New issue

2023, №: 3

More

Известия ВУЗов Кыргызстана

Paper
Authors
  1. Жумалиев С.С.
  2. Жумалиев С.С.
  3. S. Zhumaliev
Title
  1. ИСТОРИЧЕСКИЕ ПЛАСТЫ ЛЕКСИЧЕСКОГО СОСТАВА КЫРГЫЗСКОГО ЯЗЫКА
  2. КЫРГЫЗ ТИЛИНИН СӨЗДҮК КУРАМЫНЫН ТАРЫХЫЙ КАТМАРЛАРЫ
  3. HISTORICAL LAYERS OF THE LEXICAL COMPOSITION OF THE KYRGYZ LANGUAGE
Abstract
  1. В данной статье исследуется лексический состав кыргызского языка и ее историческое формирование, также источники обогащения в новой эпохе развития кыргызского языка и исторические пласты, сформированные внутренними ресурсами. Другими словами, стратифицированы древнеалтайский пласт в кыргызской лексике, а также лексические группы слов, относящиеся к общим лексическим пластам тюркских и кыргызско-алтайских языков, относящиеся к названиям частей тела, родства, оружия, предметов быта, одежды, флоры, фауны, цвета, времени, названиям движения, времени и существительные, прилагательные, местоимения, глаголы, наречия и так далее. А также, выделены группа слов, составляющий исторический и лексический пласты лексической структуры языка.
  2. Бул макалада кыргыз тилинин сөздүк курамы жана анын тарыхый жактан калыптанышы, кыргыз тилинин өнүгүүсүнүн соңку жаңы доорунда баюу булактары жана ички мүмкүнчүлүктөрдүн эсебинен пайда болгон тарыхый катмарлар изилденет. Башкача айтканда, кыргыз лексикасындагы байыркы алтай катмарына, түрк тилдерине тиешелүү болгон орток катмар, кыргыз жана алтай тилдерине тиешелүү болгон орток лексикалык катмарлардын курамындагы дене мүчө, тууганчылык, курал жана жабдык, үй буюмдары, кийим-кечек, флора, фауна, өң-түс, мезгил, кыймыл-аракет, убакыт жана башка аталыштарга байланышкан сөздөрдүн лексикалык топтору менен сан атооч, сын атооч, ат атооч, этиш, тактооч сөздөр дагы стратификацияланат. Ошондой эле, кыргыз тилинде сөздүк курамдын тарыхый жана лексикалык катмарларын түзүп турган сөздөрдүн тобу белгиленет
  3. This article examines the lexical composition of the Kyrgyz language and its historical formation, sources of enrichment in the new era of the development of the Kyrgyz language and historical layers formed by internal resources. In other words, the Old Altai stratum in the Kyrgyz vocabulary has been stratified, as well as groups of words related to the common lexical strata of the Turkic and Kyrgyz-Altai languages, related to the names of body parts, kinship, weapons, household items, clothing, flora, fauna, color, time, movements, tenses and nouns, adjectives, pronouns, verbs, adverbs and so on. And also, a group of words that make up the historical and lexical layers of the lexical structure of the language are highlighted
Keywords
  1. лексический состав, лексика, исторический пласт, лексическая база, стратификация, лексикотематическая группа, словообразование, модификация слов, тюркские языки, семантика
  2. сөздүк курам, лексика, тарыхый катмар, лексикалык кор, стратификация, лексикатематикалык топ, сөз жасоо, сөз өзгөртүү, түрк тилдери, семантика.
  3. lexical composition, vocabulary, historical layer, lexical base, stratification, lexical-thematic group, word formation, word modification, Turkic languages, semantics.
Authors info
  1. Жумалиев Самат Субанкулович, Таласский государственный университет, г.Талас, Кыргызская Республика, доктор филологических наук, профессор.
  2. Жумалиев Самат Субанкулович, Талас мамлекеттик университети, Талас ш., Кыргыз Республикасы, филология илимдеринин доктору, профессор.
  3. Samat Zhumaliev, Talas State University, Talas, Kyrgyz Republic, Ph.D of philology, professor
Pdf
DOI
  • DOI:10.26104/IVK.2019.45.557
  • Citing
  • Жумалиев С.С. ИСТОРИЧЕСКИЕ ПЛАСТЫ ЛЕКСИЧЕСКОГО СОСТАВА КЫРГЫЗСКОГО ЯЗЫКА. Известия ВУЗов Кыргызстана. 2021. №. 4. C. 151-155