New issue

2023, №: 5

More

Известия ВУЗов Кыргызстана

Paper
Authors
  1. Жусупкелдиев Ш., Асанбекова Д.Д., Сабитов Б.Р., Рыспаев А.О., Галдыбаев Б.
  2. Жусупкелдиев Ш., Асанбекова Д.Д., Сабитов Б.Р., Рыспаев А.О., Галдыбаев Б.
  3. Sh. Jusupkeldiev, D. Asanbekova, B. Sabitov, B. Ryspaev, B. Galdybaev
Title
  1. ИССЛЕДОВАНИЕ СОСТОЯНИЯ ВОЗДУХА ГОРОДА БИШКЕК
  2. БИШКЕК ШААРЫНЫН АБАСЫНЫН АБАЛЫН ИЗИЛДӨӨ
  3. INVESTIGATION OF THE AIR CONDITION OF BISHKEK CITY
Abstract
  1. Как и во многих странах мира, в Кыргызской Республике современное состояние климатических исследований осуществляется в различных научных институтах, университетах и организациях, научные исследования в этом направлении продолжаются и в настоящее время. Одним из важных направлений исследований является изучение изменения климата в Центральной Азии, в том числе в Кыргызской Республике, которое включает анализ климатических данных, изучение изменений температуры, осадков, ледников и других климатических параметров, а также моделирование изменения климата и оценку его воздействия на экологические системы, сельское хозяйство, водные ресурсы и другие сектора. Кроме того, Кыргызская Республика участвует в таких международных инициативах, как Глобальный альянс по климату и здоровью по повышению осведомленности о связи изменения климата и здоровья, а также рамочная Конвенция Организации Объединенных Наций по изменению климата, ограничение глобального потепления и сокращение выбросов парниковых газов. В работе представлены научные сравнения и анализы, приведенные на основе измерений парниковых газов и микроразмерных частиц в воздухе города Бишкек, полученных в период с 01.09.2022 года по 01.06.2023 года с помощью научных инструментов, основанных на методе наземных измерений.
  2. Көптөгөн дүйнөнүн өлкөлөрүндөгүдөй эле Кыргыз Республикасында да климаттык изилдөөлөрдүн азыркы абалы ар кандай илимий институттарда, университеттерде жана уюмдарда жүргүзүлүп, бул багыттагы илимий изилдөөлөр азыркы учурда дагы улантылууда. Изилдөөнүн маанилүү багыттарынын бири болуп Борбордук Азиядагы, анын ичинде Кыргыз Республикасындагы климаттын өзгөрүшүн изилдөө саналат, ага климаттык маалыматтарды талдоо, температуранын, жаан-чачындын, мөңгүлөрдүн жана башка климаттык параметрлердин өзгөрүшүн изилдөө, ошондой эле климаттын өзгөрүшүн моделдөө жана анын экологиялык системаларга, айыл чарбага, суу ресурстарына жана башка секторлорго тийгизген таасирин баалоо кирет. Мындан тышкары, Кыргыз Республикасы климаттын өзгөрүшү менен денсоолуктун байланышы жөнүндө маалымдуулукту жогорулатуу боюнча Глобалдык климат жана ден-соолук альянсы, ошондой эле Климаттын өзгөрүшү боюнча Бириккен Улуттар Уюмунун Алкактык Конвенциясы, глобалдык жылуулукту чектөө жана парник газдарынын эмиссиясын азайтуу сыяктуу эл аралык демилгелерге катышат. Жумушта, жеринен өлчөө ыкмасына негизделген илимий куралдардын жардамы менен 01.09.2022-жылдан 01.06.2023-жылга чейинки күндөр аралыгында алынган Бишкек шаарынын абасындагы парник газдарын жана микроөлчөмдүү бөлүкчөлөрдүн өлчөө сандарынын негизинде келтирилген илимий салыштыруулар жана анализдер көрсөтүлдү.
  3. As in many countries of the world, in the Kyrgyz Republic, the current state of climate research is carried out in various scientific institutes, universities and organizations, scientific research in this direction continues at the present time. One of the important areas of research is the study of climate change in Central Asia, including in the Kyrgyz Republic, which includes the analysis of climate data, the study of changes in temperature, precipitation, glaciers and other climatic parameters, as well as climate change modeling and assessment of its impact on ecological systems, agriculture, water resources and other sectors. In addition, the Kyrgyz Republic participates in international initiatives such as the Global Climate and Health Alliance to raise awareness of the link between climate change and health, as well as the United Nations Framework Convention on Climate Change, limiting global warming and reducing greenhouse gas emissions. The paper presents scientific comparisons and analyses based on measurements of greenhouse gases and micro-sized particles in the air of Bishkek, obtained in the period from 01.09. 2022 to 01.06.2023 using scientific instruments based on the method of ground measurements.
Keywords
  1. Бишкек, атмосфера, воздух, вода, углекислый газ, парниковые газы, микроразмерные частицы, климат.
  2. Бишкек, атмосфера, аба, суу, көмүр кычкыл газы, парник газдары, микроөлчөмдүү бөлүкчөлөр, климат.
  3. Bishkek, atmosphere, air, water, carbon dioxide, greenhouse gases, micro-sized particles, climate.
Authors info
  1. Жусупкелдиев Шаршенбек, Кыргызский национальный университет имени Ж.Баласагына, г.Бишкек, Кыргызская Республика, кандидат физико- математических наук, доцент. Асанбекова Дамира Дайырбековна, Кыргызский национальный университет имени Ж.Баласагына, г.Бишкек, Кыргызская Республика, кандидат педагогических наук, доцент. Сабитов Баратбек Рахманович, Кыргызский национальный университет имени Ж.Баласагына, г.Бишкек, Кыргызская Республика, кандидат физико- математических наук, доцент. Рыспаев Амантур Орозалиевич, Кыргызский национальный университет имени Ж.Баласагына, г.Бишкек, Кыргызская Республика, кандидат физико-математических наук, доцент. Галдыбаев Белек, Кыргызский национальный университет имени Ж.Баласагына, г.Бишкек, Кыргызская Республика, инженер.
  2. Жусупкелдиев Шаршенбек, Ж.Баласагын атындагы Кыргыз улуттук университети, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы, физика жана математика илимдеринин кандидаты, доцент. Асанбекова Дамира Дайырбековна, Ж.Баласагын атындагы Кыргыз улуттук университети, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы, педагогика илимдеринин кандидаты, доцент. Сабитов Баратбек Рахманович, Ж.Баласагын атындагы Кыргыз улуттук университети, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы, физика жана математика илимдеринин кандидаты, доцент. Рыспаев Амантур Орозалиевич, Ж.Баласагын атындагы Кыргыз улуттук университети, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы, физика жана математика илимдеринин кандидаты, доцент. Галдыбаев Белек, Ж.Баласагын атындагы Кыргыз улуттук университети, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы, инженер.
  3. Sharshen Jusupkeldiev, Kyrgyz National University named after Zh.Balasagyn, Bishkek, Kyrgyz Republic, candidate of physical and mathematical sciences, associate professor. Damira Asanbekova, Kyrgyz National University named after Zh.Balasagyn, Bishkek, Kyrgyz Republic, candidate of pedagogical sciences, associate professor. Baratbek Sabitov, Kyrgyz National University named after Zh.Balasagyn, Bishkek, Kyrgyz Republic, candidate of physical and mathematical sciences, associate professor. Amantur Ryspaev, Kyrgyz National University named after Zh.Balasagyn, Bishkek, Kyrgyz Republic, candidate of physical and mathematical sciences, associate professor. Belek Galdybaev, Kyrgyz National University named after Zh.Balasagyn, Bishkek, Kyrgyz Republic, engineering.
Pdf
DOI
  • 10.26104/IVK.2023.45.557
  • Citing
  • Жусупкелдиев Ш., Асанбекова Д.Д., Сабитов Б.Р., Рыспаев А.О., Галдыбаев Б. ИССЛЕДОВАНИЕ СОСТОЯНИЯ ВОЗДУХА ГОРОДА БИШКЕК. Известия ВУЗов Кыргызстана. 2023. №. 4. C. 3-12