|
|
-
Азарёнок Н.К.
-
Азарёнок Н.К.
-
N. Azarenok
-
ПЕРСПЕКТИВЫ СОВЕРШЕНСТВОВАНИЯ УГОЛОВНО-ПРОЦЕССУАЛЬНОГО КОДЕКСА РОССИЙСКОЙ ФЕДЕРАЦИИ
-
РОССИЯ ФЕДЕРАЦИЯСЫНЫН КЫЛМЫШ-ЖАЗЫК-ПРОЦЕССТИК КОДЕКСИН ӨРКҮНДӨТҮҮНҮН КЕЛЕЧЕГИ
-
PROSPECTS FOR IMPROVEMENT OF THE CRIMINAL PROCEDURE CODE OF THE RUSSIAN FEDERATION
-
В статье отмечается, что в ходе демократических преобразований, начатых в России в конце 80-х гг. прошлого века,
подходы юристов к реформированию отечественного уголовного производства разделились на сторонников советского
курса развития права и тех, кто выступал за коренные преобразования сложившихся юридических механизмов на основе
англосаксонской модели уголовного судопроизводства. Авторы
нового российского Уголовно-процессуального кодекса, поспешно разработанного в 2001 г., придали конституционному
требованию состязательности судопроизводства (ч. 3
ст. 123 Конституции РФ) максимально широкое значение,
включив в него не только судебные, но и досудебные стадии
уголовного процесса. Эти новшества освободили судебные
стадии от внешних проявлений обвинительного уклона, но при
этом характер досудебного производства принципиальных
изменений не претерпел. Концептуальное противоречие между провозглашенной идеей и реальными правовыми положениями повлекло внесение в УПК РФ большого количества дополнений и изменений. Однако в них не обнаруживается признаков качественной трансформации существующего уголовного процесса континентального смешанного (не состязательного) типа в англосаксонскую состязательную форму.
Досудебное производство по-прежнему функционирует в двустадийной структуре, а содержание уголовно-процессуальной
деятельности в нем носит розыскной характер. Но при этом
причины и тенденции происходящих преобразований до настоящего времени в достаточной мере не осмыслены. В статье обосновывается вектор развития общественных отношений, единственно приемлемый для современного российского
уголовного процесса после неудачи его революционного реформирования в чуждую нам проамериканскую форму и состоящий в идеи баланса публичного и частного интереса.
-
Макалада өткөн кылымдын 80-жылдарындагы Россияда
башталган демократиялык өзгөрүүлөрдүн, алардын алкагында
юристтердин кылмыш-жаза өндүрүшү, анын өнүгүүсүнө болгон көз караш боюнча эки жаатка бөлүнгөнү аныкталган. Биринчилери, советтик укуктун жактоочулары болушуп, анын
андан ары дал ошол нуктиа өнүгүүсүн жакташкан. Экинчи
топтогулар кылмыш-жаза өндүрүшүн түп-тамыры менен өзгөртүп, калыптанган юридикалык механизмдерди англо-саксон укуктук моделдин негизинде, жаңы кылмыш-жаза сот өндүрүшүн калыптоого аракет кылгандар болушканын автор
маалымдайт. Тез арада, жаңыдан 2001-жылы иштелип чыккан Россиянын жаңы кылмыш-жаза кодексинин авторлору,
конституциялык талапка ылайык, сот өндүрүшүнө туруктуулукту жана атаандаштыкты киргизишти (Россия Федерациясынын Конституциясы 3-бөлүк 123-берене). Авторлор
аталган жоболорго ылайык максималдуу түрдө сотко чейинки
жана сот өндүрүшүндөгү кылмыш жаза жараянында ишке
ашуучу мүмкүнчүлүктөрдү берген. Бул жаңылыктар сот жараянын күнөөкөрдү тышкы таасирлерден сактоодон бошоткон, ошол эле кезде мындай жаңылыктар сотко чейинки өндүрүштө анча деле чоң өзгөрүүлөр болбогонун автор баса белгилейт. Макалада жарыя болгон идеялар менен реалдуу укуктук
жоболордун концептуалдык карама-каршылыктары, РФ КЖК
көптөгөн оңдоолор, түзөтүүлөр жана өзгөртүүлөр киргизилгени автор тарабынан баса белгиленет. Бирок ошол эле кезде,
андай өзгөрүүлөрдөн кийин учурдагы кылмыш жаза жараянында, англо-саксон укуктук моделдин негизиндеги сапаттуу
трансформация байкалбайт, тетирисинче континенталдык
аралаш (атаандаштык эмес) форма байкалат. Сотко чейинки
өндүрүш дагы эле эки стадиядан туруп, ал эми кылмыш-жаза
процессуалдык ишмердүүлүк иликтөөчүлүк мүнөзгө ээ болуп
калган. Ошол эле кезде аталган өзгөрүүлөр жана тенденциялар азыркы убакка чейин толук, тиешелүү түрдө ойлонуштурулган эмес. Ошентип, макалада автор тарабынан коомдук
карым-катнаштардын өнүгүү векторуна негизделип, азыркы
россиялык кылмыш-жаза кодексине, жараянына, анын натыйжасыз революциялык реформаларынан кийинки, Россияга
жат проамерикалык форманын кереги жоктугу, жогорудагылардын негизиндеги коомдук укуктун жана жеке кызыкчылыктын балансы тууралуу идея кеңири каралган.
-
The article notes that in the course of democratic reforms that
began in Russia in the late 80th. of the last century, the approaches
of lawyers to reforming domestic criminal proceedings were divided
into supporters of the Soviet course of development of law and those
who advocated a radical transformation of the existing legal mechanisms based on the Anglo-Saxon model of criminal justice. The
authors of the new Russian Code of Criminal Procedure, hastily developed in 2001, gave the constitutional requirement for adversarial
proceedings (Part 3, Article 123 of the Constitution of the Russian
Federation) the widest possible meaning, including not only judicial
but also pre-trial stages of the criminal process. These innovations
freed the judicial stages from external manifestations of the accusatory bias, but at the same time, the nature of the pre-trial proceedings did not undergo fundamental changes. The conceptual contradiction between the proclaimed idea and the real legal provisions
led to the introduction of a large number of additions and changes
to the Code of Criminal Procedure of the Russian Federation.
However, they do not reveal signs of a qualitative transformation of
the existing criminal process of the continental mixed (non-adversarial) type into the Anglo-Saxon adversarial form. Pre-trial proceedings still function in a two-stage structure, and the content
of criminal procedural activity in it is of a search character. But at
the same time, the causes and trends of the ongoing transformations
have not been sufficiently comprehended to date. The article substantiates the vector of development of public relations, the only one
acceptable for the modern Russian criminal process after the failure
of its revolutionary reformation into a pro-American form alien to
us and consisting in the idea of a balance of public and private
interests.
-
тип, форма, модель уголовного производства, состязательность, публичность, диспозитивность, истина, баланс интересов
-
түрү, формасы, кылмыш-жаза өндүрүшүнүн модели, атаандаштык, коомдук, акыйкаттык, кызыкчылыктар балансы.
-
type, form, model of criminal proceedings, competitiveness, publicity, optionality, truth, balance of interests.
-
Азарёнок Н.К., Уральский государственный
экономический университет, г.Екатеринбург, РФ,
доктор юридических наук, доцент.
-
Азарёнок Н.К., Урал мамлекеттик экономикалык университети, Екатеринбург шаары, Россия Федерациясы,
юридика илимдеринин доктору, профессор.
-
N. Azarenok, Ural State University of Economics,
Yekaterinburg, Russian Federation, doctor of law,
associate professor.
Азарёнок Н.К. ПЕРСПЕКТИВЫ СОВЕРШЕНСТВОВАНИЯ УГОЛОВНО-ПРОЦЕССУАЛЬНОГО КОДЕКСА РОССИЙСКОЙ ФЕДЕРАЦИИ. Известия ВУЗов Кыргызстана. 2022. №. 4. C. 16-21
|
