун маңызы менен кубулушунун ортосундагы айырмачылыктар жана мамилелер укуктун илимий
жактан түшүнүлгөн маңызы объективдүү мүнөзгө ээ, ал эми
укук феномен катары расмий-императивдик, башкача айтканда субъективдүү мүнөзгө ээ болгондугу менен шартталган,
кызматтык бийликтин субъекттеринин эрки, ыктыяры жана
мүмкүн болуучу өзүм билемдиги. Демек, мыйзам, б.а. кызматтык-бийлик тартипте белгиленген жана милдеттүү укук деп
эсептелген нерсе мыйзамдын маңызына дал келиши мүмкүн же
ага карама-каршы келет. Мыйзам боюнча, мыйзамдан айырмасы менен биз ал мыйзамды маңызы катары түшүнүшүбүз керек, б.а. өзгөчө коомдук кубулуш жана конкреттүү жөнгө салуучу катары укукка гана мүнөздүү, мыйзам чыгаруучунун эркине же ээнбаштыгына көз карандысыз объективдүү юридикалык жак, ал эми мыйзам боюнча расмий-бийлик феномени катары бардык позитивдүү укукту түшүнөбүз, б.а. мыйзам чыгаруучунун эркине жана мүмкүн болуучу өзүм билемдигине көз
каранды, демек, укуктун маңызына дал келген же дал келбеген
милдеттүү түрдө аткарылуучу ченемдик укуктук актылар.
Башкача айтканда, мыйзам менен укукту ажыратуунун контекстинде биз жамааттык маанидеги укукту түшүнөбүз, б.а.
юридикалык күчкө ээ болгон бардык нерсе расмий түрдө милдеттүү болуп саналат. Укук теориясы укукту укуктук маанинин биримдиги катары жана укукту феномен катары карайт
– бул укуктук мыйзам, укуктук позитивдүү мыйзам, б.а. ушундай мамлекет тарабынан орнотулган, юридикалык жактан
милдеттүү күч, юридикалык мааниге туура келген расмий күчүндө турган мыйзам, демек, жөн гана эмес, расмий күч көрүнүш эмес, расмий күч укуктук кубулуш, укуктук кубулушта
укуктук маанини туура көрсөтүүнүн мамлекеттик формасы.
-
Law, as an object of scientific research, attracts the attention
of many sciences, each of which considers law from the angle of its
specific understanding and its own methods of study. At the same
time, the object of a scientific discipline is understood as something
that remains to be studied and understood. The subject of science
determines the scientifically meaningful state of an object, its image,
model, design, that is, a certain concept of its understanding and
concept. The distinctions and relationships between the essence and
phenomenon of law are due to the fact that the scientifically comprehended essence of law is objective in nature, and law, as a phenomenon, is of an official-imperious, that is, subjective nature, depending on the will, discretion and possible arbitrariness of the subjects
of official power. Therefore, the law, i.e. what is established in the
official-authority order and is considered compulsory-binding law
can either correspond to the essence of the law, or contradict this
essence. By law, in its difference from law, we should understand
that law as an essence, i.e. inherent only to law as a special social
phenomenon and a specific regulator, an objective legal entity in its
nature, independent of the will or arbitrariness of the legislator, and
by law as an official-authority phenomenon we mean all positive
law, i.e. compulsory-binding regulations, which depend on the will
and possible arbitrariness of the legislator (state) and, therefore, may or may not correspond to the essence of law (law as an essence). In other words, by law in the context of distinguishing between
law and law we mean law in the collective sense, i.e. everything that
has legal force is officially binding. The philosophy of law considers
law as the unity of a legal essence and law as a phenomenon – this
is a legal law, a legal positive law, i.e. such a state-established, legally binding force, officially valid law, which corresponds to the
legal essence and, therefore, is not simply and not only an officialimperious phenomenon, but an official-imperious legal phenomenon, state form of proper expression of the legal essence in a legal
phenomenon.
-
право, объект, предмет, метод, наука, исследование, понимание, теория, явление, субъект.
-
укук, объект, предмет, ыкма, илим, изилдөө, түшүнүк, теория, көрүнүш, субъект.
-
law, object, subject, method, science, research, understanding, theory, phenomenon, subject.
-
Мамытова Аида Токтокучуковна, Национальная
академия наук Кыргызской Республики, г.Бишкек,
Кыргызская Республика, кандидат юридических
наук, докторант.
-
Мамытова Аида Токтокүчүковна, Кыргыз
Республикасынын Улуттук илимдер академиясы,
Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы, юридика
илимдеринин кандидаты, докторант.
-
Aida Mamytova, National Academy of Sciences of the
Kyrgyz Republic, Bishkek, Kyrgyz Republic,
candidate of legal sciences, doctoral student.
10.26104/NNTIK.2023.49.99.040
Мамытова А.Т. ПРЕДМЕТ, МЕТОД И ЗАДАЧИ ПРАВА. Наука, новые технологии и инновации Кыргызстана. 2023. №. 9. C. 178-182
|
